Είναι αρκετά εύκολο (αλλά και τόσο δύσκολο) να ξεχάσει κανείς ότι ο Τζο Πέσι έπαιζε κάποτε σε ταινίες – έχει αποσυρθεί καιρό από την κινηματογραφική υποκριτική, δίνοντας συνολικά τρεις ερμηνείες στην οθόνη τα τελευταία 24 χρόνια.

Μετά το υποδειγματικό 1990, όταν εμφανίστηκε σε μια από τις πιο αναγνωρισμένες ταινίες της χρονιάς – το Goodfellas, για το οποίο έλαβε αργότερα βραβείο Όσκαρ – και στην ταινία με τα υψηλότερα έσοδα της χρονιάς – το Home Alone – ο Πέσι έκλεισε μια σειρά από κορυφαίους ρόλους, εκμεταλλευόμενος συχνά την ικανότητά του στην κωμωδία slapstick, τη γκανγκστερική του συμπεριφορά, ή και τα δύο.

Κάποιοι από αυτούς πέτυχαν, πολλοί όχι. Ο Πέσι παρέμεινε περιζήτητος, αλλά μέχρι το τέλος της δεκαετίας, αποσύρθηκε από τον κινηματογράφο, αφήνοντας ανεπίσημα την ιδιότητά του ως ηθοποιός χαρακτήρων, με την οποία είχε μια απίθανη ευκαιρία να γίνει διάσημος.

Ο πρώτος δευτεραγωνιστής

Δεν είναι ντροπή, ωστόσο, η ικανότητα του Πέσι ως δευτεραγωνιστή. Αυτό τονίζεται στο «Also Starring… Joe Pesci» (Επίσης παίζει ο Τζο Πέσι), μια σειρά ταινιών που τρέχει στο Metrograph της Νέας Υόρκης αυτό το μήνα, γιορτάζοντας το έργο του Πέσι κυρίως μέσα από τις δευτερεύουσες ερμηνείες του. Στο πρόγραμμα προβάλλονται οι λιγότερο χαρακτηριστικές δουλειές του από τη δεκαετία του ’80 (Easy Money, Eureka), οι περισσότερες από τις συνεργασίες του με τον Σκορτσέζε (Goodfellas, Casino και μια πρόσφατη ερμηνεία του στο The Irishman).

Το Όσκαρ του Πέσι για το Goodfellas – ως καλύτερου δεύτερου ηθοποιού, φυσικά – ήταν μια άξια αναγνώριση αλλά και ένα προοίμιο για μια ταμπέλα, όπως συμβαίνει συχνά με τα Όσκαρ. Ως Τόμι Ντε Βίτο, ο Πέσι παίζει τον ασταθή βοηθό του συχνού του συνεργάτη στην οθόνη Ρόμπερτ Ντε Νίρο, καθώς και του νεότερου αφηγητή της ταινίας, Χένρι Χιλ (Ρέι Λιότα).

Στην πιο διάσημη σκηνή του, ο Πέσι ουσιαστικά έρχεται αντιμέτωπος με τους άλλους χαρακτήρες κλέβοντας την παράσταση: «Πώς είναι αστείο; Τι το αστείο έχει;» απαιτεί να μάθει όταν ο Χένρι προσπαθεί να του κάνει κομπλιμέντο για μια καλά ειπωμένη ιστορία. Μετά από ένα λεπτό, ο Τόμι υποχωρεί και όλοι γελούν με αυτό, αλλά η σκηνή εξακολουθεί να μοιάζει με προειδοποίηση του Πέσι: μην εμπιστεύεστε ότι αυτός ο αθυρόστομος, μαγνητικός τύπος θα παραμείνει σε αυτή κωμική ανακούφιση. Πράγματι, δεν το κάνει: άλλος ένας γύρος αστεϊσμού στο μπαρ καταλήγει με τον Τόμι να δολοφονεί εν ψυχρώ έναν λακέ.

