Εκλογές: Ποιους ωφελεί και ποιους τρομάζει το σενάριο της 3ης κάλπης

Με πρώτο πιθανό σταθμό τον Απρίλιο για την απλή αναλογική και άρα με ετοιμότητα για διάλυση της Βουλής τον Μάρτιο, με στρατηγική «πρώτης κάλπης σαν τελική», σύμφωνα με την επίσημη γραμμή του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά κυρίως με την προβολή αυτοπεποίθησης για γαλάζια αυτοδυναμία στον δεύτερο σταθμό της ενισχυμένης αναλογικής εντείνει τις προετοιμασίες για ανοιξιάτικη – διπλή – μάχη η ΝΔ και, αναμένοντας την τελική απόφαση του Πρωθυπουργού για τις ημερομηνίες, αφήνει στην άκρη το σενάριο για ενδεχόμενη… καλοκαιρινή ή το αργότερο στις αρχές φθινοπώρου τρίτη αναμέτρηση. Και αυτό ωστόσο, ανά διαστήματα, ανοίγει και κλείνει, καθώς όσοι το συζητούν παρασκηνιακά, έστω ως «μακρινό» ή «προχωρημένο» σενάριο (χωρίς πάντως κάθετη απόρριψη), ερμηνεύουν κάθε τόσο «χρησμούς» και εξελίξεις.

Η κεντρική οδηγία του Μαξίμου στη γαλάζια μηχανή είναι να κινείται με σημαία αυτοδυναμίας και να προβάλλει ως το τέλος ανά την επικράτεια «θετικό αφήγημα» (σταθερότητας, προόδου κ.λπ.) για την τετραετία 2023-2027, απορρίπτοντας συζητήσεις για περαιτέρω διεύρυνση του εκλογικού ορίζοντα σε μεγαλύτερο… βάθος και ξορκίζοντας τις όποιες εκλογικές αγωνίες. Την κατεύθυνση αυτή πιστοποιεί άλλωστε η τελευταία δημόσια αναφορά για το σενάριο τρίτης κάλπης από τον Μάκη Βορίδη, καθώς ο υπουργός Εσωτερικών εκτίμησε (ΕΡΤ) ότι «δεν θα έχουμε καμία πολύμηνη εκλογική διαδικασία» και ότι «θα είμαστε αυτοδύναμοι».

Στο παρασκήνιο συντηρείται η σεναριολογία ότι το ενδεχόμενο τρίτης κάλπης (θα) βρίσκεται στο συρτάρι μέχρι την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου, ενώ μόνο στους τελευταίους μήνες έχει φουντώσει τρεις φορές. Πριν από τις γιορτές κάποιοι έδωσαν την ερμηνεία ότι μπορεί να «χρειαστούν» και τρίτες εκλογές πατώντας στην πρωθυπουργική αποστροφή ότι «είμαστε δέσμιοι ενός συστήματος στο οποίο ουδέποτε πιστέψαμε (…) και αν χρειαστούμε δύο εκλογές και όχι μία, πάλι ο τελικός στόχος θα είναι ένας: αυτοδύναμη ΝΔ για αυτοδύναμη Ελλάδα». Εχουν προηγηθεί άλλες δύο φάσεις. Αρχικά οι τοποθετήσεις του Μητσοτάκη για τον Κυριάκο Βελόπουλο.

«Δεν είμαστε καθόλου κοντά», έχει απαντήσει ευθέως ο Πρωθυπουργός, απορρίπτοντας μετεκλογική… λύση μέσω Ελληνικής Λύσης. Επειτα ήταν η διάρρηξη των σχέσεων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ (με τις υποκλοπές και το Qatargate) που έδειξε να στενεύει δραματικά, αν όχι να εξαφανίζει, τα περιθώρια συνεργασίας με την παράταξη του Νίκου Ανδρουλάκη. Στο φόντο αυτών, από επίσημα κυβερνητικά χείλη, από τον πορτ παρόλ Γιάννη Οικονόμου, για παράδειγμα, έχει διαμηνυθεί στο παρελθόν, προς πίεση σε κάθε κατεύθυνση, ότι ναι μεν οι παρατεταμένες αναμετρήσεις δεν συμβάλλουν στη σταθερότητα αλλά ότι τελικά «οι πολίτες θα διαμορφώσουν τις συνθήκες».

