Βραζιλία: Η επόμενη μέρα – Μεγάλες ζημιές μετά την εισβολή μπολσοναριστών

Σκηνές εμφυλίου πολέμου, εκτυλίχθηκαν χθες στη Βραζιλία, όπου εκατοντάδες οπαδοί του βραζιλιάνου ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου εισέβαλαν στο Κογκρέσο, στο προεδρικό μέγαρο και στο Ανώτατο Δικαστήριο, μόλις μια εβδομάδα αφότου ανέλαβε την εξουσία ο κεντροαριστερός νέος πρόεδρος Λούλα, την εκλογή του οποίου αρνούνται να αναγνωρίσουν.

Τελικά, μετά από ώρες εκτεταμένων επεισοδίων, οι δυνάμεις ασφαλείας έθεσαν υπό έλεγχο την κατάσταση, συλλαμβάνοντας εκατοντάδες οπαδούς του Μπολσονάρου.

Βραζιλία η επόμενη μέρα – Μετράει ζημιές ο Λούλα

Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε, σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας, στην Μπραζίλια και πήγε να διαπιστώσει τις ζημιές στο προεδρικό μέγαρο, όπου εισέβαλαν οι οπαδοί του Μπολσονάρου, ο οποίος από τη Φλόριντα όπου βρίσκεται καταδίκασε, όχι και πολύ σθεναρά, την επίθεση, που έμοιαζε με το ριμέικ αυτής στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον πριν από δυο χρόνια.

Με μια διαφορά: τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν έχει αναφερθεί κανένας θάνατος.

Ο Λούλα, που βρισκόταν χθες το απόγευμα στην Αρακουάρα, στην πολιτεία Σαν Πάουλου (νοτιοανατολικά), που επλήγη από πλημμύρες, πήγε κατά σειρά στο προεδρικό μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου επίσης εισέβαλαν και προκάλεσαν καταστροφές μπολσοναριστές, όπως και στο Κογκρέσο.

Πλάνα που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Globo αργά το βράδυ τον εικονίζουν να συζητά με μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου, μπροστά στο κτίριο με σπασμένα παράθυρα μετά την εισβολή αυτών που εξακολουθούν να απορρίπτουν την επιστροφή του στην εξουσία, μια εβδομάδα αφού ανέλαβε την τρίτη του θητεία.

Estive agora à noite no Palácio do Planalto e no STF. Os golpistas que promoveram a destruição do patrimônio público em Brasília estão sendo identificados e serão punidos. Amanhã retomamos os trabalhos no Palácio do Planalto. Democracia sempre. Boa noite.

📸: @ricardostuckert pic.twitter.com/qkyVZHQQdz

— Lula (@LulaOficial) January 9, 2023

Η χλιαρή καταδίκη Μπολσονάρου

Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου παραμένει στις ΗΠΑ, για τις οποίες αναχώρησε δύο ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Λούλα, αρνούμενος να παραδώσει την προεδρική εσάρπα σε αυτόν που τον κέρδισε οριακά την 30ή Οκτωβρίου, που δεν συνεχάρη ποτέ.

«Οι ειρηνικές διαδηλώσεις, που συμμορφώνονται προς τον νόμο, είναι μέρος της δημοκρατίας. Ωστόσο, τα πλιάτσικα και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια (…) αντίκεινται προς τον κανόνα», έκρινε μέσω Twitter ο πρώην πρόεδρος.

Σε άλλη ανάρτησή του απέρριψε «τις κατηγορίες χωρίς απόδειξη» του κεντροαριστερού διαδόχου. Ο Λούλα κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στο προεδρικό μέγαρο, στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο Κογκρέσο.

«Θα τιμωρηθούν» – Πάνω από 400 συλλήψεις

Αντιμέτωπος με μείζονα κρίση μόλις μια εβδομάδα αφότου άρχισε τη νέα του θητεία, έπειτα από τις δύο συναπτές προηγούμενες (2003-2010), ο πρόεδρος καταδίκασε τα γεγονότα «άνευ προηγουμένου στην ιστορία της Βραζιλίας».

«Θα τους βρούμε όλους και θα τιμωρηθούν», τόνισε, αναφερόμενος σε αυτούς που ευθύνονται για τις λεηλασίες και τις καταστροφές. «Θα βρούμε επίσης αυτούς που τους χρηματοδότησαν», πρόσθεσε.

Ο αρχηγός του κράτους έθεσε τις τοπικές υπηρεσίες επιβολής της τάξης υπό τη διοίκηση των ομοσπονδιακών δυνάμεων, για να αποκατασταθεί η ασφάλεια στην Μπραζίλια, όπου η αστυνομία δεν μπόρεσε να συγκρατήσει την έφοδο χιλιάδων μπολσοναριστών.

