Γιατί κάποιοι millennials λένε όχι στις οικογενειακές συγκεντρώσεις και ναι στον εαυτό τους

Η 30χρονη, η οποία χρησιμοποιεί το μικρό της όνομα για να προστατεύσει το απόρρητο της οικογένειάς της, ζει στο Σιάτλ, μόλις 30 με 45 λεπτά μακριά από τους συγγενείς της. Παρά το σύντομο ταξίδι, απόλαυσε τη δική της παρέα κατά τη διάρκεια της Ημέρας των Ευχαριστιών.

«Έχω περισσότερη ηρεμία όταν είμαι μόνη μου, όταν το χρειάζομαι» λέει η Σάρα, η οποία έφτιαξε ψητό και παρακολούθησε μια ταινία μαζί με τον σκύλο της.

Τα τελευταία χρόνια της έχει γίνει φανερό ότι δεν μοιράζεται τις ίδιες αξίες με πολλούς από την ευρύτερη οικογένειά της, περιγράφοντας ορισμένες στιγμές σε προηγούμενες συγκεντρώσεις ως «συναισθηματικά βαριές» και «θλιβερές». Πολλές από τις εντάσεις προήλθαν από την πολιτική κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και των εκλογικών κύκλων. Όσο κι αν θέλει να επικεντρωθεί μόνο στις ζεστές στιγμές, το να πιέζει τον εαυτό της να πάει σπίτι για τις γιορτές δεν αξίζει πια τον κόπο.

Οδηγός «επιβίωσης» για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στα οικογενειακά τραπέζια

Οι παιδικές αναμνήσεις απέναντι στην ενηλικίωση

«Απλώς πάντα ένιωθα ότι το έκανα για να τσεκάρω ένα κουτάκι και όχι για να ξαναζήσω τις παιδικές αναμνήσεις του τι νομίζαμε ότι ήταν οι διακοπές» λέει. «Είναι τόσο διαφορετικά όταν είσαι ενήλικας».

Η Σάρα έχει χρόνια να βρεθεί με την οικογενειακή πλευρά της μητέρας της για τις γιορτές. Στην αρχή αισθάνθηκε θλίψη γι’ αυτό και φοβήθηκε ότι θα αισθανόταν μοναξιά. Αλλά με το να μην εξαναγκάζει τον εαυτό της σε μια συναισθηματικά εξαντλητική κατάσταση, αισθάνεται περισσότερο συγκεντρωμένη.

«Το μεγαλύτερο μάθημα που πήρα από την πανδημία είναι ότι δεν χρειάζεται να συμβιβάζεσαι, και αν οι άνθρωποι δεν σου δίνουν την ενέργεια που σου αξίζει, και ακόμη και αν είναι συγγενείς, δεν χρειάζεται να συμμετέχεις» λέει η Σάρα.

Η επιστροφή στο σπίτι για τις γιορτές δεν είναι εφικτή για όλους, είτε λόγω οικονομικών δυσκολιών, είτε για την προστασία της συναισθηματικής ευημερίας, είτε για τους συνεχιζόμενους αγώνες ψυχικής υγείας.

«Εμείς, ως κοινωνία, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι κάποιοι άνθρωποι δεν αισθάνονται χαρά» λέει ο Δρ Φρανκ Γκινάσι, αντιπρόεδρος της γραμμής υπηρεσιών συμπεριφορικής υγείας και εθισμού στο RWJBarnabas Health, ο οποίος προσθέτει ότι το μάρκετινγκ των διακοπών δεν βοηθά τους ανθρώπους που ήδη αγωνίζονται. «Αναδεικνύει το χάσμα μεταξύ αυτού που περιμένει ο κόσμος και αυτού που μπορούν να δώσουν κάποιοι άνθρωποι».

Photo: krakenimages / Unsplash

Προ της πανδημίας ήταν αλλιώς

Μια προ-πανδημίας έκθεση από την Εθνική Συμμαχία για τις Ψυχικές Ασθένειες (NAMI) διαπίστωσε ότι το 64% των ατόμων με ψυχική ασθένεια λένε ότι οι γιορτές χειροτερεύουν την κατάστασή τους. Πέρυσι, μια δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι είχαν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να πουν ότι το άγχος τους αυξάνεται αντί να μειώνεται κατά τη διάρκεια των διακοπών, κυρίως λόγω του φόβου να προσβληθούν από COVID-19, αλλά και λόγω της αναζήτησης και προμήθειας δώρων.

