Ιατρική ακριβείας για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Δεν είναι όλα τα δάχτυλα ίδια και το ίδιο συμβαίνει και στην παχυσαρκία, όπως διαπίστωσε η Mayo Clinic, στο πλαίσιο της προσπάθεια εφαρμογής της ιατρικής ακριβείας και στη συγκεκριμένη πάθηση που ταλαιπωρεί τουλάχιστον το 42% των Αμερικανών, καθώς με την πανδημία η κατάσταση επιδεινώθηκε.

Με στόχο την αναζήτηση της βέλτιστης αντιμετώπισης του προβλήματος, οι ειδικοί χώρισαν στα τέσσερα τα είδη της παχυσαρκίας, ανάλογα με την υποβόσκουσα παθοφυσιολογία των ασθενών και ανάλογα με το είδος της, επέλεξαν και τη χορήγηση διαφορετικών φαρμάκων. Κράτησαν και μια πέμπτη ομάδα χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό του είδους της παχυσαρκίας και στην οποία χορήγησαν φάρμακα χωρίς να εστιάζουν στο φαινότυπο.

Ακολουθώντας συγκεκριμένη δίαιτα, το αποτέλεσμα ήταν η απώλεια βάρους να είναι σχεδόν διπλάσια στους παχυσάρκους που χωρίστηκαν ανάλογα με το φαινότυπό τους. Μάλιστα, μετά από 12 μήνες διαπιστώθηκε ότι το 79% είχε χάσει πάνω από 10% του βάρους του, σε αντίθεση με εκείνους που είχαν πάρει γενική θεραπεία και από τους οποίους μόνο το 34% είχε χάσει το 10% του αρχικού του βάρους.

Η μελέτη των Αντρές Ακόστα, αναπληρωτή καθηγητή και Μίκαελ Καμιλιέρι καθηγητή Φυσιολογίας και Φαρμακολογίας της Mayo Clinic, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Obesity, διαχώρισε τους 450 συμμετέχοντες βάσει δεδομένων γενετικής, μεταβολισμού, ορμονών και συμπεριφοράς, ορίζοντας αντίστοιχα τις αιτίες της πείνας, ξεκινώντας από το «πεινασμένο μυαλό» και τη σχέση του με τον κορεσμό κατά τη διάρκεια του γεύματος, το «πεινασμένο στομάχι» και τη διάρκεια του κορεσμού μέχρι το επόμενο γεύμα, τη «συναισθηματική πείνα» που σχετίζεται με το αίσθημα της ανταμοιβής και τον χαμηλό μεταβολισμό.

Πεινασμένο μυαλό

Το «πεινασμένο μυαλό» προκαλεί υπερβολική κατανάλωση θερμίδων χωρίς ο ενδιαφερόμενος να χορταίνει και για το λόγο αυτό η ομάδα του κατανάλωνε 62% περισσότερες θερμίδες από το κανονικό για να χορτάσει, ενώ το «πεινασμένο στομάχι» νιώθει ότι πεινάει συνέχεια και όπως διαπιστώθηκε, το στομάχι τους αδειάζει κατά 31% νωρίτερα από τους υπολοίπους. Όσο για τη συναισθηματική πείνα, αυτή πυροδοτείται από συναισθηματικά ερεθίσματα, με αποτέλεσμα η ομάδα να δηλώνει 2,8 φορές υψηλότερα επίπεδα άγχους, ενώ ο χαμηλός μεταβολισμός προκαλεί αναποτελεσματική καύση θερμίδων, που όπως διαπιστώθηκε η λιγότερη καύση θερμίδων έφτανε το 12%.

Το 85% των παχυσάρκων ασθενών εντάχθηκε σε αυτές τις τέσσερις κατηγορίες, ενώ στο υπόλοιπο 15% δεν ήταν δυνατή η αναγνώριση του φαινοτύπου. Στο 27% των παχυσάρκων, αναγνωρίστηκαν δύο ή περισσότεροι φαινότυποι.

Στον τύπο του «πεινασμένου μυαλού» χορηγήθηκε φεντερμίνη και τοπιραμάτη, στο «πεινασμένο στομάχι» λιραγλουτίδη, ο συνδυασμός ναρτρεξόνης – βουπροπιόνης για την συναισθηματική πείνα, ενώ για τον χαμηλό μεταβολισμό χορηγήθηκε φεντερμίνη σε συνδυασμό με γυμναστική με αντιστάσεις. Ως ενισχυτική για την απώλεια βάρους, συνταγογραφήθηκε και μετφορμίνη σε όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων και των ασθενών στους οποίους δεν είχε προσδιοριστεί συγκεκριμένος φαινότυπος.

Απώλεια βάρους

Μετά από δίαιτα ενός εξαμήνου, η μέση απώλεια βάρους ήταν 10,5% για τις ομάδες των φαινοτύπων και 6,3% για την ομάδα χωρίς κατηγορία, ενώ στους 12 μήνες, η απώλεια βάρους έφτασε το 15,9% στις ομάδες των φαινοτύπων και στο 9% για την ομάδα χωρίς κατηγορία φαινοτύπου.

Στις ομάδες με ξεχωριστούς φαινοτύπους και συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή το 79% έχασε τουλάχιστον το 10% του βάρους του, το 43% το 15% του βάρους του και το 30% το 20% του βάρους του στη διάρκεια δίαιτας ενός έτους.

Αντίστοιχα, από τους συμμετέχοντες που δεν εντάχθηκαν σε κάποιο φαινότυπο, το 35% έχασε το 10% του βάρους του, το 17% έχασε το 15% του βάρους του και μόλις 8% έχασε το 20% του βάρους του.

Το ποσοστό αποτυχίας στις ομάδες των φαινοτύπων έφτασε το 2%, ενώ στην ομάδα χωρίς συγκεκριμένο φαινότυπο το 26%.

Τώρα οι δύο καθηγητές στράφηκαν σε μια βιοτεχνολογική start-up που ειδικεύεται στην ιατρική ακριβείας, με στόχο να αναπτύξουν μια μέθοδο που θα προβλέπει μέσω αιματολογικού τεστ τον φαινότυπο των παχυσάρκων, με την οικονομική υποστήριξη από το τμήμα καινοτομίας του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου.