Μπολσονάρο: Πώς ο ακροδεξιός πρώην πρόεδρος γίνεται και… αμερικάνικο πρόβλημα – Ποιοι πιέζουν τον Μπάιντεν

Πάνω από 1.200 είναι οι συλλήψεις των οπαδών του Ζαΐρ Μπολσονάρο που εισέβαλαν την Κυριακή στα τρία κυβερνητικά κτίρια της Μπραζίλια -στο προεδρικό μέγαρο, το ανώτατο δικαστήριο και το Κογκρέσο. «Θα τους βρούμε όλους και θα τιμωρηθούν», τόνισε, αναφερόμενος σε αυτούς που ευθύνονται για τις λεηλασίες και τις καταστροφές. «Θα βρούμε επίσης αυτούς που τους χρηματοδότησαν», πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα το Reuters σε ανάλυσή του επισημαίνει ότι ο ακροδεξιός πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας αποτελεί πρόβλημα και για τις ΗΠΑ. Ο Μπολσονάρο έφυγε για τη Φλόριντα δύο ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του την 1η Ιανουαρίου, έχοντας αμφισβητήσει τις εκλογές της 30ής Οκτωβρίου που έχασε από τον αριστερίζοντα αντίπαλο του, Λούλα, γράφει το γνωστό πρακτορείο ειδήσεων.

Ωστόσο, ο ακροδεξιός πρώην πρόεδρος άφησε πίσω του ένα βίαιο κίνημα οπαδών που πραγματοποίησε τη χθεσινή εισβολή.

Η εισβολή στη Βραζιλία μέσα από χάρτες του Guardian

Αφού είδε υποστηρικτές του πρώην ηγέτη των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να εισβάλλουν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ πριν από δύο χρόνια, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αντιμετωπίζει τώρα αυξανόμενες πιέσεις να απομακρύνει τον Μπολσονάρο από την αυτοεξορία του στα προάστια του Ορλάντο. Θυμίζουμε ότι ο πρώην αξιωματικός του στρατού διαμένει σε έπαυλη που ανήκει σε μαχητή του ΜΜΑ.

Ποιοι πιέζουν τον Μπάιντεν

Ο Δημοκρατικός βουλευτής Χοακίν Κάστρο δήλωσε στο CNN: «Ο Μπολσονάρο δεν πρέπει να βρίσκεται στη Φλόριντα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να είναι καταφύγιο γι’ αυτόν τον αυταρχικό που έχει εμπνεύσει την εγχώρια τρομοκρατία στη Βραζιλία. Θα πρέπει να τον σταλεί πίσω στη Βραζιλία».

Ο Κάστρο κατηγόρησε τον Μπολσονάρο ότι έχει «χρησιμοποιήσει το βιβλίο του Τραμπ για να εμπνεύσει εγχώριους τρομοκράτες».

Η συνάδελφός του στο Κογκρέσο, η Δημοκρατική γερουσιαστής Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, υιοθετεί επίσης αυτή την άποψη. «Οι ΗΠΑ πρέπει να σταματήσουν να παρέχουν καταφύγιο στον Μπολσονάρο στη Φλόριντα», έγραψε στο Twitter την Κυριακή.

«Σχεδόν δύο χρόνια από τη μέρα που το Καπιτώλιο των ΗΠΑ δέχτηκε επίθεση από φασίστες, βλέπουμε φασιστικά κινήματα να προσπαθούν να κάνουν το ίδιο στη Βραζιλία».

Η ανάρτηση της Οκάσιο-Κορτέζ στο Twitter

Nearly 2 years to the day the US Capitol was attacked by fascists, we see fascist movements abroad attempt to do the same in Brazil.

We must stand in solidarity with @LulaOficial’s democratically elected government. 🇧🇷

The US must cease granting refuge to Bolsonaro in Florida. https://t.co/rzsZl9jwZY

— Alexandria Ocasio-Cortez (@AOC) January 8, 2023

To Reuters σημειώνει ότι τα συγκεκριμένα σχόλια δημιουργούν ακόμα περισσότερα προβλήματα για την παραμονή του Μπολσονάρο στις ΗΠΑ.