Το Goodfellas που τον σημάδεψε

Ωστόσο, ακόμη και αυτό το απρόβλεπτο θα μπορούσε να αναδιατυπωθεί ως ρουτίνα. Η επακόλουθη δουλειά του Πέσι στην ταινία Καζίνο απορρίφθηκε, μαζί με την υπόλοιπη ταινία, άδικα ως απομίμηση του Goodfellas κατά την κυκλοφορία της το 1995. Είναι αλήθεια ότι ο χαρακτήρας του στο Καζίνο, ο Νίκι Σαντόρο, μοιράζεται την οξύθυμη ιδιοσυγκρασία του Τόμι αλλά οι ομοιότητες τελειώνουν εκεί.

Επιπλέον, πίσω από την αδίστακτη συμπεριφορά του Νίκι κρύβεται μια λαβωμένη επιθυμία που ξεπερνά τη βίαιη ορμητικότητα. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που ελέγχει πλήρως τις χειρότερες παρορμήσεις του. Όταν ο Πέσι επέστρεψε στον Σκορτσέζε το 2019, αυτές οι παρορμήσεις έμοιαζαν απροσδόκητα ορθολογικές, αν και μερικές φορές εξακολουθούσαν να είναι ανελέητες. Κανένας ηθοποιός που κάνει 20ετή διάλειμμα από τον κινηματογράφο δεν θα φανεί ότι έχει πολλά να αποδείξει, αλλά η δουλειά του Πέσι στο The Irishman αναδεικνύει αθόρυβα το εύρος του: αντί για τον θορυβώδη, μαχητικό τύπο, είναι ο γκάνγκστερ που αποπνέει απειλή χωρίς να υψώνει τη φωνή του. Και στις τρεις ταινίες του Σκορτσέζε, είναι ικανός στο να υποδύεται άνδρες που δεν θέλουν, δεν μπορούν ή δεν χρειάζονται να υποστούν το κοστούμι ενός πρωταγωνιστή.

Γειωμένος και ιδιοσυγκρασιακός

Οι πρωταγωνιστικές ερμηνείες του Πέσι είναι περισσότερο επηρεασμένες από τη δουλειά του στο Goodfellas – και, σε μεγαλύτερο βαθμό, στο Home Alone, όπου φλυαρεί και φλυαρεί σαν τον Γιοσεμίτ Σαμ, καθώς ένα εννιάχρονο παιδί τον ξεγελάει σε κάθε ευκαιρία. Η πιο αξιοσημείωτη πρωταγωνιστική του ερμηνεία παρουσιάζεται επίσης στο Metrograph, τοποθετώντας το My Cousin Vinny ως την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Ο Πέσι κερδίζει όντως τα φώτα της δημοσιότητας ως ένας αδέξιος δικηγόρος της Νέας Υόρκης που καλείται να υπερασπιστεί τον ξάδερφό του για κατηγορίες δολοφονίας στην Αλαμπάμα. Αλλά η κωμωδία λειτουργεί τόσο καλά όσο λειτουργεί επειδή ο Πέσι, ακόμη και στις πιο θορυβώδεις σκηνές του, γνωρίζει την αξία του δούναι και λαβείν με τους συμπρωταγωνιστές του

Αυτό δεν είναι ποτέ πιο εμφανές από ό,τι στις σκηνές του με τη Μαρίζα Τομέι, που υποδύεται τη θρασύτατη και πολύπαθη αρραβωνιαστικιά του Βίνι. Η Τομέι λάμπει κάθε στιγμή που βρίσκεται στην οθόνη, αλλά δεν υπάρχει η αίσθηση ότι κλέβει αυτές τις σκηνές, γιατί τρέφονται ο ένας από την ενέργεια του άλλου, ενώ κέρδισε ένα Όσκαρ που της άξιζε πολύ – για την καλύτερη ερμηνεία, φυσικά. Ο Πέσι είναι τόσο άριστος δευτεραγωνιστής που ακόμη και στο μεγαλύτερο πρωταγωνιστικό του όχημα, μοιράζεται τη θέση του οδηγού.

Μάθετε περισσότερα για το αφιέρωμα στον Τζον Πέσι εδώ

*To άρθρο δημοσιεύθηκε στην theguardian.com

Headlines