Στο εδώλιο η Σάρα Μαρντίνι των «Swimmers» για κατασκοπεία, διακίνηση μεταναστών και ξέπλυμα χρήματος

Στις 10 Ιανουαρίου η Sarah Mardini δικάζεται στη Μυτιλήνη για παράνομη διακίνηση προσφύγων, απάτη, συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και ξέπλυμα χρήματος. Μία ημέρα νωρίτερα η ταινία του Netflix «The Swimmers», που έκανε την ιστορία της γνωστή σε όλον τον κόσμο, προβλήθηκε στον κινηματογράφο Αρίων στη Λέσβο, έπειτα από πρωτοβουλία του Ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Το νησί του Βορείου Αιγαίου ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό έδαφος που πάτησαν η Sarah και η Yusra Mardini από τη στιγμή που ξεκίνησαν το ταξίδι τους από τη Συρία το 2015, προκειμένου να γλιτώσουν από τη φρίκη του πολέμου.

Μέχρι να ξεσπάσει ο πόλεμος στη χώρα τους, οι δύο αδελφές προπονούνταν στην κολύμβηση με αφοσίωση και ονειρεύονταν να αγωνιστούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο πόλεμος όμως τις ανάγκασε να εγκαταλείψουν το σπίτι τους και αν αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.

Όταν έφτασαν στην Τουρκία πλήρωσαν για να περάσουν λαθραία στην Ελλάδα με μια λέμβο, αλλά το υπερπλήρες σκάφος απέτυχε στη μέση του Αιγαίου. Τότε ήταν που οι δύο φράσεις «Πρέπει να κολυμπήσεις» και «Δεν επιτρέπεται να τα παρατήσεις», που άκουγαν σε όλη τους τη ζωή απέκτησαν νόημα. Το κολύμπι έγινε για τις ίδιες τους συνταξιδιώτες τους ζήτημα ζωής ή θανάτου.

Οι δύο νεαρές κοπέλες λοιπόν, κατέληξαν να κολυμπούν παράλληλα με το σκάφος για να μην βυθιστεί μέχρι να φτάσουν στη Λέσβο. Η Sara τραυματίστηκε στον ώμο της κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την καριέρα της στην κολύμβηση. Οι μαθήτριες εγκαταστάθηκαν στο Βερολίνο, μαζί με τους γονείς τους που επίσης διέφυγαν από τη Συρία.

Η Yusra συνέχισε να ασχολείται με το αγαπημένο της άθλημα. Μπήκε δυναμικά στις προπονήσεις και αγωνίστηκε στα 100 μέτρα ελεύθερο και στα 100 μέτρα πεταλούδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016 με τη σημαία της ομάδας της ΔΟΕ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες Προσφύγων. Επίσης συμμετείχε στο Τόκιο το 2020.

Η ταινία «The Swimmers» του Netflix παρουσιάζεται το μακρύ ταξίδι της, από την πατρίδα της, Συρία, στο Βερολίνο και αναδεικνύει την πραγματικότητα των ανθρώπων που διακινδύνευσαν τα πάντα για να έχουν μια ευκαιρία να είναι ελεύθεροι και ευτυχισμένοι.

Photo: Wikimedia Commons

«Βοηθάς κάποιον να μην πνιγεί»

Η δίκη της Σάρα Μαρντίνι και των 24 εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις που βοήθησαν στη διάσωση μεταναστών στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας ξεκίνησε στις 10 Ιανουαρίου στο ελληνικό νησί της Λέσβου.

Οι 24 κατηγορούμενοι, μεταξύ των οποίων και αρκετοί ξένοι υπήκοοι, εργάζονταν για την καταργηθείσα πλέον ΜΚΟ Emergency Response Centre International – μια ομάδα έρευνας και διάσωσης που δραστηριοποιήθηκε στο νησί της Λέσβου από το 2016 έως το 2018 – και κατηγορούνται για διευκόλυνση της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και για άλλα κακουργήματα.

Τρεις από τους κατηγορούμενους – η Σάρα Μαρντίνι, ο Σον Μπίντερ και ο Νάσος Καρακίτσος, οι οποίοι συνελήφθησαν τον Αύγουστο του 2018 – έχουν ήδη περάσει περισσότερους από τρεις μήνες σε προφυλάκιση, αφού προσέφεραν σωτήρια βοήθεια σε πρόσφυγες.

Αντιμετωπίζουν επίσης μια σειρά άλλων κατηγοριών, όπως κατασκοπεία, λαθρεμπόριο ανθρώπων, συμμετοχή σε εγκληματική ομάδα και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες – κακουργήματα που μπορούν να επισύρουν έως και 25 χρόνια σε ελληνική φυλακή.

«Όταν λες ότι κάτι είναι εγκληματικό ή ηρωικό, υπονοείς κατά κάποιο τρόπο ότι είναι αφύσικο. Και το να βοηθάς κάποιον να μην πνιγεί είναι το πιο φυσιολογικό πράγμα που θα μπορούσες να κάνεις» δήλωσε ο Μπίντερ στην DW σε συνέντευξή του το 2021. «Τι θα κάνατε αν βλέπατε κάποιον στο νερό και αυτός απλώνει το χέρι του για να σας κρατήσει; Προφανώς θα απλώνατε το χέρι σας και θα τον τραβούσατε μέσα. Από τη στιγμή που το κάνατε αυτό, υποτίθεται ότι διαπράξατε το ίδιο έγκλημα που διέπραξα κι εγώ. Αυτό δεν είναι έγκλημα και δεν είναι ηρωικό» πρόσθεσε.

Το τρέιλερ της ταινίας

Η Ελλάδα προσπαθεί να ποινικοποιήσει το ανθρωπιστικό έργο: Αμνηστία

Οι 24 εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων οι Μπίντερ, Μαρτίνι και Καρακίτσος, δικάστηκαν για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2021. Όμως η υπόθεση αναβλήθηκε μέσα σε λίγες ώρες, με το Πλημμελειοδικείο Μυτιλήνης να αποφασίζει ότι δεν είχε δικαιοδοσία, καθώς ένας από τους κατηγορούμενους ήταν και δικηγόρος.

«Υπήρχαν όμως και άλλοι λόγοι για τους οποίους θα μπορούσε να είχε αναβληθεί» δήλωσε ο Μπίντερ. «Για παράδειγμα, το κατηγορητήριο – το έγγραφο που μας στάλθηκε ήταν σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνουμε και αν προχωρούσαμε με βάση αυτό το κατηγορητήριο, θα ήταν παραβίαση του δικαιώματός μας για δίκαιη δίκη» είπε.

Η Γλυκερία Αράπη, διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ελλάδα, δήλωσε ότι αυτή η πολύπλοκη υπόθεση αποτελεί μια προσπάθεια της Αθήνας να ποινικοποιήσει το ανθρωπιστικό έργο και να αποτρέψει τις αποστολές έρευνας και διάσωσης.

Από μετανάστης σε διασώστης

Εν τω μεταξύ, η Μαρντίνι, η οποία συνελήφθη επίσης μαζί με τον Μπίντερ, εξακολουθεί να μην μπορεί να εκπροσωπήσει τον εαυτό της στη δίκη, λόγω διαταγής απαγόρευσης εισόδου στην Ελλάδα. Η Σύρια θα παρακολουθεί την υπόθεση από μακριά, δήλωσε ο Μπίντερ.

Αφού της χορηγήθηκε άσυλο στη Γερμανία, η Σάρα Μαρντίνι επέστρεψε στη Λέσβο για να συνεχίσει να βοηθά σε αποστολές έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα. Όμως αυτή και ο Μπίντερ παρακολουθούνταν συνεχώς. Τον Φεβρουάριο του 2018, τους σταμάτησε η ελληνική αστυνομία στην ακτή και τους ζήτησε τα διαβατήριά τους. Στη συνέχεια, το σπίτι του Μπίντερ ερευνήθηκε για ναρκωτικά και αναγκάστηκαν να παραδώσουν τους φορητούς υπολογιστές και τα τηλέφωνά τους.

