Αυτά που δεν συζητάμε

Δεν έχει μυρίσει απλώς εκλογές.

Είμαστε μέσα στην προεκλογική περίοδο.

Μην έχετε καμία αυταπάτη: οτιδήποτε γίνεται αυτόν τον καιρό και από την κυβέρνηση και από την αντιπολίτευση έχει μόνο έναν ορίζοντα τις βουλευτικές εκλογές του 2023, που πιθανότατα θα είναι «διπλές».

Οι πολίτες ψηφίζουν στις εκλογές όχι στις δημοσκοπήσεις

Κανένα μεγάλο νομοσχέδιο, κανένα σημαντικό προεδρικό διάταγμα, καμιά κρίσιμη υπουργική απόφαση, καμιά σημαντική επίσκεψη εντός και εκτός συνόρων δεν θα γίνει χωρίς να συσχετίζεται με τις εκλογές που έρχονται.

Δεν έχει σημασία εάν άλλα θέματα έχουν μεγάλη σημασία ή αποτελούν κρίσιμες εκκρεμότητες.

Εάν υπάρχει η εκτίμηση ότι δεν θα έχουν θετικό εκλογικό αντίκτυπο, απλώς θα ξεχαστούν.

Το ίδιο ισχύει και για την αντιπολίτευση, που άλλωστε έχει και την ευκολία ότι δεν κυβερνά και ούτως ή άλλως βρίσκεται σε εκλογική ετοιμότητα.

Τα όχι και τόσο υπόγεια ρεύματα της νεολαίας

Και εκεί όλα θα υποταχθούν στις εκλογές. Θέματα και αιχμές που θα κριθούν ότι δεν είναι δημοφιλή θα παραγκωνιστούν και ακόμη και οι εσωκομματικές αντιπαραθέσεις θα καταλαγιάσουν.

Η χώρα έχει μπει σε ένα διαρκές και διάχυτο προεκλογικό debate που αμέσως μετά τις γιορτές θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο.

Μόνο που την ίδια στιγμή ουσιαστική συζήτηση δεν γίνεται.

Κανονικά οι προεκλογικές περίοδοι έπρεπε να είναι η περίοδος της μεγάλης συζήτησης. Εκεί που ξεδιπλώνονται τα διαφορετικά προγράμματα και «αφηγήματα» για τη χώρα. Εκεί που διασταυρώνονται και ενίοτε συγκρούονται οι στρατηγικές τοποθετήσεις. Εκεί όπου κρίνεται ποιο δρόμο θα ακολουθήσει κάθε κόμμα ή παράταξη εάν αναλάβει την εξουσία.

Μόνο που εάν το καλοσκεφτούμε αυτή ακριβώς είναι η συζήτηση που δεν κάνουμε.

Ξέρω ότι πολλοί, ιδίως όσοι έχουν αναβαθμισμένο ρόλο στα κόμματα εξουσίας, θα διαφωνήσουν με αυτή την τοποθέτηση.

Ότι θα παραπέμψουν στις επιτροπές προγράμματος που έχουν ήδη διαμορφωθεί.

Ότι θα στείλουν πλήθος από non paper με τα οποία ήδη εξοπλίζουν βουλευτές και πολιτευτές για να μπορούν να εξηγήσουν και να υπερασπιστούν την πολιτική των κομμάτων.

Μόνο που όλα δεν αποτελούν πραγματική πολιτική αντιπαράθεση. Δεν είναι ουσία, αλλά επικοινωνία. Φτιαγμένη για να «χαϊδεύει αυτιά» και όχι για να ξυπνά τη σκέψη.

Γιατί το αποτέλεσμα είναι να μην συζητάμε τα ουσιαστικά ερωτήματα.

Να μην συζητάμε πραγματικά για τον διεθνή προσανατολισμό της χώρας σε μια εποχή που ο κόσμος αλλάζει, που γενικεύσεις όπως «η σωστή πλευρά της ιστορίας» (όπως και εάν την ορίζει κανένας) δεν σημαίνουν πολλά, που το ευρωπαϊκό οικοδόμημα περνάει κρίση και η Τουρκία έχει «αλλάξει πίστα» ως προς το πώς κάνει «προβολές ισχύος» και αυτό δεν αντιμετωπίζεται μόνον με «εξοπλιστική διπλωματία».

Να μην συζητάμε πραγματικά για το εάν έχουμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο που να προϋποθέτει τον τουρισμό ως βασική «ατμομηχανή», να μην περιορίζεται στις υπηρεσίες ή το real estate και να προωθεί πραγματικά κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Να μην συζητάμε για το τι σημαίνει πραγματικά κοινωνικό κράτος σήμερα και πώς μπορεί να υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, σε όλες τις πλευρές από την πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας έως την αποτροπή φαινομένων κοινωνικής περιθωριοποίησης των πιο ευάλωτων κοινωνικών κομματιών.

Να μην συζητάμε για μια δημόσια παιδεία σε πραγματική κρίση, σε όλες τις βαθμίδες, μια κρίση που δεν απαντιέται ούτε με γενικόλογες εξαγγελίες «μεταρρύθμισης» ή συνθήματα όπως «εξωστρέφεια», ούτε απαιτεί μόνο περισσότερη χρηματοδότηση, αλλά ζητά επιτέλους πραγματικό διάλογο για το πώς το σχολείο θα κερδίσει ξανά τα παιδιά, για το πώς θα προσφέρουμε δεξιότητες για την εργασία αλλά και τη ζωή και για το πώς θα κάνουμε τα πανεπιστήμια τα δημιουργικά κέντρα σκέψης μιας χώρας που αλλάζει.

Να μην συζητάμε ούτε για το πώς μπορούμε να έχουμε αίσθημα ασφάλειας στην κοινωνία, χωρίς αυτό να μεταφράζεται απλώς σε μεγαλύτερη «ορατότητα» της αστυνομίας, ούτε για το πώς η προσπάθεια για αντιμετώπιση της εγκληματικότητας και της παραβατικότητας δεν θα αποτελεί το άλλοθι για αυταρχισμό και αυθαιρεσία.

Να μην συζητάμε για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό ως ζητήματα που δεν πρόκειται να σταματήσουν να μας απασχολούν, ως ζητήματα που αφορούν ανθρώπους και όχι «ροές» και που δεν απαντιούνται ούτε με γενικόλογες ανθρωπιστικές εκκλήσεις, ούτε με «φράχτες» και αυθαιρεσία.

Μόνο που όσο δεν συζητάμε σοβαρά αυτά τα προβλήματα, τόσο θα τα βρίσκουμε μπροστά μας.

Όποια και εάν είναι η κυβέρνηση.