Ο μοιραίος μονάρχης

Η ελληνική μοναρχία ουδέποτε ήταν σαν επεισόδιο του The Crown. Δεν ήταν ποτέ ένας θεσμός ενταγμένος μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο. Από την αρχή που «φορτώθηκε» ένας βασιλιάς στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, ήταν ένας θεσμός που εξέφραζε την υποτίμηση της δυνατότητας του λαού να αποφασίσει δημοκρατικά και την εξάρτηση της χώρας. Ούτε είναι τυχαίο ότι η μοναρχία στον τόπο συνδέθηκε με τον Διχασμό, τη Μικρασιατική Καταστροφή και στιγμές μεγάλης πολιτικής κρίσης.

Η μοναρχία στην Ελλάδα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δηλαδή στην περίοδο που μεγάλωσε και για ένα διάστημα ανέβηκε στον θρόνο ο Κωνσταντίνος, δεν ήταν απλώς κάποιες τελετουργίες. Ήταν ένα κέντρο εξουσίας μέσα στο πλέγμα του μετεμφυλιακού κράτους. Ενός κράτους αυταρχικού και αντικομμουνιστικού, που θεωρούσε ότι οι αριστεροί είναι πολίτες β’ κατηγορίας.

Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμη και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα συγκρουστεί με το Παλάτι, όταν αυτό θα σταθεί εμπόδιο στις προτάσεις του για τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος.

Ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ θα κληθεί να αντιμετωπίσει το μεγάλο δημοκρατικό κίνημα που οδήγησε στις εκλογές του 1964, τότε που θα θριαμβεύσει η Ένωση Κέντρου και ο Γεώργιος Παπανδρέου. Μια κυβέρνηση που είχε πάρει, ας μην ξεχνάμε, 53%.

Και τότε ο Κωνσταντίνος ανάμεσα στη δημοκρατία και την εκτροπή διάλεξε την εκτροπή.

Και το έκανε όταν αρνήθηκε στον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό το δικαίωμά του να μπορεί να αλλάζει τους υπουργούς του, στην προκείμενη περίπτωση τον υπουργό Εθνικής Αμύνης Γαρουφαλιά. Δηλαδή, τότε ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ αρνήθηκε να αποδεχτεί τη λαϊκή εντολή και προσπάθησε να επιβάλει την παραμονή του Γαρουφαλιά.

Αυτό οδήγησε στην παραίτηση του «Γέρου» και σε πρωτοφανείς διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις για εβδομάδες, κινητοποιήσεις στη διάρκεια των οποίων σκοτώθηκε ο φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας. Και όλα αυτά την ώρα που ο Κωνσταντίνος προσπαθούσε να φτιαχτεί κυβέρνηση αποστατών.

Αλλά και για τη στάση του στη Χούντα καλό είναι να θυμόμαστε μερικά πράγματα. Εκείνη την περίοδο δεν ήταν μόνο η χούντα των συνταγματαρχών που σχεδίαζε πραξικόπημα. Και το Παλάτι μαζί με ανώτατους αξιωματικούς εξέταζε το ενδεχόμενο κάποιας εκτροπής, ως απάντηση στο διαφαινόμενο αποτέλεσμα των εκλογών του 1967. Απλώς τους πρόλαβαν οι καλύτερα οργανωμένοι συνταγματάρχες.

Και βέβαια  ανεξαρτήτως του πώς προσπάθησε έκτοτε να δικαιολογήσει τη στάση, δεν παύει να ισχύει ότι τη νύχτα εκείνη της 21^ης Απριλίου 1967 ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ νομιμοποίησε και αποδέχτηκε τη Χούντα. Δεν αμφισβήτησε το δικαίωμά τους να κυβερνήσουν. Φωτογραφήθηκε μαζί τους. Δεν τους αντιμετώπισε ως πραξικοπηματίες.

Η έξοδός του από τη χώρα, τον Δεκέμβριο του 1967 ύστερα από το αποτυχημένο βασιλικό αντιπραξικόπημα δεν αναιρεί την ευθύνη που έχει σε σχέση με τη δικτατορία.

Το 1974 ο λαός με την ψήφο του έλυσε αμετάκλητα το Πολιτειακό. Και αυτό ήταν όντως πρόοδος.

Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει η ιστορία. Το χειρότερο είναι να ξεχάσουμε την ιστορία του τόπου. Γιατί η ιστορία επαναλαμβάνεται, όταν δεν διδάσκει.