Ο Μπολσονάρο είχε δύσκολες σχέσεις με τον Μπάιντεν και βρίσκεται ήδη σε τεντωμένο σκοινί στη Βραζιλία αφότου έχασε την ασυλία του όταν παραιτήθηκε από την προεδρία. Οι ποινικές έρευνες εναντίον του –κυρίως για βαθιά διαφθορά του ίδιου και της οικογένειάς του– θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη σύλληψή του ή να τον αποτρέψουν από το να θέσει υποψηφιότητα, ανέφερε το Reuters την περασμένη εβδομάδα.

Ο Τζον Φίλι, ο οποίος ήταν πρέσβης των ΗΠΑ στον Παναμά από το 2016-2018 όταν το κράτος της Κεντρικής Αμερικής ζήτησε την έκδοση του πρώην προέδρου του, Ρικάρντο Μαρτινέλι, είπε ότι η πιο άμεση απειλή για τον Μπολσονάρο θα ερχόταν αν ανακαλούνταν η βίζα για τις ΗΠΑ.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες –ή οποιοδήποτε κυρίαρχο κράτος– μπορούν να απελάσουν έναν αλλοδαπό, ακόμα και έναν που εισήλθε νόμιμα με βίζα, για οποιονδήποτε λόγο», τόνισε ο Φίλι. «Είναι μια καθαρά κυρίαρχη απόφαση για την οποία δεν απαιτείται νομική αιτιολόγηση».

Πότε ακυρώνεται η βίζα Α-1

Αξιωματούχος του προξενείου των ΗΠΑ στην Μπραζίλια, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, σημείωσε ότι ο Μπολσονάρο είναι σχεδόν βέβαιο ότι είχε εισέλθει με βίζα Α-1, η οποία προορίζεται για αρχηγούς κρατών. Μια δεύτερη πηγή, ανώτερος πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ, πίστευε επίσης ότι ήταν σχεδόν βέβαιο ότι ο Μπολσονάρο είχε λάβει τη βίζα A-1.

Κανονικά η Α-1 ακυρώνεται αφού ο παραλήπτης αποχωρήσει από τη θέση του. Με τον Μπολσονάρο όμως να έχει φύγει από τη Βραζιλία και να έχει εισέλθει στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν λήξει η θητεία του, ο αξιωματούχος υποψιάζεται ότι η A-1 του είναι ακόμη ενεργή.

Ο αξιωματούχος, ο οποίος έχει εμπειρία ακυρώσεων βίζας για πρώην αρχηγούς κρατών, είπε ότι δεν υπάρχει καθορισμένο όριο για το διάστημα που μπορεί κάποιος να μείνει στις ΗΠΑ με A-1.

«Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητη περιοχή», πρόσθεσε ο αξιωματούχος. «Ποιος ξέρει πόσο καιρό θα παραμείνει».

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι «τα αρχεία βίζας είναι εμπιστευτικά, σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να συζητήσουμε τις λεπτομέρειες για μεμονωμένες περιπτώσεις βίζας».

Οι αβάσιμοι ισχυρισμοί Μπολσονάρο για «εκλογική νοθεία»

Ο Μπολσονάρο μπορεί να μη βιάζεται να επιστρέψει στη Βραζιλία, όπου κατηγορείται ότι υποκίνησε βίαιο κίνημα άρνησης εκλογικών αποτελεσμάτων με αβάσιμους ισχυρισμούς για νοθεία, γράφει το Reuters.

In pictures: Bolsonaro supporters storm Brazilian government buildings https://t.co/DfArCnUFRu pic.twitter.com/nHuPE7RjXi

— Reuters Pictures (@reuterspictures) January 9, 2023

Ο Λούλα, ο οποίος είχε ήδη δεσμευτεί να κυνηγήσει τον Μπολσονάρο εάν χρειαζόταν, κατά την ομιλία του στην ορκωμοσία την 1η Ιανουαρίου, κατηγόρησε την Κυριακή τον προκάτοχό του για την εισβολή.