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερους από 1.000 Αμερικανούς ενήλικες, για λογαριασμό της BetterHelp σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Material, το 72% δήλωσε ότι αναμένει κάτι που θα επηρεάσει αρνητικά την ευημερία του αυτόν τον χειμώνα, κυρίως οικονομικά προβλήματα, ενώ σχεδόν οι μισοί ανησυχούν για την ψυχική τους υγεία αυτή την περίοδο των διακοπών. Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες αναμένουν ότι η διαχείριση της οικογενειακής δυναμικής θα επηρεάσει αρνητικά την ευημερία τους αυτή την περίοδο των διακοπών.

Αφού εγκαταλείψουν το σπίτι των παιδικών τους χρόνων, ορισμένοι άνθρωποι βρίσκουν πρόσθετες κοινότητες, πάθη, ακόμη και μια αίσθηση ατομικισμού που ευθυγραμμίζεται περισσότερο με τις αξίες τους, και η επιστροφή στο σπίτι μπορεί να προκαλέσει ψυχική δυσφορία αμφισβητώντας αυτή τη νεοαποκτηθείσα ταυτότητα, λέει ο Γκινάσι.

«Όταν οι άνθρωποι εξατομικεύονται νωρίς και διαμορφώνουν την ενήλικη ζωή τους, συχνά αφήνουν πίσω τους μια οικογενειακή δυναμική και στοιχεία που τους κάνουν να αισθάνονται λιγότερο αποτελεσματικοί. Επανεφευρίσκουν τον εαυτό τους προκειμένου να νιώσουν ενδυναμωμένοι» συνεχίζει ο Γκινάσι.

Photo: Eugene Zhyvchik / Unsplash

Είναι άκαρδο αυτό;

Η επιλογή να «παραλείψετε» την οικογένεια για τις γιορτές μπορεί να φαίνεται σκληρή, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να είναι μια μορφή αυτοσυντήρησης, λέει η Σέρι Ρίλεϊ, συγγραφέας του βιβλίου Exponential Living: Stop Spending 100% of Your Time on 10% of Who You Are (Εκθετική διαβίωση: Σταματήστε να ξοδεύετε το 100% του χρόνου σας στο 10% αυτού που είστε).

«Στην πραγματικότητα λένε απλά ναι στον εαυτό τους. Λένε όχι στα ταξίδια. Λένε όχι στη βιασύνη και τη φασαρία για να φτάσουν κάπου … Δεν λένε όχι στην οικογένειά τους. Λένε όχι στη διαδικασία» λέει. «Και αυτό στο οποίο λένε ναι είναι ότι χρειάζομαι λίγο χρόνο για μένα».

Για τον Γκόθαμ Σάρμα που ζει στη Νέα Υόρκη, η παραίτηση από την περίοδο των διακοπών δεν οφείλεται σε οικογενειακές στενοχώριες, αλλά στην επιθυμία να έχει απερίσπαστο χρόνο για να βάλει το κεφάλι κάτω και να δουλέψει. Ο 31χρονος συνιδρυτής λέει ότι ένα «ημερολόγιο διακοπών» δεν υπάρχει στον κόσμο των νεοφυών επιχειρήσεων. Ο Σάρμα έχει διαπιστώσει ότι μπορεί να κάνει τα περισσότερα όταν δεν κατακλύζεται από συναντήσεις, οι οποίες κορυφώνονται κατά την περίοδο των διακοπών. Ξέρει ότι το να βρίσκεται στο σπίτι με την οικογένειά του θα τον αποσπούσε τελικά την προσοχή του.

«Παραιτούμαι κατά κάποιο τρόπο από την ψευδαίσθηση ότι προσπαθώ να ισορροπήσω αυτά τα πράγματα» λέει.

Αναμένει, φυσικά, την κριτική από τους συγγενείς του, αλλά πιστεύει ότι η οικογένειά του θα καταλάβει τελικά ότι η απόφασή του οφείλεται στο πάθος του για τις επιχειρήσεις. Ειδικά επειδή σκοπεύει να κάνει ταξίδια για να δει την οικογένειά του, που είναι διασκορπισμένη σε όλη τη χώρα, σε άλλες εποχές του έτους που να ταιριάζουν με το πρόγραμμά του.