After storming the Congress building in Brasilia, this video shows that anti-Lula protesters are now also storming the building of the Supreme Court. pic.twitter.com/y1YthXjw3k

— Visegrád 24 (@visegrad24) January 8, 2023

Ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας της κυβέρνησής του Φλάβιου Ντίνου δήλωσε αργά χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι ο έλεγχος των εδρών των τριών εξουσιών ανακτήθηκε πλήρως και πρόσθεσε πως συνελήφθησαν πάνω από 200 άνθρωποι.

Ο κυβερνήτης του ομοσπονδιακού διαμερίσματος έκανε λόγο για πάνω από 400 συλλήψεις.

«Δεν θα καταφέρουν να καταστρέψουν τη δημοκρατία», δεσμεύτηκε χαρακτηρίζοντας τις εισβολές «τρομοκρατία» αυτών που θέλουν να γίνει «πραξικόπημα».

«Απαράδεκτη»

Ο κυβερνήτης του ομοσπονδιακού διαμερίσματος της Μπραζίλιας, ο Ιμπανέις Ρόσα, σύμμαχος του πρώην προέδρου Μπολσονάρου, ζήτησε συγγνώμη μέσω βίντεο από τον πρόεδρο Λούλα. Χαρακτήρισε τους δράστες των εκτεταμένων καταστροφών στα δημόσια κτίρια «αληθινούς βάνδαλους» και «αληθινούς τρομοκράτες».

«Παρακολουθούσαμε με τον υπουργό (Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας) Ντίνου όλες τις κινήσεις (…) Σε καμιά στιγμή δεν νομίζαμε πως οι διαδηλώσεις αυτές θα έπαιρναν τέτοιες διαστάσεις», πρόσθεσε.

Far-right, pro-Bolsonaro thugs invade Brazil’s Congress, presidential palace and supreme court, causing serious damage to architect Oscar Niemeyer’s masterpiece #Brazilia.
📽️ @AnthonyBoadle @Reuters pic.twitter.com/bfHo1SjMGM

— Ian Fraser (@Ian_Fraser) January 8, 2023

Ο Αλεσάντρ τζι Μοράις, δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έδωσε εντολή να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης Ρόσα, εξαιτίας των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών.

Ακόμη, διέταξε οι καταυλισμοί έξω από στρατιωτικές βάσεις που έχουν στήσει οπαδοί του κ. Μπολσονάρου, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να προχωρήσουν σε πραξικόπημα, να έχουν διαλυθεί εντός 24 ωρών, να απομακρυνθούν τα οδοφράγματα και να τερματιστούν οι καταλήψεις κτιρίων.

Επιπλέον, έδωσε εντολή οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και Tik Tok να αναστείλουν μέχρι νεοτέρας τη λειτουργία των λογαριασμών χρηστών που διασπείρουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.

Πέρα από τον κυβερνήτη του ομοσπονδιακού διαμερίσματος, και άλλοι σύμμαχοι του πρώην προέδρου καταδίκασαν τα βίαια επεισόδια, ιδίως ο Βαλντεμάρ ντα Κόστα Νέτου, ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος (Partido Liberal, PL) του κ. Μπολσονάρου, που μίλησε για «λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος» και «ντροπή».

Οι εισβολές και οι καταστροφές προκάλεσαν κύμα αγανακτισμένων αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «εξωφρενικές» τις βιαιότητες. «Η χρήση βίας για την εξαπόλυση επιθέσεων εναντίον δημοκρατικών θεσμών είναι πάντα απαράδεκτη», ανέφερε από την πλευρά του μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Άντονι Μπλίνκεν.

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε τον Λούλα πως μπορεί να «λογαριάζει στην ανελλιπή υποστήριξη» του Παρισιού.

Το βραζιλιάνικο παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας από την πλευρά του ζήτησε να διενεργηθεί «ταχεία και αμερόληπτη έρευνα» για τα γεγονότα, που θύμισαν την εισβολή την 6η Ιανουαρίου 2021 οπαδών του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο, μετά την ήττα του από τον Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2020.

Μεγάλες ζημιές

Το κέντρο των τριών εξουσιών στην Μπραζίλια βυθίστηκε στο χάος. Μολονότι η περιοχή ήταν αποκλεισμένη από τις αρχές, οι μπολσοναριστές κατάφεραν να διαπεράσουν τις ζώνες ασφαλείας.

Αστυνομικοί προσπαθούσαν, μάταια, να τους απωθήσουν με εκτενή χρήση δακρυγόνων. Βίντεο καταγράφει διαδηλωτές να ρίχνουν έφιππο αστυνομικό κάτω και να τον ξυλοκοπούν με ρόπαλα.

