Άλλα τα μάτια του λαγού, άλλα της λιβελούλας: Αυτά είναι τα ζώα με την ταχύτερη όραση

Για κάποια είδη που ζουν σε γρήγορους ρυθμούς, ο χρόνος κυλά πιο γρήγορα.

Νέα μελέτη διαπιστώνει ότι τα ζώα με την ταχύτερη όραση και την ταχύτερη αντίληψη του χρόνου τείνουν να είναι μικρά είδη, ιπτάμενα είδη ή θαλάσσια αρπακτικά.

Η βρετανική έρευνα, η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα σύμφωνα με ανακοίνωση των ερευνητών, εξέτασε την ταχύτητα με την οποία τα μάτια 100 διαφορετικών ειδών αντιλαμβάνονται μεταβολές του περιβάλλοντος, παράμετρος που ονομάζεται χρονική αντίληψη.

Όπως ανέφεραν οι ερευνητές την περασμένη εβδομάδα στο ετήσιο συνέδριο της Βρετανικής Εταιρίας Οικολογίας, το ρεκόρ ταχύτερης όρασης ανήκει στις λιβελούλες και τις κρεατόμυγες (μύγες της οικογένειας των σαρκοφαγιδών), οι οποίες μπορούν να διακρίνουν 300 καρέ ανά δευτερόλεπτο.

Ο ευρωπαϊκός μυγοχάφτης κερδίζει το χρυσό μετάλλιο μεταξύ των σπονδυλωτών (Steve Garvie / CC BY-SA 2.0)

Συγκριτικά, η ανθρώπινη όραση περιορίζεται στα 65 Hz, διακρίνει δηλαδή έως 65 καρέ ανά δευτερόλεπτο.

Μεταξύ των σπονδυλωτών ζώων, πρωταθλητής ανακηρύσσεται το μαυρομυγοχάφτης (Ficedula hypoleuca), ένα μικρό ευρωπαϊκό πτηνό που βλέπει στα 146 Hz.

Ο σολομός φτάνει τα 96 Hz και ο σκύλος τα 75 Hz, λένε οι ερευνητές.

Τα νούμερα αυτά είναι αστρονομικά υψηλά σε σχέση με τον ακανθαστερία (Acanthaster planci), ο οποίος έχει μακράν τις χαμηλότερες επιδόσεις στα 0,7 Hz.

«Η ταχεία όραση επιτρέπει στα είδη να αντιλαμβάνονται ταχείες αλλαγές του περιβάλλοντος, κάτι που είναι χρήσιμο αν ένα ζώο κινείται γρήγορα ή πρέπει να υπολογίσει την πορεία κινούμενων θηραμάτων» λέει ο Κέβιν Χίλι του Πανεπιστημίου του Γκόλουεϊ.

Ο ακανθαστερίας μόνο γρήγορη όραση δεν έχει (Kris Mikael Krister / CC BY 3.0)

«Εξετάζοντας ένα τόσο μεγάλο εύρος ζώων, από τις λιβελούλες μέχρι τους αστερίες, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η χρονική αντίληψη ενός είδους συνδέεται με το πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει το περιβάλον».

«Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την αλληλεπίδραση θηρευτών-θηραμάτων, ή ακόμα και το πώς η φωτορύπανση επηρεάζει κάποια είδη περισσότερο από ό,τι άλλα».

Τα δεδομένα που εξέτασε η μελέτη προέρχονταν από πολυάριθμες προηγούμενες έρευνες, στις οποίες τα ζώα τοποθετήθηκαν μπροστά σε ένα φως που αναβόσβηνε με μεταβλητή ταχύτητα. Ηλεκτρόδια που είχαν συνδεθεί στον αμφιβληστροειδή αποκάλυψαν τον ρυθμό με τον οποίο τα μάτια μπορούν να στείλουν σινιάλα στον εγκέφαλο.

Ένα μη αναμενόμενο εύρημα ήταν ότι πολλά χερσαία αρπακτικά έχουν σχετικά αργή όραση σε σχέση με θαλάσσιους θηρευτές.

Όπως λέει ο δρ Χίλι, «πιστεύουμε ότι αυτή η διαφορά οφείλεται το γεγονός ότι στα υδατικά περιβάλλοντα οι θηρευτές μπορούν να ρυθμίζουν συνεχώς τη θέση τους, ενώ στα χερσαία περιβάλλοντα οι θηρευτές που εφορμούν στη λεία τους δεν μπορούν να αλλάξουν πορεία αφότου ξεκινήσουν το άλμα».