«Δεν σημαίνει ότι δεν θέλω να σας ξαναδώ ποτέ»  λέει. «Σημαίνει ότι δεν μπορώ να σας δω αυτή τη στιγμή».

Ο οικογενειακός χρόνος αποτελεί βασική αρχή στην οικογένειά του, αλλά λέει ότι η διατήρηση αυτών των σχέσεων και η επίδειξη σεβασμού παίρνει διαφορετικές μορφές. Δεν χρειάζεται να εμφανίζεται κατά τους μήνες των διακοπών, λέει, ειδικά αν θα είναι αφηρημένος και ενδεχομένως δυσαρεστημένος στη συνέχεια.

Δεν είναι όλα ή τίποτα

Το μόνο μέλος της οικογένειας της Σάρα με το οποίο εξακολουθεί να διατηρεί επαφή είναι ο πατέρας της, τον οποίο περιγράφει ως τον καλύτερό της φίλο και δεν συνδέεται με την άλλη πλευρά της οικογένειάς της. Σκοπεύει να δει μόνο τον πατέρα της τα Χριστούγεννα και λέει ότι η πόρτα δεν είναι κλειστή με την υπόλοιπη οικογένειά της, αλλά αυτή τη στιγμή δεν την συμφέρει να κάνει την προσπάθεια.

Η εσωτερική μάχη για το αν θα κάνει ή όχι το ταξίδι στο σπίτι δεν είναι απλή.

«Το να περνάς χρόνο με άλλους, ειδικά όταν κάποιος νιώθει αμφιθυμία γι’ αυτό, μπορεί να είναι ένα περίπλοκο μείγμα αγάπης και αποφυγής» λέει ο Γκινάσι.

Ζητά από τους ανθρώπους να αναρωτηθούν για τα κίνητρά τους: «Η απόφαση να πάει κανείς σπίτι και να περάσει χρόνο με την οικογένειά του βασίζεται στην επιθυμία να είναι μαζί τους ή στην ενοχή ότι είναι «αυτός που δεν πάει σπίτι»; Είστε διατεθειμένοι να θυσιάσετε ένα μέρος της δικής σας ψυχικής ηρεμίας προκειμένου να μην αισθανθείτε ενοχές ή να χαρακτηριστείτε ως εγωιστές;».

Αν και ο όρος «αυτοφροντίδα» μπορεί να προκαλέσει κοροϊδευτικές γκριμάτσες, το να φροντίζετε τον εαυτό σας σημαίνει να ακούτε το ένστικτό σας σχετικά με το τι χρειάζεστε, το οποίο πολλές φορές μπορεί να σας επιτρέψει να εμφανιστείτε με πιο αυθεντικό τρόπο όταν περνάτε χρόνο με άλλους.

Το να φροντίζουμε τον εαυτό μας δεν χρειάζεται να μοιάζει με πλήρη παραίτηση από τις γιορτινές συγκεντρώσεις. Μπορεί να είναι τόσο απλό όσο όταν η Ρίλεϊ έμεινε μόνη της στο δωμάτιό της το πρωί μιας οικογενειακής συγκέντρωσης επειδή ένιωθε εξαντλημένη από τη δουλειά και τις άλλες υποχρεώσεις της ζωής. Αφού είχε μόνο μια στιγμή για να συγκεντρωθεί και να ηρεμήσει, η Ρίλεϊ ένιωσε λιγότερο ευερέθιστη και οξύθυμη όταν εντάχθηκε στην ομάδα. Δεν είναι αυτοί ή εγώ, εξηγεί, αλλά μάλλον αυτοί και εγώ.

Προς έκπληξή της, κανείς δεν πρόσεξε καν ότι εντάχθηκε στις γιορτές αργότερα από το συνηθισμένο, λέει η Ρίλεϊ, συνειδητοποιώντας ότι η έμφυτη τάση της να ικανοποιεί τους ανθρώπους την οδήγησε να υποθέσει ότι θα απογοήτευε τους δικούς της αν δεν ήταν «αγιοβασιλιάτικη και χαρούμενη». Από τότε έχει επιλέξει να είναι πιο προσηλωμένη στο χρόνο της και ενθαρρύνει τους πελάτες της να κάνουν το ίδιο.

*Με στοιχεία από fortune.com