Οι προϋποθέσεις

Στο σκεπτικό όσων κρατούν ανοιχτές χαραμάδες στην πιθανότητα τρίτης αναμέτρησης υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αρχικά θεωρούν ότι το ερώτημα θα τεθεί μόνο στην περίπτωση που η ΝΔ φτάσει οριακά στην πηγή της αυτοδυναμίας χωρίς να πιει νερό: να εξαντλήσει τότε τις δυνατότητες συμμαχιών ή να διεκδικήσει εκ νέου τις 151 έδρες; Στελέχη του κόμματος δίνουν την απάντηση ότι ο Μητσοτάκης θα κάνει το πρώτο. Oτι δηλαδή θα δείξει στους πολίτες ότι αναζητεί κάθε δυνατή διέξοδο.

Εξάλλου, ένα σενάριο τρίτης κάλπης λειτουργεί ως δίκοπο μαχαίρι για τους κυβερνητικούς. Είναι σαφές ότι το Μαξίμου δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι πρώτο κάνει σκέψεις για παράταση στο κλίμα αβεβαιότητας, ενόσω διακηρύσσει την πολιτική σταθερότητα και την ανάγκη ισχυρής διακυβέρνησης «με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα σε ταραγμένους καιρούς». Στόχος της ΝΔ είναι να αυξάνει από τώρα τις πιέσεις προς ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ για να καλλιεργεί στους ψηφοφόρους την εικόνα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση «ούτε κυβερνητική προοπτική». Είναι ο λόγος που στην αντιπολίτευση τα… ρίχνουν στους γαλάζιους ότι διακινούν σκόπιμα σενάρια τρίτων εκλογών, ώστε να το ενισχύσουν αυτό στα μάτια των πολιτών.

Στο σημείο αυτό έρχονται πιεστικά ερωτήματα για τις επιλογές που θα προκρίνουν οι πολιτικοί αντίπαλοι της ΝΔ – το τρίτο κόμμα ως, θεωρητικά, δυνητικός εταίρος αλλά όχι μόνο – ανάλογα βεβαίως με τα ποσοστά που θα καταγράψουν στη δεύτερη κάλπη. Θεωρείται κοινώς ότι το κεφάλαιο «τρίτη κάλπη» δεν περνά μόνο από το πρώτο κόμμα. Θα υπάρξουν – διερωτώνται οι περισσότεροι – σκέψεις για μετακινήσεις βουλευτών από άλλα κόμματα;

Ενδεικτικές του προβληματισμού στα κομματικά επιτελεία είναι παλιότερες αναφορές – μηνύματα του Νίκου Ανδρουλάκη (προς τους… δικούς του, σαφώς) περί «αποστασίας», σε ό,τι αφορά το υποθετικό σενάριο στήριξης κυβέρνησης άλλων κομμάτων από εκλεγμένους του ΠΑΣΟΚ. Από την πλευρά του το Μαξίμου επιμένει σε δύο άξονες, πέραν του διακηρυγμένου στόχου της αυτοδυναμίας – που είναι «εφικτός», όπως λένε στη ΝΔ, βάσει δημοσκοπήσεων και των σημερινών συσχετισμών. Ο πρώτος είναι ότι σε πιθανή συμμαχία απαιτείται σύμπλευση οπωσδήποτε στην εξωτερική πολιτική και στην οικονομία. Ο δεύτερος αφορά την αμετακίνητη θέση του Μητσοτάκη απέναντι στις τοποθετήσεις Ανδρουλάκη – και ίσως το μοναδικό σημείο σύγκλισής του με τον Τσίπρα -, ότι ακόμα και σε κυβέρνηση συνεργασίας πρωθυπουργός πρέπει να είναι ο νικητής των εκλογών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