Βίβιεν Γουέστγουντ: Μια πανκ «ποιήτρια» που διαμόρφωνε τη μόδα

Η είδηση του θανάτου της Βίβιεν Γουέστγουντ πριν από λίγες μέρες (στα 81 της χρόνια στο Κλάφαμ του Νότιου Λονδίνου, περιτριγυρισμένη από την οικογένειά της) υπενθύμισε τη σημασία της ανεξάρτητης σχεδιάστριας και ακτιβίστριας για τον κόσμο της μόδας. Ηταν μία από τις αυθεντικές προσωπικότητες της βιομηχανίας, μια σχεδιάστρια που διαμόρφωσε την πορεία της μόδας αφήνοντας το στίγμα της στην πολιτιστική ιστορία από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 από τα πρώτα της φετιχιστικά κομμάτια της συλλογής που ονόμασε «SEX».

Η ιστορία της πάει με αυτόν τον ρυθμό: Γεννήθηκε στο Ντέρμπισιρ, στα 17 της παντρεύτηκε και απέκτησε μωρό, εργάστηκε ως δασκάλα δημοτικού, γνώρισε τον Μάλκολμ Μακ Λάρεν και απέκτησε δεύτερο μωρό, στο κατάστημά τους World’s End του Τσέλσι επινόησε με τον Μακ Λάρεν το πανκ και τους Sex Pistols, μετά τον χωρισμό της από τον Μακ Λάρεν για ένα διάστημα χάθηκε από τα πράγματα της μόδας. Εως την ημέρα που στα τέλη των 80s ανακηρύχθηκε από το επιδραστικό «Women’s Wear Daily» ανάμεσα στην εξάδα των καλύτερων σχεδιαστών, έγινε εξώφυλλο στο Tatler ντυμένη σαν Μάργκαρετ Θάτσερ, χρίστηκε από τη βασίλισσα Dame ενώ δεν φορούσε εσώρουχα και από τότε θεωρήθηκε «εθνικός θησαυρός» της Μεγάλης Βρετανίας.

Είχε το ένστικτο να βρίσκεται πρώτη μέσα στα αχαρτογράφητα νερά μιας νέας κατάστασης. Είχε την ίδια αίσθηση χρόνου γνωρίζοντας πότε να αλλάζει κεφάλαιο. Η Γουέστγουντ ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε το πλαστικό υλικό του PVC.

Εκείνη πριν από τους Ιάπωνες και τους σχεδιαστές της αποδόμησης έσκισε και κουρέλιασε τα ρούχα, άφησε πάνω τους τρυπώματα κι έβγαλε τα εσώρουχα στην επιφάνεια. «Στην εποχή μας αν μια γυναίκα θέλει να εκφράσει τη θηλυκότητά της χωρίς να γίνει χυδαία, αλλά ούτε συντηρητική, θα πρέπει να βρει εκείνο το στυλ ντυσίματος το οποίο προσαρμόζεται στη διάθεσή της. Δεν είναι θέμα χυδαίου ή συντηρητικού, αλλά καλού γούστου και αίσθησης ισορροπίας» έλεγε στη γράφουσα για «ΤΑ ΝΕΑ», κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1997.

Φιλόσοφος

Η Γουέστγουντ έγινε φιλόσοφος παραμένοντας ασυμβίβαστη με τα όρια που θέτει η μαζική αγορά ή ο καθημερινός τρόπος ζωής. Οι ζωγραφισμένοι κορσέδες και τα μίνι κρινολίνα με τις βάτες στα οπίσθια ήταν το πανκ μπαρόκ ανάπτυγμα με το οποίο κατέπληξε τις γυναίκες στις αρχές των 90s ανοίγοντας άλλη μία στυλιστική διαδρομή για να την εξερευνήσουν οι υπόλοιποι σχεδιαστές. Στις επόμενες δεκαετίες, ώριμη ως γυναίκα, ολοκληρωμένη ως σχεδιάστρια σε ένα τεχνοκρατικά ελεγχόμενο σύστημα της μόδας, η Γουέστγουντ στράφηκε σε ένα νέο κεφάλαιο πολιτικού ακτιβισμού χρησιμοποιώντας τις παρουσιάσεις των συλλογών της ως ευκαιρίες επικοινωνίας των μηνυμάτων της για προστασία του περιβάλλοντος, υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων: «Ο,τι είναι καλό για τον πλανήτη είναι καλό και για την οικονομία. Ο,τι είναι κακό για τον πλανήτη είναι κακό για την οικονομία» ήταν το μότο της. Θρασύτατα αντιφατική, η Dame Vivienne υπήρξε η μόνη σχεδιάστρια που προσκλήθηκε στην πρωθυπουργική Ντάουνινγκ Στριτ για να συζητήσει για την κλιματική αλλαγή.

Στο μεταξύ οι πειραματισμοί της με τα ρούχα είχαν πλέον υποχωρήσει. Η Γουέστγουντ είχε στραφεί προς την ιδέα τα πιο αναγνωρίσιμα κομμάτια της να γίνουν υλικό για τον νεότερο σύζυγό της Αντρέα Κροντχάλερ και της εξέλιξής του σε ακτιβιστή καλλιτέχνη. Μέχρι το τέλος της έδινε φωνή στα νιάτα, χωρίς να ανησυχεί ότι το έργο της θα κακοπέσει.