Κυπριακές εκλογές: Αναμέτρηση με ξεκάθαρο φαβορί

Ηταν ίσως η πλέον άνευρη προεκλογική εκστρατεία που σημειώθηκε ποτέ σε προεδρικές εκλογές στην Κύπρο. Αν και αυτή διήρκεσε πολύ, ουδείς από τους τρεις κυριότερους διεκδικητές της κυπριακής προεδρίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέας Μαυρογιάννης, κατάφερε να ξεχωρίσει με ουσιαστικές θέσεις και προτάσεις για την επόμενη ημέρα στην πολύπαθη Κύπρο, ύστερα από δέκα χρόνια διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη. Το μόνο βέβαιο για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, της 5ης Φεβρουαρίου, είναι ότι οι δημοσκοπήσεις έβγαλαν ήδη νικητή, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, που δεν είναι άλλος από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών και πρώην κυβερνητικό εκπρόσωπο Νίκο Χριστοδουλίδη. Τον νεότερο από τους υποψήφιους, τον πιο δημοφιλή, από τους πλέον στενούς, επί χρόνια, συνεργάτες του απερχόμενου προέδρου Αναστασιάδη.

Ειδικότερα, στην τελευταία παγκύπρια δημοσκόπηση ο Χριστοδουλίδης στον πρώτο γύρο βρίσκεται μπροστά με 8-9 μονάδες από τους Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη. Στον δεύτερο γύρο η επικράτησή του αναμένεται να είναι άνετη. Η ψαλίδα της διαφοράς ανοίγει: ο Χριστοδουλίδης, με αντίπαλο τον Αβέρωφ Νεοφύτου, προηγείται με 14 μονάδες (58% – 44%), με τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, 18,5 μονάδες (60% – 40%).

Αγώνας επιβίωσης

Η αλήθεια είναι ότι οι δύο κυριότεροι αντίπαλοι του Χριστοδουλίδη, ο Αβέρωφ Νεοφύτου, πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού που ίδρυσε ο αείμνηστος Γλαύκος Κληρίδης, με ισχυρή στήριξη από τον Νίκο Αναστασιάδη, και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, πρώην διαπραγματευτής για το Κυπριακό που στηρίζεται από το ισχυρό (κομμουνιστικό) ΑΚΕΛ, βλέπουν τώρα, στο τέλος της εκλογικής μάχης (εάν στο μεταξύ δεν αλλάξει κάτι το συνταρακτικό), να έρχεται η ήττα και επιχειρούν να δώσουν έστω την ύστατη στιγμή τον αγώνα πολιτικής επιβίωσης με μηχανισμούς, πολωτικές εξάρσεις και διαφημιστικά σποτ.

Σε καθαρά πολιτικό επίπεδο η εκλογική αναμέτρηση της 5ης Φεβρουαρίου φέρνει ακόμα ένα αποτέλεσμα. Το κυβερνών κόμμα του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ) φαίνεται πως χάνει ψήφους προς τον Χριστοδουλίδη (που προέρχεται και αυτός από τα σπλάχνα του), με σύνθημα όμως να ανασυγκροτήσει το ΔΗΣΥ και να το κάνει πιο ενωμένο και πιο δυνατό. Το ΑΚΕΛ (που στηρίζει τον Μαυρογιάννη) φαίνεται και αυτό να χάνει και ψήφους αλλά και το κύρος της στιβαρής αντιπολιτευτικής δύναμης, που με τόσο κόπο προσπάθησε χρόνια φέρνοντας ως αποτέλεσμα την εκλογή του Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία. Η Κύπρος, εάν επαληθευθούν οι δημοσκοπήσεις, εισέρχεται πλέον οριστικά σε μια κεντροδεξιά διακυβέρνηση, ίσως για τα επόμενα δέκα χρόνια. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει την ισχυρή υποστήριξη σχεδόν όλων των νυν και πρώην υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, ενώ οι σχέσεις του με την Ουάσιγκτον και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι εξαιρετικές.

Νίκος Χριστοδουλίδης

Τα ζητούμενα της επόμενης ημέρας στην Κύπρο είναι πολλά και δύσκολα. Πρώτο παράδειγμα, το άλυτο Κυπριακό. Κυρίαρχος στόχος παραμένει η επανέναρξη του διαλόγου για το Κυπριακό, ο οποίος σταμάτησε λόγω της τουρκικής επιμονής για τη δημιουργία δύο κρατών. Το 2023 δεν θα είναι εκλογική χρονιά μόνο για την Κύπρο, αλλά και για την Τουρκία και την Ελλάδα, συνεπώς θα είναι μια καλή ευκαιρία, με φρέσκες κυβερνήσεις στις τρεις αυτές χώρες, να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την πολυπόθητη λύση του Κυπριακού. Επιπλέον ο νέος πρόεδρος της Κύπρου θα είναι αυτός που θα αξιοποιήσει το φυσικό αέριο στα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ, αφού, σύμφωνα με το πρόγραμμα, μέσα στα επόμενα χρόνια θα αρχίσει ουσιαστικά η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων με άγνωστη προς το παρόν στάση της Τουρκίας.

Και οι τρεις υποψήφιοι δίνουν για την επόμενη ημέρα υποσχέσεις για την πάταξη της διαφθοράς. Εχει πάρει μεγάλες διαστάσεις η διαφθορά στην Κύπρο μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου με τα χρυσά διαβατήρια, τις βίζες που ανάγκασαν την κυπριακή κυβέρνηση να είναι υπόλογη στην ΕΕ και το Al Jazeera να επιτίθεται με συνεχή ρεπορτάζ και αποκαλύψεις για τη διαφθορά. Και οι τρεις μίλησαν για μεταρρυθμίσεις, αλλαγές στη διακυβέρνηση, αλλαγές στη διοίκηση, τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αλλά το ερώτημα είναι: Θα τολμήσει ο νέος πρόεδρος αυτές τις αλλαγές; Θα βγάλει από τα συρτάρια της εισαγγελίας τον φάκελο με το σκάνδαλο για τα 7.000 (και πλέον) χρυσά διαβατήρια; Πώς θα συμπεριφερθεί σε πιεστικά προβλήματα; Ορισμένα, δε, μπορεί να του προκύψουν αβίαστα: π.χ. η βιωσιμότητα του Γενικού Σχεδίου Υγείας, η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων κ.ο.κ. Και το σημαντικότερο: Πώς και πότε θα αρχίσει τους λεπτούς χειρισμούς, χωρίς να φεύγει από τις κόκκινες γραμμές, για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό;