Τζέιμς Σταυρίδης: Τι σχολιάζει ο ελληνοαμερικανός ναύαρχος για τον Ερντογάν, τη Σουηδία και το ΝΑΤΟ

Στις σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ, τη στιγμή που συνεχίζει να εξελίσσεται το διπλωματικό θρίλερ για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στον Οργανισμό, αναφέρεται -με άρθρο του στο Bloomberg– ο ελληνοαμερικανός ναύαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, Τζέιμς Σταυρίδης.

Ο κ. Σταυρίδης επιλέγει να βαφτίσει «τουρκική επιφυλακτικότητα» τους τουρκικούς εκβιασμούς, παρότι αναγνωρίζει ότι αυτή η επιφυλακτικότητα «είναι ένα δώρο σε έναν αποτρόπαιο εγκληματία πολέμου, τον Βλαντιμίρ Πούτιν».

Στη συνέχεια, ο κ. Σταυρίδης δεν χάνει την ευκαιρία να εκδηλώσει τον… θαυμασμό του για τις τουρκικές υπηρεσίες εντός του ΝΑΤΟ, τονίζοντας ότι «το 2009, όταν έγινα ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ, η πρώτη πρωτεύουσα που επισκέφτηκα δεν ήταν το Λονδίνο, παρά το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο ισχυρότερος υποστηρικτής των συλλογικών μας προσπαθειών στο Αφγανιστάν εκτός των ΗΠΑ. Ούτε επέλεξα να πάω στο Παρίσι, το Βερολίνο, τη Ρώμη, τη Μαδρίτη – ούτε καν την Αθήνα, παρά την ελληνοαμερικανική μου καταγωγή. Το πρώτο μέρος στο οποίο πήγα ήταν η Άγκυρα της Τουρκίας. Ήθελα να αναγνωρίσω όλα όσα είχαν κάνει οι Τούρκοι για το ΝΑΤΟ πριν και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης».

Μιλώντας, δε, για τον Ερντογάν, η μόνη περιγραφή που μπορεί να ανασύρει από τη σκέψη του είναι ότι πρόκειται για σκληροτράχηλο άτομο, αποφασισμένο να ακολουθήσει οποιαδήποτε πορεία δράσης θεωρούσε ότι ήταν η σωστή για το έθνος του».

Αναλυτικά το άρθρο του

«Φτάσαμε σε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές στην επτά δεκαετιών ιστορία του Οργανισμού του Βορειοατλαντικού Συμφώνου: η Σουηδία και η Φινλανδία πρόκειται να ενταχθούν στη συμμαχία, ακριβώς τη στιγμή που ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία πλησιάζει την πρώτη του μαύρη επέτειο. Ωστόσο, η Τουρκία – αυτή και μόνο από όλα τα μέλη – επιβραδύνει αυτή τη ζωτική ευκαιρία να συμμετάσχει η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι. Είναι καιρός να σταματήσουμε αυτή την άσκηση μονομερούς παρεμπόδισης και να πούμε απλώς «ναι». Η τουρκική επιφυλακτικότητα, με επικεφαλής τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι ένα δώρο σε έναν αποτρόπαιο εγκληματία πολέμου, τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

» Το 2009, όταν έγινα ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ, η πρώτη πρωτεύουσα που επισκέφτηκα δεν ήταν το Λονδίνο, παρά το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο ισχυρότερος υποστηρικτής των συλλογικών μας προσπαθειών στο Αφγανιστάν εκτός των ΗΠΑ. Ούτε επέλεξα να πάω στο Παρίσι, το Βερολίνο, τη Ρώμη, τη Μαδρίτη – ούτε καν την Αθήνα, παρά την ελληνοαμερικανική μου καταγωγή. Το πρώτο μέρος στο οποίο πήγα ήταν η Άγκυρα της Τουρκίας. Ήθελα να αναγνωρίσω όλα όσα είχαν κάνει οι Τούρκοι για το ΝΑΤΟ πριν και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

» Οι Τούρκοι είχαν προμηθεύσει στρατεύματα, αεροσκάφη και πλοία σε κάθε αποστολή του ΝΑΤΟ εδώ και χρόνια – Αφγανιστάν, αποστολή στα Βαλκάνια, αντιπειρατεία, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και ούτω καθεξής. Υπό τις διαταγές μου, παρείχαν μαχητική ικανότητα στην επέμβαση του 2011 στη Λιβύη, κάτι που άλλοι μεγάλοι σύμμαχοι επέλεξαν να αποφύγουν. Κάθε φορά που ζητούσα κάτι, παραστέκονταν και παρέδιδαν.

