Αισώπειοι Μύθοι: Μαζί με τα «Νέα Σαββατοκύριακο»

Μαζί με τα «Νέα Σαββατοκύριακο»:

Αισώπειοι Μύθοι

Οι θρυλικοί, διαχρονικοί μύθοι που αγαπήθηκαν παγκοσμίως από μικρούς και μεγάλους, διαμόρφωσαν τη λαϊκή σοφία και παράδοση, και άσκησαν επιρροή στον δυτικό πολιτισμό.

Τα αυθεντικά κείμενα με τη μετάφρασή τους, τα επιμύθια και οι ρήσεις που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα.

Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια: Θεόδωρος Γ. Μαυρόπουλος

«Ολοι οι θεοί παντρεύτηκαν όποια γυναίκα είχε πέσει στον καθένα με κλήρο. Ο Πόλεμος είχε μείνει στον τελευταίο κλήρο· βρήκε μόνος του την Υβρη· αυτήν ερωτεύθηκε πολύ και την παντρεύτηκε. Και την ακολουθεί παντού όπου βαδίζει». Ισως ο πλέον εύστοχος προσδιορισμός του πολέμου από τον μεγαλύτερο παραμυθά της αρχαιότητας: Του Αισώπου· ενός δούλου που διατύπωσε με σατιρικό ύφος μύθους που είχαν συμβολικό χαρακτήρα. Ο Ηρόδοτος τον χαρακτήριζε «λογοποιό». Ηταν οξυδερκής και δημιούργησε μια σειρά από αλληγορίες που μέχρι σήμερα είναι δημοφιλείς σε μικρούς και μεγάλους.

Για τη ζωή του έχουν διατυπωθεί πολλές εκδοχές. Ενα βασικό ερώτημα πού τίθεται είναι αν ο Αίσωπος υπήρξε πραγματικό πρόσωπο ή αν είναι γέννημα του θρύλου, που είχε ως σκοπό να δώσει ένα όνομα σε εκείνον που επινόησε το λογοτεχνικό είδος του μύθου. Η θεωρία αυτή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι οι μαρτυρίες για την ύπαρξή του είναι ελάχιστες. Ομως, οι μαρτυρίες αυτές είναι σημαντικές, αφού προέρχονται από τους Ηρόδοτο, Αριστοτέλη, Πλούταρχο. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις περιγραφές αυτές γεννήθηκε, περίπου, το 620 π.Χ. και πέθανε σε ηλικία 56 ετών το 564 π.Χ. Καταγόταν από τη Θράκη ή από τη Μικρασιατική Φρυγία. Ηταν δούλος και αγοράστηκε από τον σάμιο φιλόσοφο Ξάνθο, που στη συνέχεια τον πούλησε στον επίσης σάμιο σοφό Ιάδμονα. Αυτός εκτιμώντας τις πνευματικές του ικανότητες τον απελευθέρωσε.

Στη σωζόμενη βιογραφία του παρουσιάζεται με πλήθος σωματικών ελαττωμάτων· το μεγαλύτερο από τη δυσμορφία του ήταν η αφωνία του· ήταν ξεδοντιασμένος και δεν μπορούσε να μιλά καλά. Ομως όλα τα σωματικά του μειονεκτήματα καλύπτονταν από πνευματικά χαρίσματα. Εδωσε λύσεις σε πολλά προβλήματα άλλων ή δικά του.

Αυτό, πάντως, που έκανε τον Αίσωπο τον πιο αγαπητό μυθογράφο εδώ και χιλιάδες χρόνια είναι η ικανότητά του να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες: ψυχή, φωνή και στοιχεία προσωπικότητας με τέτοιο ρεαλιστικό τρόπο ώστε να νομίζει ο αναγνώστης πως οι ήρωές του ήταν κάποτε πραγματικοί. Με μεγάλη μαεστρία, κάθε μύθος του καταλήγει στο επιμύθιο. Με εξαιρετική απλότητα και χωρίς διδακτισμούς, στο τέλος, δίνει το μήνυμα που αυτός ήθελε. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι δεν δημιούργησε μύθους αλλά τους συγκέντρωσε, τους συμπλήρωσε και τους τελειοποίησε. Δεν αποκλείεται βέβαια να επινόησε κι ο ίδιος μερικούς απ’ αυτούς. Πάντως, τους χρησιμοποίησε πολύ στη ζωή του, με τόση δεξιότητα και επιτυχία ώστε να συνδεθεί τελικά το όνομά του με αυτούς.

Επιλογή μύθων του Αισώπου σε πεζό λόγο πρώτος εξέδωσε ο Δημήτριος ο Φαληρεύς στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Η συλλογή αυτή δεν σώζεται. Ολες οι σωζόμενες σήμερα συλλογές είναι πολύ μεταγενέστερες και προέρχονται από τον 1ο ή 2ο αιώνα και έπειτα.

Η έκδοση που προσφέρεται «ΤΑ ΝΕΑ» σε εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια του Θεόδωρου Γ. Μαυρόπουλου, κοσμείται από εξαίρετα σκιαγραφήματα «ηρώων» των «Αισώπειων μύθων», και περιέχει ακόμη δύο επίμετρα, στο πρώτο από αυτά καταχωρίζονται νεοελληνικές ρήσεις παράλληλες των «αισώπειων μύθων» και στο δεύτερο ένας αλφαβητικός θεματογραφικός κατάλογος των «αισώπειων μύθων».