«Θέλω να βγω από το WhatsApp και να τηλεφωνήσω στους φίλους μου»

Τον τελευταίο καιρό αισθάνομαι αποκομμένη από τους φίλους μου, πράγμα παράξενο, καθώς τους μιλάω συνέχεια. Όταν λέω «μιλάμε», εννοώ ότι στέλνουμε μηνύματα ο ένας στον άλλον στο WhatsApp. Ακούω τις φωνές τους όταν στέλνουν φωνητικά μηνύματα. Αλλά ως επί το πλείστον πληκτρολογούμε.

Το WhatsApp είναι αναμφισβήτητα βολικό. Δωρεάν στη χρήση, διαισθητικό, άμεσο και, όταν πρόκειται για ομαδικές συνομιλίες με φίλους, συλλογική διασκέδαση. Μια σύντομη ματιά των πρόσφατων συνομιλιών μου αποκαλύπτει άφθονα μιμίδια, μια φωτογραφία του νέου six-pack του φίλου μου, ένα παραλήρημα για κάποιον στην τηλεόραση, μια ανταλλαγή φωτογραφιών με κρυολόγημα, ένα βίντεο με κατοικίδιο, μια σύσταση για podcast και μια ακόμη προσπάθεια να κανονίσουμε μια συνάντηση.

Είμαι σε δύο ομάδες WhatsApp που λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο για να προσπαθούν να οργανώσουν μια συνάντηση από κοντά, η οποία δεν συμβαίνει ποτέ. Τουλάχιστον έχουμε το WhatsApp.

Η ζωή σε υψηλή ανάλυση

Το WhatsApp έχει καταφέρει να επιτάξει κάθε σύνδεση που έχω στη ζωή μου, από την 80χρονη μητέρα μου μέχρι τη γυναίκα που διαμορφώνει και βάφει τα φρύδια μου. Χάρη στην εφαρμογή μπορώ να μάθω μέσα σε δευτερόλεπτα τα νέα στο σχολείο των παιδιών μου από άλλους γονείς, ότι πρέπει να είμαι σε μια κλήση Zoom ή ότι η Beyoncé έχει κυκλοφορήσει ένα νέο single. Μπορώ να στείλω ένα φωνητικό μήνυμα στη διευθυντική μου ομάδα για να εξηγήσω κάτι εν κινήσει, ενώ σέρνω τα παιδιά μου στο σπίτι από το σχολείο.

Αλλά αν ήθελα περισσότερες προοπτικές, είναι και αυτές διαθέσιμες. Φέτος, η εφαρμογή αύξησε το όριο των ατόμων που επιτρέπονται σε μια ομαδική συνομιλία του WhatsApp από 256 σε 512 άτομα και στη συνέχεια σε 1.024. Σε περίπτωση που χρειαζόταν να οργανώσετε μια συγκέντρωση ή ένα rave.

Γιατί οι στρέιτ άντρες δεν έχουν φίλους;

Photo: Louis Hansel / Unsplash

Ναι, αλλά κάτι λείπει

Όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχουν και μειονεκτήματα στο WhatsApp. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2017, οι πολλές συνομιλίες εν κινήσει συνδέονται με «αρνητικές ψυχολογικές συνέπειες».

Πώς διασφαλίζει μια εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων ότι οι χρήστες της θα επιστρέφουν πάντα; Με το να φροντίζει ότι οι συνομιλίες δεν τελειώνουν ποτέ.

«Τώρα, έχω απενεργοποιήσει όλες τις ειδοποιήσεις μου, χρησιμοποιώ τακτικά το κουμπί σίγασης, ελέγχω την εφαρμογή – δεν με ελέγχει αυτή! Γιατί, λοιπόν, νιώθω ότι το WhatsApp βρίσκεται στην καρδιά αυτού του αισθήματος αποσύνδεσης από τους φίλους μου;» αναρωτιέται η η  Annie Macmanus στην Guardian.