» Έγινα καλός φίλος με τον Τούρκο αρχηγό Άμυνας Ιλκέρ Μπασμπούγ και τον υπουργό Εξωτερικών (και αργότερα πρωθυπουργό), Αχμέτ Νταβούτογλου. Συναντήθηκα με τον στρατηγό Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος είναι τώρα υπουργός Άμυνας της Άγκυρας, και περιηγήθηκα στις πολλές τουρκικές βάσεις που υποστηρίζουν τις αποστολές του ΝΑΤΟ. Και συναντήθηκα πολλές φορές με τον Ερντογάν, που ήταν τότε πρωθυπουργός. Μου φάνηκε ως ένα πολύ σκληροτράχηλο άτομο, αποφασισμένο να ακολουθήσει οποιαδήποτε πορεία δράσης θεωρούσε ότι ήταν η σωστή για το έθνος του.

» Η Τουρκία παίρνει αυτή την αντιπαραγωγική στάση σχετικά με αυτό που θεωρεί υποστήριξη των σκανδιναβικών εθνών σε τρομοκρατικές ομάδες μεταξύ της κουρδικής μειονότητας της Τουρκίας, ιδιαίτερα στην άρνησή τους να εκδώσουν δεκάδες Κούρδους που καταζητούνται από την κυβέρνηση. Μπορώ να το καταλάβω. Οι κυβερνήσεις και των τριών εθνών θα πρέπει να βρίσκονται σε στενή διαβούλευση για να βεβαιωθούν ότι τίποτα από οποιοδήποτε μέλος της συμμαχίας δεν διαταράσσει την εσωτερική ασφάλεια ενός άλλου μέλους. Αλλά ειδικά η Σουηδία έχει ήδη κάνει πάρα πολλές παραχωρήσεις στην Τουρκία κατά τη διαδικασία επέκτασης.

» Η μεγάλη πρόκληση για τη συμμαχία δεν είναι η τρομοκρατία: Είναι η ασυνείδητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο Πούτιν συνεχίζει να εποφθαλμιά την Εσθονία, μέλος του ΝΑΤΟ, η οποία έχει σημαντικό ρωσικό πληθυσμό. Μιλάει επανειλημμένα για τις «πυρηνικές επιλογές» του, επιδιώκοντας να τρομάξει την Ευρώπη γενικά και το ΝΑΤΟ ειδικότερα.

» Αυτό είναι που ώθησε τα δύο περίφημα ουδέτερα κράτη να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Και οι δύο έχουν πολεμήσει εναντίον της Ρωσίας για πολλούς αιώνες. Και οι δύο παρέμειναν (τουλάχιστον κατ’ όνομα) στο περιθώριο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν μια βάναυση σοβιετική δικτατορία απειλούσε τον ελεύθερο κόσμο. Το ότι επέλεξαν τώρα να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους θα πρέπει να δώσει κάποια αίσθηση του πόσο σοβαρά λαμβάνουν την απειλή του Πούτιν για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

» Η Σουηδία διαθέτει στρατό υψηλής τεχνολογίας και παράγει τα μαχητικά Saab Gripen πέμπτης γενιάς, τα οποία ήμουν ενθουσιασμένος που είχα στις επιχειρήσεις μας στη Λιβύη. Οι Φινλανδοί, ένα έθνος μόλις πέντε εκατομμυρίων, μπορούν να βάλουν στο πεδίο εκατοντάδες χιλιάδες καλά εκπαιδευμένες και πλήρως εξοπλισμένες δυνάμεις χερσαίας μάχης μέσα σε λίγες εβδομάδες. Τους θέλουμε στην ομάδα μας.

» Κάποια στιγμή σύντομα, ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ θα αρχίσουν να ρωτούν: «Αν είναι μια επιλογή μεταξύ Σουηδίας/Φινλανδίας και Τουρκίας, ίσως πρέπει να εξετάσουμε τις επιλογές μας». Αυτό θα ήταν λάθος. Η Τουρκία υπερηφανεύεται για τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ, διαθέτει σημαντικές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής βάσης Ιντζιρλίκ και φιλοξενεί τη συνολική διοίκηση χερσαίου πολέμου του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη.

» Το ΝΑΤΟ χρειάζεται η Τουρκία να συνεχίσει να είναι ενεργό και θετικό μέλος. Πρέπει επίσης να προσθέσει τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Κανείς δεν θέλει να έχει να διαλέξει μεταξύ τους. Εναπόκειται στον Ερντογάν να διασφαλίσει ότι αυτό δεν χρειάζεται να συμβεί».