Πώς η Rosalía έγινε η πιο ατρόμητη σούπερ σταρ της ποπ

To διάσημο πρόσωπο του νέου φλαμένκο και της reggaeton, η αιτία για την ξαφνική αναβίωση αυτών των κλασικών μουσικών ειδών στη σύγχρονη εποχή, έχει όνομα: Rosalia. Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ταλέντο της, δεν υπάρχει αμφιβολία για την ικανότητά της στη μουσική, αλλά παρ’ όλα αυτά παραμένει μια περίπλοκη φιγούρα για πολλούς, για διαφορετικούς λόγους, εξαιτίας της μουσικής που επιλέγει να κάνει.

Εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο έχει κάνει όνομα στο reggaeton, είναι εύκολο για πολλούς στην κοινότητα των Latinx να τη διαγράψουν ως σφετερίστρια και «σύγχρονη αποικιοκράτισσα». Άλλωστε, πρόκειται για ένα είδος που επινοήθηκε από μαύρους Πορτορικανούς ράπερ, που έχει ιστορία, νοσταλγία και πολιτιστική σημασία για τους ανθρώπους στη Λατινική Αμερική.

Και όμως, η Rosalia, ένα λευκό κορίτσι από την Ισπανία, έχει λάβει πολλά βραβεία μουσικής στις ΗΠΑ για τον λατινικό της ήχο και έχει καταλάβει χώρο δίπλα σε πραγματικούς Λατίνους καλλιτέχνες, και όλα αυτά με μεγάλη αντιπαράθεση και διάλογο.

Photo: Wikimedia Commons

Είναι μια μικρή «αποικιοκράτισσα»;

Μπορεί να μην επαναπροσδιορίζει τη reggaeton ως δική της, αλλά επωφελείται από αυτήν ως κάποιος που δεν είναι μέλος της κοινότητας από την οποία προέρχεται, κάτι που αποτελεί άλλη μια μέθοδο «αποικιοκρατίας».

«Δεν είναι δύσκολο να την χαρακτηρίσουμε, να αγανακτήσουμε για τους τρόπους με τους οποίους επωφελήθηκε από το λευκό προνόμιό της, την ταυτότητά της ως Ισπανίδα (ή αλλιώς απόγονος αποικιοκρατών) και ένα είδος που δεν ήταν εξαρχής δικό της – αλλά επειδή είναι εύκολο να το υποστηρίξουμε αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και σωστό» λέει ένας φαν της σε δημόσιο διάλογο στα σόσιαλ μίντια.

Αυτή η σκέψη τιμωρεί τη Ροζαλία για τον αποικισμό με τον οποίο δεν είχε καμία σχέση, ξεχνώντας  ότι η οικογένειά της κατάγεται από την Καταλονία – μια περιοχή που, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής, αποικίστηκε επίσης από την ισπανική αυτοκρατορία. Ακόμη και ο ίδιος ο προπάππους της ήταν Κουβανός, πράγμα που σημαίνει ότι μοιράζεται, τουλάχιστον, κάποια λατινοαμερικάνικη κληρονομιά.

«Αλλά και πάλι, όσο λίγο Λατίνα κι αν είναι, απαλλάσσει τη Rosalia από τη νόμιμη ζημιά που προκάλεσε; Ανεξάρτητα από το από πού κατάγεται, είναι δίκαιο να πούμε ότι επωφελείται από το προνόμιο των λευκών και την εσφαλμένη κατανόηση των ΗΠΑ για το πού βρίσκονται τα όρια μεταξύ ισπανόφωνων, Ισπανών και Λατίνων;» αναρωτιέται η  Sofía Aguilar στο unpublishedzine.com.

Photo: Wikimedia Commons

Τελικά που είναι το πρόβλημα σχετικά με τη Rosalia;

«Εκτός από την κοινότητα των Latinx, έχει κατηγορηθεί για πολιτιστική οικειοποίηση και από τους Ρομά της Ισπανίας. Αυτοί εφηύραν πρώτοι το φλαμένκο και το χρησιμοποίησαν ως τη μοναδική οδό έκφρασής τους, η οποία ήταν περιορισμένη υπό την ισπανική κυριαρχία. Οι πουρίστες αυτού του είδους μουσικής υποστηρίζουν ακόμη ότι επειδή κατάγεται από την Καταλονία, η χρήση του φλαμένκο από τη Rosalia δεν είναι καν νόμιμη ως μορφή τέχνης συνεχίζει η Sofía Aguilar και εξηγεί τη σκέψη της θέτοντας ένα ακόμη προβληματισμό γύρω από το ήδη υπάρχον προβληματισμό σχετικά με τη Rosalia:

«Οι γνώσεις μου σχετικά με αυτούς τους ισχυρισμούς και η γνώμη μου για τη νομιμότητά τους είναι περιορισμένες και δεν είναι δική μου ευθύνη. Αυτό όμως που μπορώ να πω είναι ότι είναι μάλλον ειρωνικό το γεγονός ότι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τη βλέπουν ταυτόχρονα ως Ισπανίδα και ταυτόχρονα όχι ως αρκετά Ισπανίδα, και όπως και να έχει, είναι αντικείμενο πολλών αντιπαραθέσεων. Πράγμα που με κάνει να σκέφτομαι ότι ίσως είμαστε κι εμείς μέρος του προβλήματος».

Photo: Wikimedia Commons

Photo: Wikimedia Commons

«Είναι σαν το νερό»

Από τη σκοπιά των Λατίνων, μεγάλο μέρος του τρόπου με τον οποίο σκεφτόμαστε και μιλάμε για τη Ροζαλία βασίζεται στη δική μας λανθασμένη αντίληψη για τη φυλή,  την εθνικότητα, τον πολιτισμό και την ιδιοκτησία. Αν ήμασταν πραγματικά ειλικρινείς με τον εαυτό μας, θα γνωρίζαμε ότι πολλοί από εμάς δεν χρειάζεται να πάμε τόσο πίσω για να βρούμε τους Ευρωπαίους προγόνους μας, τους απογόνους των οποίων τώρα επικρίνουμε και διαχωρίζουμε από τη δική μας ταυτότητα. Ότι πολλοί από εμάς είναι στην πραγματικότητα λευκοί και ότι το reggaeton είχε «ασπρίσει», επιβραβεύοντας και ωφελώντας τους λευκούς Latinx μουσικούς, πολύ πριν εμφανιστεί η Rosalia. Σύμφωνα με τη λογική της ίδιας της κοινότητας, οι λευκοί Latinx δεν έχουν καν την ιδιοκτησία της μουσικής reggaeton που υπερασπίζονται με τόσο πάθος.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι ο προβληματισμός που προκάλεσε η Rosalia είναι άκυρος, αλλά αυτή είναι μόνο ένα μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης συζήτησης» συμπληρώνει η Sofía Aguilar.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Rosalia έχει προκαλέσει συζήτηση.

«Είναι σαν το νερό» λέει ο Noah Goldstein, ο βραβευμένος με Grammy παραγωγός και μηχανικός που συνεργάστηκε μαζί της στο Motomami. «Αυτό είναι που θέλεις από έναν καλλιτέχνη – να είναι όσο το δυνατόν πιο ευπροσάρμοστος, να λυγίζει χωρίς να σπάει και να κινείται ρευστά. Είναι εξαιρετικά πρακτική και αυτή η ρευστότητα μεταφράζεται στον τρόπο που παράγει».

Ίσως αυτό να είναι μια απάντηση σε όλο τον προβληματισμό γύρω από την «λατινικότητά» της.

Δείτε την κι ακούστε την