Τον τελευταίο χρόνο, επέτρεψα στις συνομιλίες WhatsApp να αντικαταστήσουν τις συνομιλίες σε πραγματικό χρόνο. Αντί να σκεφτώ έναν φίλο και να σηκώσω το τηλέφωνο για να τον καλέσω, ανοίγω μια συνομιλία στο WhatsApp και στέλνω ένα γρήγορο «γεια σου μωρό μου, πώς ήταν το Σαββατοκύριακο σου;».

Λέω στον εαυτό μου ότι έτσι δεν καταλαμβάνω τον χρόνο τους. Και έτσι ξεκινάει ένα διήμερο ή τριήμερο έπος ανασταλτικών κινήσεων και αναμενόμενων απαντήσεων. Κατά τη διάρκεια της αλληλεπίδρασης, ανάλογα με το πόσα άλλα πράγματα κάνουμε ταυτόχρονα εκείνη τη στιγμή, οι απαντήσεις μας γίνονται βιαστικές και πρόχειρες και τελικά ανύπαρκτες, έως ότου ένας από εμάς ξεκινήσει μια άλλη.

Διαβάστηκε

Έχω χάσει το μέτρημα των συνομιλιών που ξεκίνησα ή συμμετείχα με ενθουσιασμό, μόνο και μόνο για να αποσπαστεί στη συνέχεια η προσοχή μου από τη δουλειά ή την οικογένεια και να ξεχάσω να απαντήσω. Μισώ τη σκέψη ότι έχω αφήσει τους φίλους μου να κρέμονται στον ψηφιακό αιθέρα, περιμένοντας να τους απαντήσω. Και μισώ να είμαι εγώ αυτός που μένει ξεκρέμαστος. Σιγά σιγά, εξαιτίας αυτής της ατελείωτης φύσης των μηνυμάτων WhatsApp, αυτή η συζήτηση που ξεκίνησα με κάποιον που αγαπώ γίνεται αγγαρεία. Είναι σαν να μου επιτρέπεται να τρώω μόνο μεζεδάκια για δύο συνεχόμενες ημέρες. Κανένας πεινασμένος άνθρωπος δεν χορταίνει με τσιμπολογήματα.

Με αυτόν τον υφέρποντα, ύπουλο τρόπο που η τεχνολογία επηρεάζει τη συμπεριφορά μας, το WhatsApp έχει γίνει ακαταμάχητο. Όταν πρωτοεμφανίστηκε, δεν είχα την έντονη επιθυμία να αντικαταστήσω τις τηλεφωνικές συνομιλίες μου σε πραγματικό χρόνο με συνομιλίες μέσω κειμένου. Δεν ένιωθα ότι ξόδευα πολύ χρόνο στο τηλέφωνο μιλώντας με τους φίλους μου. Τώρα μου λείπουν αυτές οι συνομιλίες.

Έτσι, για το επόμενο έτος, θέλω να επαναφέρω κάτι που συνήθιζα να κάνω. Κάθε φορά που πηγαίνω να ξεκινήσω μια συνομιλία με έναν φίλο στο WhatsApp, θα τους τηλεφωνώ. Ακόμα κι αν πρόκειται για μια βιαστική και σύντομη συνομιλία, θα το δεχτώ. Ελπίζω σε μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος. Για να πω αντίο και να το ανταποδώσω. Κάποιες αποκαλύψεις. Μερικά γέλια. Και όταν μου δοθεί η ευκαιρία να έχω μια μακρά, ελικοειδή συζήτηση, όπου μιλάμε για τη ζωή και καταλαβαίνουμε πράγματα μαζί, ελπίζω να νιώσω γεμάτη, θρεμμένη και χορτασμένη από ενέργεια – όπως ακριβώς μετά από ένα καλό γεύμα.

Οι συνομιλίες στο WhatsApp θα εξακολουθήσουν να γίνονται, αλλά δεν θα εγκαταλείψουν τις συζητήσεις στην πραγματική ζωή με τους ανθρώπους που αγαπώ. Όχι άλλα τσιμπολογήματα. Θέλω ένα μεγάλο γεύμα.

*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην theguardian.com