Το BBC δημοσίευσε παλιότερα ένα όχι και τόσο κολακευτικό άρθρο σχετικά με τους αρχαίους ελληνικούς θρύλους. Ο συγγραφέας του άρθρου, Armand d’Angour, αναπληρωτής καθηγητής κλασικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, θέτει μια σειρά από ερωτήματα και προσπαθεί να διευκρινίσει αν όλοι οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι είναι πράγματι αληθινοί ή αν πρόκειται για μύθους, αποκύημα της πολύχρωμης φαντασίας των Ελλήνων.

Το άρθρο μοιάζει περισσότερο ως μια ανεπιτυχής προσπάθεια να υποτιμηθεί η σημασία του ελληνικού πολιτισμού και η συμβολή των αρχαίων Ελλήνων στον σύγχρονο πολιτισμό.

«Ποια ήταν η προέλευση ορισμένων από αυτές τις ιδέες;» αναρωτιέται ο d’Angour, ο οποίος δίνει τη δική του ερμηνεία σε ορισμένα από αυτά τα ερωτήματα.

«Υπήρξε ποτέ πραγματικά Δούρειος Ίππος;»

Σύμφωνα με τον συγγραφέα, παρόλο που οι αρχαιολόγοι έχουν αποδείξει ότι η Τροία όντως κάηκε, δεν υπάρχουν σημαντικά στοιχεία σχετικά με την ύπαρξη του ξύλινου αλόγου που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες για να κρύβονται και να περνούν τις πύλες της πόλης. Πιθανότατα επρόκειτο για έναν «ευφάνταστο μύθο, ίσως εμπνευσμένο από τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίες πολιορκητικές μηχανές ντύνονταν με βρεγμένα δέρματα αλόγων για να μην αναφλέγονται από τα βέλη της φωτιάς».

«Είναι ο Όμηρος ένας από τους μεγάλους ποιητές των αρχαίων ελληνικών θρύλων. Υπήρξε όντως;»

Το άρθρο υποστηρίζει ότι ο Όμηρος μπορεί στην πραγματικότητα να μην υπήρξε ποτέ. Τα σπουδαιότερα έργα του, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, γράφτηκαν προφορικά και τα δύο με το όνομά του, αλλά παρόλο που οι αρχαίοι Έλληνες ήταν σίγουροι ότι ήταν αυτός που τα απήγγειλε, δεν υπάρχει πραγματικός τρόπος να γνωρίζουμε αν αυτό συνέβαινε.

«Εφηύρε ο Πυθαγόρας το πυθαγόρειο θεώρημα; Ή μήπως αντέγραψε τη μελέτη του από κάποιον άλλον;»

Παρόλο που οι μαθητές σε όλο τον κόσμο διδάσκονται το Πυθαγόρειο θεώρημα στο μάθημα των μαθηματικών, ο d’Angour πιστεύει ότι οι Βαβυλώνιοι χρησιμοποιούσαν το θεώρημα για αιώνες πριν καν το αναφέρει ο Πυθαγόρας.

«Τι έκανε τον Σωκράτη να σκεφτεί να γίνει φιλόσοφος;»

Ο Σωκράτης (469-399 π.Χ.) μπορεί να είχε το μυαλό του στα σύννεφα, και να παρουσιάζεται στην κωμωδία του Αριστοφάνη να διασκεδάζει με ιδέες που κυμαίνονται από το επιστημονικά παράλογο («Πώς μετράτε το άλμα ενός ψύλλου;») μέχρι το κοινωνικά ανατρεπτικό («Μπορώ να διδάξω τον καθένα να κερδίζει οποιαδήποτε διαφωνία, ακόμη και αν έχει άδικο»).

Αυτή η εικόνα έρχεται σε αντίθεση με τις κύριες πηγές βιογραφικών στοιχείων για τον Σωκράτη, τα γραπτά των μαθητών του Πλάτωνα και Ξενοφώντα. Και οι δύο τελευταίοι τον αντιμετωπίζουν με μεγάλο σεβασμό ως ηθικό αμφισβητία και καθοδηγητή, αλλά δεν λένε σχεδόν τίποτα για τις προηγούμενες δραστηριότητες του Σωκράτη.

Στην πραγματικότητα, οι πρώτες περιγραφές του Σωκράτη, που χρονολογούνται στα τριάντα του χρόνια, τον παρουσιάζουν ως άνθρωπο της δράσης. Υπηρέτησε σε μια στρατιωτική εκστρατεία στη βόρεια Ελλάδα το 432 π.Χ. και κατά τη διάρκεια μιας σκληρής μάχης έσωσε τη ζωή του αγαπημένου του νεαρού φίλου Αλκιβιάδη. Στη συνέχεια δεν έφυγε ποτέ από την Αθήνα και περνούσε τον χρόνο του προσπαθώντας να κάνει τους Αθηναίους συμπολίτες του να εξετάσουν τη ζωή και τις σκέψεις τους.

Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι ο Σωκράτης είχε παίξει με την επιστήμη και την πολιτική στα νιάτα του, ώσπου μια εμπειρία ζωής και θανάτου στη μάχη τον έστρεψε στο να αφιερώσει το υπόλοιπο της ζωής του στην αναζήτηση της σοφίας και της αλήθειας.

Καθώς ο ίδιος δεν έγραψε τίποτα, η ισχυρότερη εικόνα μας για τον Σωκράτη ως φιλόσοφο προέρχεται από τους διαλόγους του αφοσιωμένου μαθητή του Πλάτωνα, του οποίου ο ίδιος ο μαθητής Αριστοτέλης ήταν δάσκαλος του Αλέξανδρου, πρίγκιπα της Μακεδονίας.

«Ήταν πραγματικά τόσο μεγάλος ο Μέγας Αλέξανδρος;»

Μπορεί να δόθηκε στον Αλέξανδρο ο τίτλος «Μέγας», αλλά σύμφωνα με το άρθρο ο χαρακτήρας του απέχει πολύ από αυτό. Για την ακρίβεια, ο καθηγητής της Οξφόρδης υποστηρίζει ότι ήταν βαρύς πότης, μεγαλομανής, παρανοϊκός, κοντός άνθρωπος με «τραχιά φωνή και παρορμητική ιδιοσυγκρασία» που τον οδήγησε ακόμη και στο να σκοτώσει έναν από τους στενότερους συνεργάτες του, τον Κλείτο.

Headlines