«Market Pass» και «Food Pass» στην Ελλάδα του 1953 – Η υποτίμηση της δραχμής και ο Μαρκεζίνης (φωτο)

Στις μέρες μας χρησιμοποιείται μια ιδιόμορφη και άκρως ιδεολογική γλώσσα αυτή της λεγόμενης πολιτικής ορθότητας -«political correct»- για να περιγράψει σειρά κοινωνικών φαινομένων και σχέσεων με αποτέλεσμα να διαστρεβλώνεται πλήρως η σχέση του ανθρώπου με το κοινωνικό και φυσικό του περιβάλλον και πάνω από όλα η σχέση του με τους άλλους ανθρώπους.

Γλωσσικό περιτύλιγμα

Αυτές οι «αμερικανιές» στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης που βαφτίζουν τον διαδικτυακό αυνανισμό ως «cyber sex», δίνουν διάφορους επιθετικούς προσδιορισμούς στη φτώχεια όπως πχ «ενεργειακή φτώχεια» και αποτελούν το απάγαυσμα της μεταφυσικής προσδίδοντας στα δημιουργήματα του ανθρώπου νοητικές ιδιότητες που μόνο ο ίδιος ο άνθρωπος διαθέτει (πχ «έξυπνες» πόλεις, «έξυπνες» συσκευές, κλπ) σήμερα έχουν γίνει το κυρίαρχο σύστημα επικοινωνίας και «συννενόησης» των ανθρώπων στον 21ο αιώνα.

• Market pass: Επισιτιστικό δελτίο ή αριστερά του χαβιαριού; – Τι θα ψηφίσουν τα κόμματα στη Βουλή

Ουσιαστικά, μέσα από αυτό το «χολιγουντιανό» και δήθεν προοδευτικό γλωσσικό μοντέλο (το οποίο ενίοτε καταλήγει σε μια καθαρά γκαιμπελική γλώσσα όπως πχ να βαφτίζεται στήριξη της εργασίας η αναστολή της σύμβασης εργασίας, ή ακόμα να αποκαλούνται σχεδόν οι πάντες μεσαία τάξη) επιχειρείται η νοηματοδότηση μιας έρημης, μίζερης και αδιέξοδης πραγματικότητας που μόνο η «γυμνή» κινηματογραφική γλώσσα του ιταλικού νεορεαλισμού θα μπορούσε να αποδώσει αποδομώντας κάθε γυαλιστερό και φανταχτερό περιτύλιγμα με το οποίο την ενδύει η γλώσσα του κυρίαρχου δυτικού προτύπου.

Από αυτό τον κανόνα δεν θα μπορούσε να ξεφύγει η καθιέρωση των διαφόρων «pass» για τη διαχείριση της κρίσης και σε πρώτο πλάνο της ακρίβειας. Οι κυρίαρχες ελίτ για να κρύψουν το σύνδρομο της Μαρίας Αντουανέτας που τις διακατέχει βαφτίζουν με φαντεζί ονόματα και πάντοτε αγγλιστί τα διάφορα «κουπόνια» και «δελτία» της φτώχειας και της ανέχειας. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με το περιβόητο «food pass» ή «market pass».

Εβδομήντα χρόνια πριν

Μας το θύμισε σήμερα από το βήμα της Βουλής με το δικό του τρόπο ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Κώστας Σκανδαλίδης, ο οποίος ανέγνωσε ένα ατομικό δελτίο επισιτισμού του 1953 λέγοντας χαρακτηριστικά «Εβδομήντα χρόνια πριν» και επιτέθηκε στην κυβέρνηση προσθέτοντας: «Νομίζω ότι η προεκλογική Ελλάδα γυρίζει σήμερα εβδομήντα χρόνια πίσω, για τη μεθοδολογία που διάλεξε η κυβέρνηση».

Συμπλήρωσε δε: «Όλες οι κυβερνήσεις έκαναν και κάνουν προεκλογικές παροχές. Δυστυχώς, όμως, εσείς της ΝΔ για άλλη μια φορά γίνεστε πρωταθλητές και πρωτοπόροι. Πουθενά στην Ευρώπη και στον πολιτισμένο κόσμο δεν διανοήθηκαν να θεσπίσουν ένα μέτρο τέτοιας μορφής, που να δίνει ένα ελάχιστο μπαχτσίσι στον καταναλωτή και να ανοίγει έναν πόλεμο στην κοινωνία. Γιατί καθιστά ευάλωτο τον καταναλωτή σε μια αγορά που η σύγκρουση συμφερόντων και η κοινωνική ρήξη παίρνει πια άγρια μορφή».

Κουπόνια άρτου και ειδών παντοπωλείου

Η φωτογραφία αυτή του ατομικού επισιτιστικού δελτίου στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Σκανδαλίδης, κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και κυρίως στα λεγόμενα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (social media – ένας ακόμα όρος της εποχής της λεγόμενης πολιτικής ορθότητας. Πόσο κοινωνική είναι η «δικτύωση» όταν η επικοινωνία των ανθρώπων δεν είναι άμεση και φυσική αλλά διαμεσολαβείται από ηλεκτρονικές συσκευές που χειρίζεται ατομικά κάθε άνθρωπος πίσω από μια οθόνη;) αμέσως μετά την ανακοίνωση του μέτρου από τον πρωθυπουργό κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού.

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκαμε από την σελίδα «Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα» στο facebook παρόμοιες φωτογραφίες του 1953 με τον τίτλο «ατομικό επισιτιστικό δελτίο» Ιανουαρίου – Απριλίου του υπουργείου Εμπορίου (Διεύθυνσις Διανομών) αλλά και άλλες, όπως «κουπόνια άρτου» και κουπόνια για την αγορά ειδών παντοπωλείου.

Η υποτίμηση της δραχμής

Σύμφωνα με το συνοδευτικό -γι’ αυτές τις φωτογραφίες- κείμενο της σελίδας «Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα», τα εν λόγω ατομικά δελτία επισιτισμού και κουπόνια καθιερώθηκαν στην Ελλάδα μετά τον εμφύλιο πόλεμο.

Ειδικότερα για το 1953 πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι το έτος υποτίμησης του τότε εθνικού νομίσματος, της δραχμής με υπουργό Συντονισμού στην κυβέρνηση Παπάγου τον Σπύρο Μαρκεζίνη. Το βράδυ της 9ης Απριλίου 1953, ο Σπύρος Μαρκεζίνης, με ραδιοφωνικό μήνυμά του, ανακοινώνει την υποτίμηση του νομίσματος. Η δραχμή υποτιμήθηκε βίαια έναντι του δολαρίου (από τις 15.000 στις 30.000 δραχμές).

Η υποτίμηση έφερε και την κατάργηση διοικητικών και αγορανομικών περιορισμών όπως τα δελτία σίτισης και τα διάφορα κουπόνια. Η ανακοίνωση της υπότιμησης της δραχμής έγινε στις 9 Απριλίου 1953 επειδή ήταν Μεγάλη Πέμπτη και ακολουθούσε πενθήμερη αργία, για να μην διαταραχθεί το χρηματιστήριο.