Γιάνγκα χορεύει και ο βασιλιάς

Δεν πρόκειται για συνειδητή ανάμνηση. Είναι μάλλον μια αποσπασματική εικόνα που έρχεται από τα πολύ μακρινά βάθη της παιδικής μου ηλικίας. Το ραδιόφωνο έλεγε για τον θάνατο του βασιλιά Παύλου. Και ο πατέρας μου άκουγε συντετριμμένος. Σοκαρίστηκα από τη συντριβή του πατέρα μου, δεν ήθελα να τον βλέπω έτσι. Συνέδεσα την εικόνα με τον βασιλιά και, από τότε, έγινα φανατική αντιβασιλική. Ακόμη κι όταν, τις επόμενες μέρες, η μαμά μου με τις φίλες της σχολίαζαν τα ρούχα των κυριών στην κηδεία – μια κουβέντα που λάτρευα να κρυφακούω -, ακόμη κι όταν, τότε, έμαθα ότι το μαργαριταρένιο κολιέ σε μαύρο φόρεμα είναι εμφατικό του πένθους διότι τα μαργαριτάρια παραπέμπουν σε δάκρυα, δεν μετακινήθηκα από την παιδική μου απέχθεια «γι’ αυτούς που ήταν η αιτία να στεναχωρηθεί ο μπαμπάκας μου».

Λίγους μήνες αργότερα ο καινούργιος βασιλιάς Κωνσταντίνος παντρεύτηκε την Αννα – Μαρία. Αν και σε κανονικές συνθήκες, θα χάζευα σκηνές από έναν τέτοιον γάμο, δεν θυμάμαι να με είχε συγκινήσει ιδιαίτερα. Αυτό που θυμάμαι είναι ότι πλάνα της γαμήλιας βασιλικής πομπής στους δρόμους της Αθήνας είδα στο «Κορίτσια για φίλημα». Εκεί, προς το τέλος, όταν η Βλαχοπούλου λέει στη Λάσκαρη που πλαντάζει για τον έρωτα του Ντούζου ότι έξω χαίρεται ο κόσμος – ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων.

Αυτό που λίγο με ταρακούνησε ήταν η γέννηση της Αλεξίας. Ενιωθα μια εγγύτητα λόγω ηλικίας. Ηταν άλλωστε τα χρόνια που το δικό μας The Crown επηρέαζε την ποπ κουλτούρα. Θυμάμαι στα παιδικά πάρτι να χορεύουμε γιάνγκα με παραφρασμένους στίχους: «Γιάνγκα χορεύει και η Αννα – Μαρία, γιάνγκα χορεύει και ο βα-σι-λιάς, γιάνγκα χορεύει και η Αλεξία μέ-σα στα πα-νιά». Υστερα ήταν κι εκείνα τα σταμπωτά γκομπλέν με το πορτρέτο της βασίλισσας που τα κεντούσαν και τα κορνίζαραν. Ο,τι πιο κιτς μπορώ να φανταστώ με τις σταυροβελονιές να «τετραγωνίζουν» στόμα και μάτια.

Υστερα ήρθε η χούντα. Θυμάμαι, απλώς, να μην καταλαβαίνω τι ακριβώς, ούτε καν περίπου, είχε γίνει εκείνη την ημέρα του Δεκεμβρίου του 1967. Εκείνο το «από χωρίου εις χωρίον» που άκουγα από το ραδιόφωνο με προβλημάτιζε. Μα ο βασιλιάς «από χωρίου εις χωρίον»; Ρωτούσα, δεν μου απαντούσαν, δεν βαριέσαι, θα διάβαζα ένα Μίκι Μάους.

Μεταπολίτευση

Στη Μεταπολίτευση είχα μπει πια στην εφηβεία. Και στις 8 Δεκεμβρίου 1974 που έγινε το δημοψήφισμα ναι μεν δεν ψήφιζα αλλά ήμουν φανατικά εναντίον της βασιλείας. Στο δωμάτιό μου, πλάι στις αφίσες του Ντέιβιντ Κάσιντι και του Ρομπέρτο Μπέτεγκα είχα κοτσάρει και το σκίτσο του Ορνεράκη με το παιδάκι που κατουρούσε στο στέμμα. Και θυμάμαι το σοκ που πάθαμε όταν το πρώτο αποτέλεσμα που μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο, κάπου από τη βόρεια Ελλάδα, ήταν, συντριπτικά, υπέρ της βασιλείας.

Εξάλλου, εκείνη την εποχή, οποιαδήποτε αναφορά στη βασιλεία σήμαινε προβοκάτσια ενάντια στη δημοκρατία. Στις εκκλησίες, το «Νίκας τοις βασιλεύσι» έγινε «Νίκας τοις ευσεβέσι», στο «Κορίτσια για φίλημα» κόπηκαν οι σκηνές της γαμήλιας πομπής ενώ είχαμε αντικαταστήσει ακόμα και το «κορώνα» στο «κορώνα ή γράμματα».

Μέχρι και στα δικαστήρια έχω πάει από τον τέως. Δούλευα στον «Ταχυδρόμο» όταν ένας φωτορεπόρτερ που είχε μπει στο Μον Ρεπό της Κέρκυρας μάς έφερε κάποιες φωτογραφίες. Ο αείμνηστος Γιάννης Καψής μου ζήτησε να γράψω ένα κείμενο για το ανάκτορο ώστε να συνοδεύσει τις φωτογραφίες. Και λίγους μήνες αργότερα, μου ήρθε μήνυση από τον διαχειριστή της βασιλικής περιουσίας για υπεξαίρεση αντικειμένων. Δικάστηκα στην Κέρκυρα και είχα μάλιστα την τιμή να έχω δικηγόρο τον Χριστόφορο Αργυρόπουλο, διότι η δίκη αυτή ήταν η πρώτη σε σχέση με τη βασιλική περιουσία άρα εθεωρείτο σημαντική. Φυσικά αθωώθηκα, είχα μάλιστα δώσει και συνέντευξη σε τοπικό κανάλι.

Τι έχει μείνει από όλα αυτά; Τίποτα. Οι παλιοί βασιλικοί έχουν πλέον, οι περισσότεροι, αποβιώσει. Οι νοσταλγοί της βασιλείας στην Ελλάδα είναι κάποιοι που την μπερδεύουν με το The Crown και κάτι τύπου ντιζάινερ που προσπαθούν να αναβιώσουν το στυλ Αννα – Μαρία. Ο θεσμός έχει, προ πολλού, εκπέσει στη γραφικότητα. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην Ιστορία.