Αισιοδοξούμε

Μήπως πρέπει να είμαστε πιο αισιόδοξοι για την οικονομία; Δεν αναφέρομαι μόνο σε δείκτες όπως αυτός του πληθωρισμού – ο οποίος άλλωστε παραμένει σε υψηλά επίπεδα – που επιβραδύνεται με ρυθμό άνω της μιας μονάδας κάθε μήνα. Ούτε για τον ρυθμό αύξησης των επενδύσεων με κύρια πηγή την αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αλλά στην αίσθηση που υπάρχει από την πραγματική οικονομία. Από τον πλέον άτυπο δείκτη. Με δεδομένο ότι το 80% των πολιτών ανησυχεί βάσει των δημοσκοπήσεων για την αύξηση του κόστους ζωής, για την ακρίβεια, πώς εξηγούνται να συμβαίνουν ταυτόχρονα τα εξής: όλοι οι χειμερινοί προορισμοί να «βουλιάζουν» από κόσμο, από πολίτες που προφανώς ανταποκρίνονται στις ακριβότερες τιμές των ξενοδοχείων και εστιατορίων. Ειδικά για να βρεις μέρος να φας, τις ημέρες των εορτών στις ταβέρνες αυτών των περιοχών έπρεπε να είχες κάνει κράτηση για όλες τις μέρες, για όλα σου τα γεύματα, πολλές μέρες πριν τα επισκεφτείς.

Ενδεχομένως να σκεφτεί κάποιος ότι οι εν λόγω πολίτες αποτελούν μια μειοψηφία, των εχόντων και κατεχόντων που λέγαμε σε άλλες εποχές, της «παρέας Μητσοτάκη» που λέει και ο ΣΥΡΙΖΑ, και ο πολύς κόσμος πράγματι να δυσκολεύεται. Προφανώς μεγάλο μέρος των πολιτών δυσκολεύεται, αλλά είναι οι περισσότεροι; Πώς εξηγείται ότι την ώρα που το μποτιλιάρισμα της Αθήνας είχε μεταφερθεί σε μικροσκοπικά ορεινά χωριουδάκια, στην πρωτεύουσα να μη βρίσκεις κράτηση ούτε για δείγμα; Για οτιδήποτε. Από τα καλά (ακριβότερα) εστιατόρια της πόλης, μέχρι μου λένε και τα μπουζουξίδικα (αδιανόητος τζίρος) και τα θέατρα, όπου για να δεις μια οποιαδήποτε παράσταση τις ημέρες των εορτών (και τις καθημερινές), όχι από τις δημοφιλέστερες, έπρεπε να είχες φροντίσει για εισιτήρια από τις αρχές Δεκεμβρίου.

Αν οι «έχοντες και κατέχοντες» ήταν στα «κοσμικά» ορεινά χωριουδάκια, ποιοι ήταν οι επισκέπτες όλων αυτών των χώρων; Ποιοι πλήρωσαν το αυξημένο έως και 50% κόστος για να τα επισκεφτούν; Ποιοι πλήρωσαν την αύξηση της κατανάλωσης κατά 12% (εκτίμηση Βασίλη Κορκίδη) στα εμπορικά καταστήματα για την αγορά ρούχων, παπουτσιών, τροφίμων, παιχνιδιών, καλλυντικών και προϊόντων τεχνολογίας; Ποιοι πλήρωσαν το 2022 την αγορά 105 χιλιάδων νέων αυτοκινήτων, τα μισά των οποίων ήταν στην κατηγορία των κατά κανόνα ακριβότερων SUV;

Δεν νομίζω ότι φαντάζεται κανείς ότι όλη αυτή η «ζωάρα» έγινε με δανεικά, όπως στη δεκαετία του 2000. Οι τράπεζες, όπως καταγγέλλουν, αυτοί που καταγγέλλουν και την ακρίβεια, δεν έχουν ανοίξει τους «κρουνούς» του ανεύθυνου δανεισμού. Θα πει κάποιος τρώνε από τα έτοιμα. Αρα χρήματα υπήρχαν και ενδεχομένως υπάρχουν. Το 2023 μπαίνει με «καύσιμα» ρευστότητας στην πραγματική οικονομία που ουδείς μπορούσε να προβλέψει, μετά τα διψήφια ποσοστά του πληθωρισμού. Είχε προβλεφθεί ότι μόνες τους οι επενδύσεις, λόγω των μεγάλων προς αξιοποίηση κονδυλίων, θα κρατούσαν όρθια την οικονομία. Πλέον πρέπει να βάλουμε από δίπλα στην εξίσωση και την κατανάλωση.

Μπορεί πολλοί να βολεύονται πολιτικά με αφηγήματα περί δυσκολιών, «πείνας του λαού», παραλληλισμούς με χειμώνες του 1942 και με τις πιο σκληρές μνημονιακές περιόδους, αλλά η χώρα δεν βρίσκεται εκεί. Μπορεί αν δεν προσέξει να βρεθεί ξανά σε μεγάλες δυσκολίες τα επόμενα χρόνια. Αλλά απέχει από αυτή την κατάσταση. Η αρνητική ρητορική δεν πουλάει και όσοι επιδίδονται σε αυτή δεν κερδίζουν γιατί πολύ απλά δεν έχει καμία σχέση η εκτίμησή τους με την πραγματικότητα. Οι πολίτες «ψηφίζουν» κάθε μέρα, με τη βοήθεια και του υπέροχου ελληνικού ήλιου, στο αισιόδοξο σενάριο της ζωής και της οικονομίας…