Αυτές οι δύο γυναίκες ανακάλυψαν μια δίαιτα που δεν είναι δίαιτα, πριν από 30 χρόνια

Είναι 6 μ.μ. στην αυλή του Il Moro, μιας ιταλικής, γαστρονομικής παμπ στο δυτικό Λος Άντζελες, και η Elyse Resch και η Evelyn Tribole τρώνε διαισθητικά το δείπνο τους.

Ξεκινούν με ζεστό, τραγανό ψωμί, βουτηγμένο σε άφθονο ελαιόλαδο, και στη συνέχεια προχωρούν στη σαλάτα, το μπραντζίνο και τις πέννες με μικρά μαξιλάρια μπουράτα που παρήγγειλε η Resch για το τραπέζι. Σύμφωνα με μία από τις 10 αρχές της διαισθητικής διατροφής – «προκαλέστε την τροφική αστυνομία» – καμία από τις δύο γυναίκες δεν ηθικολογεί για τους υδατάνθρακες.

«Οι πρώτες μπουκιές ζυμαρικών είναι μαγικές» λέει η Resch. Μετά από μερικές ακόμα, ανασηκώνει τους ώμους της, καθώς η γοητεία αρχίζει να εξασθενεί. Αυτή είναι μια άλλη αρχή: «Όσο λιγότερο απαγορεύονται ορισμένα τρόφιμα, τόσο λιγότερη δύναμη έχουν πάνω σας».

Η διαισθητική διατροφή, όπως την αντιλαμβάνεται το δίδυμο διαιτολόγων-διατροφολόγων, είναι η πρακτική της αποκήρυξης των περιοριστικών διαιτών και του στόχου της απώλειας βάρους και της ενθάρρυνσης των ανθρώπων να συντονίζονται με τη διαίσθηση που διέπει το φαγητό τους όταν ήταν νήπια.

Αυτό περιλαμβάνει τον κορεσμό της πείνας αντί να προσπαθείς να την καταστείλεις ή να την ξεγελάσεις, την αίσθηση του κορεσμού σου (και την παύση στη μέση του γεύματος για να την αξιολογήσεις) και την απόλαυση, ακόμη και την αναζήτηση ευχαρίστησης από το φαγητό.

Μεταξύ των άλλων αρχών της συναισθηματικής διατροφής είναι η έμφαση στην κίνηση έναντι της «στρατευμένης άσκησης» και η άσκηση της «ήπιας διατροφής» – προσέχοντας το μέτρο και την ισορροπία στη διατροφή σας, αλλά όχι πολύ αυστηρά.

Δείτε το βίντεο

Ακολουθείστε το σοφό ένστικτό σας

«Μπορείτε να έχετε ό,τι θέλετε» εξήγησε η 77χρονη Resch. «Μπορείς να το έχεις για το υπόλοιπο της ζωής σου».

Η ιδέα της ελεύθερης διατροφής ήταν τολμηρή όταν η Resch και η Tribole, 63 ετών, συνέγραψαν το βιβλίο «Intuitive Eating: A Revolutionary Anti-Diet Approach» το 1995, σε μια εποχή που κυριαρχούσε η διατροφή με χαμηλά λιπαρά.

Είκοσι οκτώ χρόνια αργότερα, το μανιφέστο τους, που προέτρεπε τους ανθρώπους να «απορρίψουν τη νοοτροπία της δίαιτας» και να σεβαστούν το σώμα τους έχει γίνει ακρογωνιαίος λίθος του σύγχρονου κινήματος κατά της δίαιτας, επιπλήττοντας τις δίαιτες keto, paleo, nasa και διαλειμματική διατροφή.

Οι δύο αυτές κυρίες έδιναν στους αναγνώστες – και στους εαυτούς τους – «άνευ όρων άδεια να τρώνε».

Best seller για χρόνια

Το «Intuitive Eating» έχει πουλήσει περισσότερα από 700.000 αντίτυπα από το 1995, σύμφωνα με τον εκδοτικό οίκο St. Martin’s Press, ο οποίος εξέδωσε την τέταρτη έκδοση το 2020. Η πρακτική έχει αναφερθεί 1,4 δισεκατομμύρια φορές στο TikTok, με τα bao buns και τα bagels να μοιράζονται περήφανα στα ημερολόγια «Τι τρώω σε μια μέρα ενώ τρώω διαισθητικά».

Η Demi Lovato είναι μεταξύ των διασημοτήτων που έχουν πιστώσει το διαισθητικό φαγητό με τη θεραπεία τους από τη διατροφική διαταραχή.

Η πρακτική αυτή έχει υιοθετηθεί από ανθρώπους που καταπιάνονται με την ευεξία, όπως η Nicole Berrie, ιδιοκτήτρια του φυτικού καταστήματος Bonberi Mart της Νέας Υόρκης – η οποία την αναφέρει στον τίτλο του νέου της βιβλίου μαγειρικής, «Body Harmony: Nourishing, Plant-Based Recipes for Intuitive Eating» – και έχει υιοθετηθεί από την Gwyneth Paltrow, της οποίας η Goop Press δημοσίευσε έναν οδηγό για τη «διαισθητική νηστεία», την οποία η Tribole και η Resch δήλωσαν ότι δεν επιδοκιμάζουν. «Εγώ νηστεύω διαισθητικά όταν κοιμάμαι» αστειεύτηκε η Resch.

Δείτε το βίντεο

Η επιστήμη το πήρε στα σοβαρά

Υπάρχουν περισσότερες από 100 ακαδημαϊκές μελέτες σχετικά με τη διαισθητική διατροφή, συμπεριλαμβανομένης μιας μετα-ανάλυσης του 2021 που διαπίστωσε ότι η μέθοδος συνδέεται θετικά με την εικόνα του σώματος των συμμετεχόντων, την αυτοεκτίμηση και την ψυχολογική ευημερία. Και ενώ το πρόγραμμα δεν υπόσχεται καλύτερες μετρήσεις για την υγεία καθεαυτή, ορισμένες προκαταρκτικές μελέτες συνδέουν τη διαισθητική διατροφή με τη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα και την αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών.

Ωστόσο, λίγοι γιατροί την αγκαλιάζουν, καθώς η κυρίαρχη ιατρική παραμένει σταθερά υπέρ της απώλειας βάρους για τους υπέρβαρους – προς μεγάλη οργή της Tribole και της Resch και της αυξανόμενης στρατιάς των ενάντιων στις δίαιτες που τους στηρίζει.

Μια εναλλακτική λύση στην εμμονή με το φαγητό

Όταν η Tribole άρχισε να νοικιάζει για πρώτη φορά χώρο στη σουίτα γραφείων της Resch στο Beverly Hills το 1993, και οι δύο εγγεγραμμένες διαιτολόγοι παρατήρησαν ότι ακόμη και τα μετριοπαθή σχέδια γευμάτων που είχαν εκπαιδευτεί να δίνουν στους ασθενείς – προτείνοντας μια αναλογία ομάδων τροφίμων και συνιστώντας «υγιεινές αντικαταστάσεις» όπως κοτόπουλο αντί για μοσχάρι – δεν μπορούσαν να τις τηρήσουν. Η Resch θυμάται ότι σκέφτηκε: «Δεν μπορώ να το κάνω αυτό στους ανθρώπους πια».

Συνδέθηκε με τους αγώνες των πελατών της από πρώτο χέρι. Στα 30 της, πριν γίνει διατροφολόγος, είχε μια διατροφική διαταραχή κατά την οποία λιμοκτονούσε και στη συνέχεια έτρωγε. «Προσπαθούσα να μην τρώω μεσημεριανό και το απόγευμα δεν άντεχα άλλο και έτρωγα κάτι και μετά ένιωθα τόσο ένοχη που έσπασα τη «δύναμη της θέλησής» μου» είπε η Resch, προσθέτοντας ότι ο έλεγχος του φαγητού της ήταν μια διαφυγή από τον τεταμένο πρώτο της γάμο.

«Ο υπολογισμός των θερμίδων» είπε «με απομάκρυνε εντελώς από τη δυστυχία που ένιωθα».

Στη δεκαετία του 1990, η Tribole ήταν η μόνιμη διατροφολόγος της Columbia Pictures, η οποία συνεργαζόταν με ηθοποιούς για να τους προετοιμάσει για τους ρόλους τους- αρνήθηκε να κατονομάσει οποιονδήποτε από αυτούς από σεβασμό στην ιδιωτική τους ζωή. Ακόμα και με ιδιωτικούς σεφ και γυμναστές, οι διάσημοι πελάτες της πάλευαν με τυποποιημένα σχέδια γευμάτων.

Η Resch και η Tribole διαπίστωσαν ότι οι δίαιτες φαίνεται να κάνουν τους ανθρώπους να έχουν μεγαλύτερη εμμονή με το φαγητό. Επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από ένα πείραμα του 1945 που έθεσε υγιείς άνδρες σε καθεστώς ημι-λιμοκτονίας και διαπίστωσε ότι τους απασχολούσε εξαιρετικά το φαγητό.

Μαζί, η Resch και η Tribole φαντάστηκαν μια εναλλακτική λύση βασισμένη στην αντίθετη ιδέα. «Όταν έχετε την άδεια να φάτε και ξέρετε ότι μπορείτε να το ξαναφάτε, δεν θα το ξαναφάτε» δήλωσε η Tribole.

Photo: New York Times

Μακριά από την «γκρίνια» της πείνας

Οι σύμβουλοι διαισθητικής διατροφής εργάζονται μόνοι τους ή με έναν διαιτολόγο- υπάρχουν 2.000 πιστοποιημένοι σύμβουλοι διαισθητικής διατροφής σε 40 χώρες. Τους λένε να πετάξουν τις εφαρμογές παρακολούθησης θερμίδων και τα σχέδια διατροφής και να δουλέψουν στο να συντονίζονται με τα σωματικά σημάδια της πείνας, προσέχοντας «κάθε θόρυβο ή βιολογική αίσθηση ή διάθεση», που την υποδεικνύει, από το γουργουρητό του στομάχου μέχρι έναν ελαφρύ πονοκέφαλο, την έλλειψη πνευματικής συγκέντρωσης ή την «γκρίνια».

Στη συνέχεια, εργάζονται στο να τρώνε ό,τι επιθυμούν, χωρίς να το θεωρούν «καλό» ή «κακό». Φτιάξτε «ροδακινόπιτα που ισοδυναμεί με ένα ροδάκινο» λέει το βιβλίο. «Παρατηρήστε πώς αισθάνεται το σώμα σας όταν τρώτε αυτό το φαγητό και πόσο ικανοποιητικό είναι για τη γλώσσα σας» και αναζητήστε ενεργά την ευχαρίστηση από τα γεύματα, δίνοντας προσοχή στη γεύση, την υφή, το άρωμα- πάρτε «αρκετές βαθιές αναπνοές» πριν καθίσετε να φάτε και απολαύστε το φαγητό.

Μόλις φάτε, το βιβλίο σας καθοδηγεί, να αισθάνεστε την πληρότητά σας. «Ακούστε τα σήματα του σώματος που σας λένε ότι δεν πεινάτε πια» λέει. «Παρατηρήστε τα σημάδια που δείχνουν ότι έχετε χορτάσει. Κάντε παύση στη μέση του φαγητού και ρωτήστε τον εαυτό σας πώς είναι η γεύση του φαγητού και ποιο είναι το τρέχον επίπεδο πείνας σας».

Κι αν ξεφύγω;

Οι άνθρωποι συχνά ανησυχούν ότι η διαισθητική διατροφή θα οδηγήσει σε αδηφαγία. «Αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος που έχουν οι άνθρωποι: Αν δώσω στον εαυτό μου την άδεια να φάω ό,τι θέλω, δεν θα σταματήσω ποτέ να το τρώω» δήλωσε η Resch. Στην αρχή, ειδικά αν έχουν συνηθίσει να περιορίζουν τη διατροφή τους, οι νέοι «διαισθητικοί» τείνουν να έλκονται από τα τρόφιμα που προηγουμένως ήταν απαγορευμένα και «τρώνε πέρα από την πληρότητα» σημείωσε η Resch.

Η καθοδήγησή της; «Συνεχίστε να δίνετε στον εαυτό σας «πλήρη ελευθερία» να τρώει. Πάρτε όσες συσκευασίες Oreos θέλετε. Μόλις οι άνθρωποι βυθιστούν πραγματικά στην αίσθηση ότι θα μπορέσουν να έχουν αυτό το φαγητό και μείνουν παρόντες και το δοκιμάσουν, δεν αργούν να συνειδητοποιήσουν: «Ε, δεν θέλω πια τόσο πολύ από αυτό»».

Η διαισθητική διατροφή συνδέεται με το κίνημα «Υγεία σε κάθε μέγεθος», μια προοπτική που αποδυναμώνει το βάρος ως μέσο αξιολόγησης της υγείας των ανθρώπων. «Αποδεχτείτε το γενετικό σας σχέδιο» γράφουν η Resch και η Tribole στο «Intuitive Eating».

«Ακριβώς όπως ένα άτομο με νούμερο παπουτσιών οκτώ δεν θα περίμενε ρεαλιστικά να χωρέσει σε ένα νούμερο έξι, είναι εξίσου μάταιο (και άβολο) να έχετε παρόμοιες προσδοκίες για το μέγεθος του σώματος». Οι «διαισθητικοί» μπορεί να κερδίσουν ή να χάσουν βάρος ή να παραμείνουν στο ίδιο βάρος, είπαν οι συγγραφείς, αλλά η απώλεια κιλών δεν είναι ποτέ ο στόχος.

Μια διαχρονική μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 διαπίστωσε ότι η διαισθητική διατροφή οδήγησε σε καλύτερη ψυχολογική και συμπεριφορική υγεία μεταξύ των ατόμων με ανορεξία και βουλιμία και σε χαμηλότερες πιθανότητες αδηφαγίας, νηστείας, λήψης χαπιών διατροφής και εμετού.

«Θεωρώ τη διαισθητική διατροφή ως τον στόχο της ανάρρωσης από τις διατροφικές διαταραχές» δήλωσε η Δρ Τζένιφερ Γκαουντιάνι, παθολόγος στο Ντένβερ, η οποία ειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές και ενθαρρύνει τη μέθοδο στους ασθενείς- τους παραπέμπει σε διαιτολόγους και θεραπευτές που τη χρησιμοποιούν στη θεραπεία. «Οι άνθρωποι μπορεί να σοκαριστούν όταν συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχει άλλος τρόπος σκέψης για το φαγητό εκτός από το «πρέπει να νιώθω ενοχές- πρέπει να στερηθώ τον εαυτό μου»».

*Το άρθρο είμαι μέρος δημοσιεύματος στους nytimes.com

*Επιμέλεια: Έφη Αλεβίζου