«Διαβάσαμε ακόμη και ένα άρθρο εφημερίδας στα ελληνικά που έλεγε κάτι σαν «ένας Γερμανός κατάσκοπος» – δηλαδή εγώ – «και η Σύρια συνεργός του προσπαθούσαν να διεισδύσουν σε μια στρατιωτική βάση για να κλέψουν κρατικά μυστικά». Εντελώς γελοίο!» δήλωσε ο Μπίντερ, ο οποίος έχει γερμανο-βιετναμέζικες ρίζες αλλά μεγάλωσε στην Ιρλανδία.

Η αστυνομία εξέδωσε ανακοίνωση μετά τη σύλληψή τους, λέγοντας ότι ερευνά 30 άτομα που πιστεύεται ότι εμπλέκονται στη διευκόλυνση της διέλευσης μεταναστών χωρίς χαρτιά στη χώρα. Η Μαρντίνι δήλωσε στην DW το 2021 ότι έχει συντριβεί εντελώς από την όλη δοκιμασία.

«Ξέρετε αυτό το συναίσθημα του να έχεις πολλές βελόνες να τρυπάνε το δέρμα σου; Νιώθω πάντα ότι με πληγώνουν συνεχώς. Ήταν μια πραγματικά σκληρή και συναισθηματική περίοδος για μένα, και ακόμη και οι αγαπημένοι μου υποφέρουν, βλέποντας τον πόνο μου» είπε.

Η ΕΕ πρέπει να αναγνωρίσει το έργο των ακτιβιστών: Νομοθέτης της ΕΕ

Η νομοθέτης της ΕΕ και Ιρλανδή πολιτικός Γκρέις Ο’Σάλιβαν πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει ένας μηχανισμός αλληλεγγύης ή ένας νόμος της ΕΕ που να αναγνωρίζει το έργο των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις όπως η Μαρντίνι και ο Μπίντερ.

«Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εν λόγω εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις εργάζονταν στην πραγματικότητα σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση, αλλά ξαφνικά κάτι άλλαξε. Και εκεί είναι που πρέπει να εστιάσουμε στο τι συνέβη και να αναρωτηθούμε γιατί οι χώρες πιέζουν τώρα» δήλωσε η ίδια, μιλώντας από την Αθήνα.

«Η ΕΕ θα δει περισσότερους ανθρώπους να χρειάζονται καταφύγιο ως αποτέλεσμα των συγκρούσεων και της κλιματικής αλλαγής. Έτσι, αντί αυτής της σπασμωδικής αντίδρασης και της απώθησης από τις χώρες, πρέπει να εργαστούμε ως ένωση γύρω από μηχανισμούς αλληλεγγύης, όχι μόνο για να υποστηρίξουμε τους εργαζόμενους στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά και για να υποστηρίξουμε εκείνους που πραγματικά αναζητούν καταφύγιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση» είπε.

Η Ο’Σάλιβαν είναι μεταξύ των 80 και πλέον μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχουν υπογράψει επιστολή με την οποία ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να αποσύρει τις κατηγορίες εναντίον των 24 εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη την Ευρώπη έχουν επίσης οργανώσει διαδηλώσεις αλληλεγγύης ενόψει της δίκης.

Ο Μπίντερ είναι ευγνώμων για τη διεθνή υποστήριξη και ελπίζει ότι θα αυξήσει την πίεση στις ελληνικές αρχές.

«Η πίεση σε διεθνές επίπεδο είναι πραγματικά σημαντική όσο ακούγεται στην Ελλάδα και από την εισαγγελία και τη δικαιοσύνη. Αλλά θα μου ασκηθεί δίωξη όπως και να ‘χει. Το μόνο πράγμα που μπορώ να κάνω είναι να προσπαθήσω να υπερασπιστώ το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» δήλωσε.

*Με στοιχεία από dw.com