Τοπική ένωση δημοσιογράφων κατήγγειλε πως τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφοι υπέστησαν επιθέσεις. Ανάμεσά τους ήταν φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου, που υπέστη χτυπήματα από διαδηλωτές οι οποίοι του έκλεψαν το υλικό του.

Οι ζημιές είναι μεγάλες στα τρία τεράστια κτίρια, κοσμήματα της μοντέρνας αρχιτεκτονικής γεμάτα έργα τέχνης. Πίνακες ανυπολόγιστης αξίας υπέστησαν ζημιές.

«Πρέπει να αποκαταστήσουμε την τάξη έπειτα από αυτές τις εκλογές απάτη», είπε η Σάρα Λίμα, 27χρονη πολιτική μηχανικός, οπαδός του κ. Μπολσονάρου, που πήγε στην πρωτεύουσα από την Γκοϊανέζια, 300 χιλιόμετρα μακριά.

Μπολσοναριστές διαδήλωναν έξω από στρατώνες, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να επέμβουν, μετά την ήττα του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους την 30ή Οκτωβρίου.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας της Βραζιλίας, ο Χοντρίγκου Πατσέκο, καταδίκασε «τις αντιδημοκρατικές ενέργειες» που εκτυλίχθηκαν χθες, κρίνοντας πως πρέπει να τιμωρηθούν με «όλη την αυστηρότητα που προβλέπει ο νόμος».

Police and supporters of Brazil’s former President Jair Bolsonaro facing off after they invaded the Congress. PM @narendramodi expresses concern over rioting and vandalism against the State institutions in Brasilia.

Footage : @Reuters pic.twitter.com/pvPK88smlx

— Niraj Kumar (@nirajjournalist) January 9, 2023

Διεθνείς αντιδράσεις

Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και πολλές λατινοαμερικανικές χώρες καταδίκασαν την εισβολή των υποστηρικτών του Ζαΐχ Μπολσονάρου στο Κογκρέσο, το Ανώτατο Δικαστήριο και άλλα κυβερνητικά κτίρια στην Μπραζίλια της Βραζιλίας.

Ακολουθούν οι κυριότερες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο.

ΗΠΑ

Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εκφράστηκε μονολεκτικά ερωτηθείς από δημοσιογράφους για τα γεγονότα στην Μπραζίλια: χαρακτήρισε «εξωφρενικές» τις βιαιότητες των μπολσοναριστών κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Τέξας (νότια), μερικές ώρες προτού αναχωρήσει για το Μεξικό.

Κατόπιν, μέσω Twitter, καταδίκασε αυτή την «επίθεση εναντίον της δημοκρατίας και της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας», προσθέτοντας πως «οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας έχουν την απόλυτη υποστήριξή μας και η βούληση του βραζιλιάνικου λαού δεν πρέπει να υπονομευτεί», ενώ υπογράμμισε πως αδημονεί να συνεχίσει τη «συνεργασία» του με τον Λούλα.

I condemn the assault on democracy and on the peaceful transfer of power in Brazil. Brazil’s democratic institutions have our full support and the will of the Brazilian people must not be undermined. I look forward to continuing to work with @LulaOficial.

— President Biden (@POTUS) January 8, 2023

Μεξικό

Ο μεξικανός πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ εξέφρασε την υποστήριξή του στον Λούλα. «Καταδικαστέα κι αντιδημοκρατική η απόπειρα πραξικοπήματος των συντηρητικών στη Βραζιλία», τόνισε μέσω Twitter και πρόσθεσε: «ο Λούλα δεν είναι μόνος, έχει την υποστήριξη των προοδευτικών δυνάμεων στη χώρα του, στο Μεξικό, στην αμερικανική ήπειρο και σε όλο τον κόσμο».

Καναδάς

Ο καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό υπογράμμισε μέσω Twitter ότι «ο σεβασμός της δημοκρατικής βούλησης του λαού είναι κεφαλαιώδης σε κάθε δημοκρατία — συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας» και συμπλήρωσε: «Επαναβεβαιώνουμε την υποστήριξή μας στον πρόεδρο Λούλα».

Αργεντινή

Ο αργεντινός πρόεδρος Αλμπέρτο Φερνάντες εξέφρασε επίσης μέσω Twitter την «άνευ όρων υποστήριξή του και αυτή του λαού της Αργεντινής στον Λούλα» κάνοντας λόγο για απόπειρα πραξικοπήματος από «φαντάσματα» που δεν πρέπει να επιτραπεί «ποτέ ξανά» να ανατρέψουν το πολίτευμα της Βραζιλίας.