«Αυτός που προκαλεί γενοκτονία, ενθαρρύνει το κίνημα μέσω των social media από το Μαϊάμι», τόνισε ο Λούλα. «Όλοι γνωρίζουν ότι υπάρχουν διάφορες ομιλίες του πρώην προέδρου που το ενθαρρύνουν».

Σε ανάρτησή του την Κυριακή, ο Μπολσονάρο απέρριψε τις κατηγορίες του Λούλα και υποστήριξε ότι η εισβολή είχε ξεπεράσει τα όρια της ειρηνικής διαμαρτυρίας.

Ο Μπολσονάρο ήταν ήδη υπό έρευνα σε τέσσερις ποινικές έρευνες του Ανώτατου Δικαστηρίου πριν παραιτηθεί από την προεδρία.

Τι θα γίνει αν υπογραφεί ένταλμα σύλληψης

Στον απόηχο της εισβολής της Κυριακής, νομικοί είπαν ότι μπορεί να βρεθεί στόχος έρευνας του Ανώτατου Δικαστηρίου για τις αντιδημοκρατικές διαδηλώσεις, οι οποίες έχουν ήδη οδηγήσει σε πάνω από χίλιες συλλήψεις.

Εάν ο Μοράις, ο πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου, υπογράψει ένταλμα σύλληψης ενώ ο Μπολσονάρο βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο πρώην πρόεδρος θα πρέπει τεχνικά να επιστρέψει στη Βραζιλία και να παραδοθεί στην αστυνομία. Εάν αρνηθεί, η Βραζιλία θα μπορούσε να εκδώσει κόκκινη ειδοποίηση στην Interpol για να μετακυλήσει τη σύλληψή του από ομοσπονδιακούς πράκτορες των ΗΠΑ.

Εάν κρατηθεί σε αμερικανικό έδαφος, η Βραζιλία θα πρέπει στη συνέχεια να ζητήσει επισήμως την έκδοσή του. Ο Μπολσονάρο θα ήταν ελεύθερος να ασκήσει έφεση στα δικαστήρια των ΗΠΑ ή θα μπορούσε να επιχειρήσει να ζητήσει άσυλο, αν και αυτό δεν προσφέρει καμία εγγύηση ότι θα αποτρέψει την ενδεχόμενη επιστροφή του στη Βραζιλία.

Για την ιστορία, ο πρώην πρόεδρος του Παναμά Μαρτινέλι, πάντως, εκδόθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες στον Παναμά το 2018, τρία χρόνια αφότου το Ανώτατο Δικαστήριο του Παναμά εξέδωσε ένταλμα σύλληψής του.

Νέες διαβεβαιώσεις ηγετών στον Λούλα

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο Μεξικανός ομόλογός του Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ και ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό διαβεβαίωσαν τον Βραζιλιάνο πρόεδρο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα για την υποστήριξή τους σε κοινή ανακοίνωση, μετά τις χθεσινές επιθέσεις.

«Ο Καναδάς, το Μεξικό και οι ΗΠΑ καταδικάζουν τις επιθέσεις της 8ης Ιανουαρίου κατά της βραζιλιάνικης δημοκρατίας και κατά της ειρηνικής μετάβασης της εξουσίας», υπογραμμίζει η ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Λευκό Οίκο.

«Στεκόμαστε στο πλευρό της Βραζιλίας καθώς υπερασπίζεται τους δημοκρατικούς της θεσμούς» και «ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με τον πρόεδρο Λούλα για να επιτύχουμε αποτελέσματα για τις χώρες μας, για την αμερικανική ήπειρο και όχι μόνο», προσθέτουν οι τρεις ηγέτες, που συναντώνται στη Πόλη του Μεξικού σήμερα και αύριο σε διπλωματική συνάντηση, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Οι κυβερνήσεις μας υποστηρίζουν την ελεύθερη έκφραση της βούλησης του βραζιλιάνικου λαού», τονίζουν.