Πρόγραμμα για μείωση των υπέρβαρων παιδιών μέχρι 20% στην πενταετία

Σχεδόν 41 εκατομμύρια παιδιά προσχολικής ηλικίας κάτω των 5 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ενώ άλλα 340 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5-19 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Η παχυσαρκία έχει χτυπήσει την πόρτα σε 124 εκατομμύρια παιδιά και εφήβους, διεθνώς.

Η Ελλάδα διατηρεί την πρωτιά της παχυσαρκίας, με το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων να υπερβαίνει το 30-35% συνολικά.

Αναλυτικά, μέχρι και 10,3% των παιδιών 1-2 ετών είναι παχύσαρκα, ενώ το 21% των παιδιών στην προσχολική ηλικία και το 41% των παιδιών στη σχολική και εφηβική ηλικία είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Τα ποσοστά αυτά είναι σημαντικά υψηλότερα από το σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών, όπου κυμαίνονται από 15% στην προσχολική ηλικία έως 25% στη σχολική και εφηβική ηλικία.

Επιπλέον, το 79% των παιδιών 10-14 ετών έχουν τουλάχιστον ένα γονέα παχύσαρκο.

Με τις γεννήσεις κάθε χρόνο να κυμαίνονται μεταξύ 85.000 – 100.000 τα τελευταία 18 έτη, υπάρχουν σήμερα 500.000 – 600.000 παιδιά και έφηβοι που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Δημόσια υγεία

Η παχυσαρκία έχει επιπτώσεις στη δημόσια υγεία καθώς προκαλεί πρόσθετο ετήσιο κόστος, που μόνο για τη χώρα μας εκτιμάται στα 5,8-6,5 δις. ευρώ, ενώ στη Μ. Βρετανία υπολογίζεται σε ποσό της τάξης των δύο δις. λιρών.

Ως το 2030 το 41% του πληθυσμού θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, από 30% που είναι σήμερα, προκαλώντας το 5% των θανάτων κάθε χρόνο, και κοστίζοντας πάνω από 2 τρις δολ. ποσό που θα πλησιάζει τις επιπτώσεις από το κάπνισμα ή την ένοπλη βία, τους πολέμους και την τρομοκρατία (από 2,1 δις. δολ. η κάθε περίπτωση).

Τα παραπάνω στοιχεία παρέθεσε η καθηγήτρια Παιδιατρικής και Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Ευαγγελία Χαρμανδάρη, με αφορμή την εφαρμογή ενός καινοτόμου προγράμματος κατά της παχυσαρκίας στα παιδιά, με τίτλο «PEDOBESITY: Ανάπτυξη Ευφυών Πολυεπίπεδων Πληροφοριακών Συστημάτων και Εξειδικευμένων Αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης για την Εξατομικευμένη Αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Παχυσαρκίας», που χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και εθνικούς πόρους.

Πρόκειται για συνέχεια του Προγράμματος με τίτλο «Ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Υπερβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία» μέσω του οποίου αναπτύχθηκε το «Εθνικό Μητρώο Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία».

Το πρόγραμμα Pedobesity υλοποιήθηκε με τη συνεργασία της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) και της εταιρείας Datamed.

Εξατομικευμένη θεραπεία

Σκοπός του έργου είναι η συνεχής καταγραφή, πρόληψη, εξατομικευμένη αντιμετώπιση και διαχρονική παρακολούθηση όλων των παιδιών και εφήβων από τη γέννηση μέχρι και την ενηλικίωση, με την χρήση ευφυών πληροφοριακών συστημάτων και συστημάτων υποστήριξης εξατομικευμένων αποφάσεων.

Κατά την εφαρμογή του προγράμματος θα γίνεται συλλογή και ανάλυση κλινικών, αιματολογικών, βιοχημικών, ενδοκρινολογικών και γενετικών δεδομένων από τους ασθενείς που προσέρχονται στο Ιατρείο Αντιμετώπισης Αυξημένου Βάρους Σώματος που λειτουργεί στη Μονάδα ενδοκρινολογίας του νοσοκομείου Παίδων Αγ. Σοφία.

Επιπλέον θα γίνεται ανίχνευση γονιδιακών πολυμορφισμών που συνδέονται με την παχυσαρκία, τον διαβήτη, την αντιοξειδωτική ικανότητα, τον δείκτη μάζας σώματος ή το αίσθημα ανταμοιβής και με τον συνδυασμό των δεδομένων θα αναπτύσσεται ειδικός αλγόριθμος για τον κίνδυνο παχυσαρκίας του κάθε ασθενή βάσει των δικών του δεδομένων.

Στόχος του προγράμματος είναι μέσω εξατομικευμένης θεραπείας και με την αξιοποίηση των εφαρμογών e-health, σε διάστημα 5 ετών μετά την ολοκλήρωση του έργου, να έχει επιτευχθεί μείωση των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών στην Ελλάδα κατά 15-20%.

Λαμβάνοντας υπόψιν τις παρεμβάσεις που εφαρμόζονται ήδη στο Ιατρείο αντιμετώπισης αυξημένου βάρους σώματος, τα αποτελέσματα δείχνουν ελάττωση των ποσοστών υπέρβαρου και παχυσαρκίας κατά 30% σε ένα έτος.