Κούβα

Ο κουβανός πρόεδρος Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ καταδίκασε τις ενέργειες που είχαν σκοπό «να προκληθεί χάος και να καταπατηθεί η λαϊκή βούληση», τονίζοντας ότι «οι μπολσοναριστές μιμούνται τους τραμπιστές», που είχαν εισβάλει στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον πριν από δύο χρόνια.

Escutem patriotas falando
NÃO QUEBRA NÃO QUEBRA
INFILTRADOS QUEBRANDO 🤦🏽‍♀️
E muitos com mochilas cheias de bombas facas etc, infiltrados já premeditados para sabotar o movimento pacífico #brasilia #Brasil #Brazil #Congresso #Brazilian #BrazilianSpring #brazilwasstollen #SOSFFAA pic.twitter.com/l47v9F0pEi

— Brazil Free #JESUS (@patriotadapraia) January 9, 2023

Βολιβία

«Οι φασίστες πάντα θα επιδιώκουν να πάρουν διά της βίας αυτό που δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν στις κάλπες», σχολίασε μέσω Twitter ο βολιβιανός πρόεδρος Λουίς Άρσε.

Χιλή

«Η κυβέρνηση της Βραζιλίας έχει την πλήρη υποστήριξή μας μπροστά σε αυτή την άνανδρη και ποταπή επίθεση εναντίον της δημοκρατίας», ανέφερε μέσω Twitter ο χιλιανός πρόεδρος Γκαμπριέλ Μπόριτς.

ΟΑΚ

Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) Λουίς Αλμάγκρο καταδίκασε «την επίθεση εναντίον των θεσμών στη Βραζιλία», που αποτελεί «απευθείας επίθεση εναντίον της δημοκρατίας». «Οι ενέργειες αυτές είναι ασυγχώρητες και έχουν φασιστική φύση», σημείωσε.

Βενεζουέλα

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο καταδίκασε «με κατηγορηματικό τρόπο τη βία των νεοφασιστικών ομάδων του Μπολσονάρου» που επιδιώκουν ανατροπή του προέδρου της Βραζιλίας.

Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ εξέφρασε μέσω Twitter την «απόλυτη καταδίκη» του για την επίθεση και «απόλυτη υποστήριξη στον πρόεδρο Λούλα ντα Σίλβα, δημοκρατικά εκλεγμένο από εκατομμύρια Βραζιλιάνους στις δίκαιες και ελεύθερες εκλογές» του Οκτωβρίου.

Την υποστήριξη αυτή εξέφρασε και ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, υπογραμμίζοντας πως του προκάλεσαν «φρίκη» οι πράξεις των «βίαιων εξτρεμιστών». «Η βραζιλιάνικη δημοκρατία θα υπερισχύσει της βίας και του εξτρεμισμού», πρόσθεσε ο Τζουζέπ Μπορέλ.

Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσε «βαθιά ανήσυχη» για τα επεισόδια, συμπληρώνοντας «η δημοκρατία πρέπει να γίνεται σεβαστή πάντα», σε ανάρτησή της στο Twitter στα πορτογαλικά.

Γαλλία

«Η βούληση του βραζιλιάνικου λαού και οι δημοκρατικοί θεσμοί πρέπει να τύχουν σεβασμού! Ο πρόεδρος Λούλα μπορεί να λογαριάζει στην ανελλιπή υποστήριξη της Γαλλίας», τόνισε μέσω Twitter ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε αναρτήσεις του στα γαλλικά και στα πορτογαλικά.

Για «επιθέσεις που αποτελούν απαράδεκτη αμφισβήτηση του αποτελέσματος των δημοκρατικών εκλογών που κέρδισε χωρίς καμιά αμφισβήτηση την 30ή Οκτωβρίου (2022) ο κ. Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα» έκανε λόγο το Κε ντ’ Ορσέ.

Ιταλία

Η ακροδεξιά πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι έκρινε μέσω Twitter ότι «αυτό που συμβαίνει στη Βραζιλία δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους. Οι εικόνες της εισβολής στις έδρες των θεσμών είναι ασύμβατες με κάθε μορφή δημοκρατικής διαμαρτυρίας. Επείγει η επιστροφή στην ομαλότητα και εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στους βραζιλιάνικους θεσμούς».

Ισπανία

Σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε, ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ τόνισε πως υποστηρίζει «την δημοκρατικά εκλεγμένη στις κάλπες κυβέρνηση» και καταδικάζει «τις ενέργειες ομάδων» που εναντιώνονται στα εκλογικά αποτελέσματα.

Πηγή: ΑΜΠΕ