Ο τραγικός θάνατος του Αμερικανού φοιτητή που κατηγορήθηκε ότι έκλεψε μια αφίσα στη Βόρεια Κορέα

«Έπεσε σε κώμα λίγο μετά την καταδίκη του αλλά δεν το γνωρίζαμε» είπαν οι γονείς του Ότο Βάρμπιερ, ενώ πληροφορίες ότι είχε ξυλοκοπηθεί επανειλημμένως είχαν οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ο Ότο Βάρμπιερ, ένας 21χρονος σπουδαστής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, ήθελε να ζήσει μια περιπέτεια πριν η ζωή του γίνει μια ατελείωτη ροή τραπεζικών λογιστικών φύλλων. Έτσι, πριν πάει για ένα εξάμηνο στο εξωτερικό στο Χονγκ Κονγκ, αποφάσισε να κάνει ένα ταξίδι στη Βόρεια Κορέα – μια απόφαση που άλλαξε τραγικά την πορεία της ζωής του.

Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τον συμβούλευσε να μην πραγματοποιηθεί το ταξίδι, και ούτε στους γονείς του άρεσε η ιδέα. Όμως αυτός ήταν ένας έξυπνος νέος, μαθηματικός και αθλητής-σταρ, ο οποίος είχε αναδειχθεί Νο1 περσόνα στο σχολείο του στο Οχάιο και βασιλιάς του χορού. Όπως είπε αργότερα η μητέρα του «γιατί να πεις όχι σε ένα παιδί σαν κι αυτό;».

Δυστυχώς, η περιπέτεια του Βάρμπιερ μετατράπηκε σε εφιάλτη όταν συνελήφθη από τις αρχές της Βόρειας Κορέας, οι οποίες τον κατηγόρησαν ότι διέπραξε «εχθρική πράξη κατά του κράτους». Το έγκλημα; Υποτίθεται ότι έκλεψε μια προπαγανδιστική αφίσα.

Οι 17 μήνες που ακολούθησαν δεν ήταν τίποτα λιγότερο από οδυνηροί, αλλά όταν ο Ότο Βάρμπιερ επέστρεψε στην πατρίδα του, αποκαλύφθηκε η πραγματική φρίκη της φυλάκισής του: Βρισκόταν σε κώμα με σοβαρή εγκεφαλική βλάβη και η υγεία του υποχωρούσε ραγδαία. Πέθανε μέσα σε μια εβδομάδα.

Μέχρι σήμερα, κανείς δεν γνωρίζει τι πραγματικά συνέβη στον Ότο Βάρμπιερ όσο κρατούνταν στη Βόρεια Κορέα, αλλά η οικογένειά του πιστεύει ακράδαντα ότι ο θάνατός του ήταν αποτέλεσμα «απαίσιας, βασανιστικής μεταχείρισης».

Η εντυπωσιακή αλλά σύντομη ζωή του Ότο Βάρμπιερ

Γεννήθηκε στο Σινσινάτι του Οχάιο στις 12 Δεκεμβρίου 1994, το μεγαλύτερο παιδί του Φρεντ και της Σίντι Βάρμπιερ. Σύμφωνα με το GQ, ο Ότο ήταν ένας πολύπλευρος νέος, που αποφοίτησε ως salutatorian της τάξης του και έδειξε ικανότητες ως κολυμβητής και ποδοσφαιριστής.

Του απονεμήθηκε ο τίτλος του βασιλιά του χορού στο λύκειο του Γουαϊόμινγκ, κάτι που δεν αποτελούσε έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς την «αθλητική του δεινότητα, την κλασική του εμφάνιση και το ατελείωτο χάρισμα» όπως έγραψε αργότερα ένας συμμαθητής του στην Post Independent. «Αλλά ο Ότο εξακολουθούσε να αισθάνεται φίλος όλων στη μικρή μας πόλη του Γουαϊόμινγκ, στο Οχάιο, δεδομένης της φιλικότητας του χαρακτήρα του, χωρίς διακρίσεις».

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην αποφοίτησή του από το λύκειο, ο Ότο βρέθηκε σε αμηχανία. Τελικά επέλεξε να παραθέσει ένα απόσπασμα από το σήριαλ The Office: «Μακάρι να υπήρχε ένας τρόπος να ξέρεις ότι μπορείς να βρίσκεσαι στις παλιές καλές μέρες πριν τις αφήσει»».

Μετά το λύκειο, ο Ότο κέρδισε υποτροφία για το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Ήταν γνωστό ότι ήταν μελετηρός και σχολαστικός, και μάλιστα εντάχθηκε σε μια αδελφότητα γεμάτη από «κάπως σπασίκλες». Οι φίλοι του έλεγαν ότι έβαζε τις σπουδές του και την οικογένειά του πάνω απ’ όλα.

«Οικονομικά ταξίδια σε προορισμούς από τους οποίους η μητέρα σου θα προτιμούσε να μείνεις μακριά»

Στα τέλη του 2015, ετοιμαζόταν να σπουδάσει στο εξωτερικό στο Χονγκ Κονγκ την επόμενη άνοιξη – αλλά ήθελε πρώτα να ζήσει μια περιπέτεια. Ο νεαρός φοιτητής σύντομα έμαθε για την Young Pioneer Tours, μια κινεζική εταιρεία που διαφήμιζε «οικονομικά ταξίδια σε προορισμούς από τους οποίους η μητέρα σου θα προτιμούσε να μείνεις μακριά», σύμφωνα με τους New York Times.

Υπέγραψε για ένα πενθήμερο «New Year’s Party Tour» στη Βόρεια Κορέα και στα τέλη Δεκεμβρίου επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο για την Πιονγκγιάνγκ.

Κατά την άφιξή τους, στον Βάρμπιερ και τα άλλα μέλη της ταξιδιωτικής του ομάδας, κατασχέθηκαν οι φωτογραφικές τους μηχανές και τα smartphones τους, ενώ τους έγινε έρευνα για στοιχεία που θα μπορούσαν να θεωρηθούν «ανατρεπτικά» για την κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας – και στη συνέχεια εισήλθαν σε μια από τις πιο καταπιεστικές χώρες της Γης.

Η συγκλονιστική σύλληψη του Ότο Βάρμπιερ στη Βόρεια Κορέα

Ο συγκάτοικος του Ότο κατά τη διάρκεια της περιοδείας ήταν ένας Βρετανός ονόματι Ντάνι Γκρέιτον. «Από τη στιγμή που τον γνώρισα τα βρήκαμε» δήλωσε αργότερα στο BBC. «Ήταν πολύ έξυπνος, ευφυής και συμπαθής».

Οι ομάδα των μικρών εξερευνητών βρίσκονταν σε ένα ξενοδοχείο που ήταν ευρέως γνωστό ως το «Αλκατράζ της διασκέδασης». Βρίσκεται σε ένα νησί έξω από την ηπειρωτική χώρα και διαθέτει πέντε εστιατόρια, ένα μπαρ, μια σάουνα, μια αίθουσα μασάζ και μια αίθουσα μπόουλινγκ.

Μετά τον εορτασμό της παραμονής της Πρωτοχρονιάς που πραγματοποιήθηκε στην κεντρική πλατεία της Πιονγκγιάνγκ, η ομάδα επέστρεψε στο απομονωμένο ξενοδοχείο της. Ορισμένοι κατευθύνθηκαν στο μπαρ, ενώ άλλοι, όπως ο Γκρέιτον, πήγαν στο μπόουλινγκ. Αργότερα θυμήθηκε ότι υπήρχε ένα «παράθυρο δύο ωρών» όπου κανείς δεν μπορούσε να λογοδοτήσει για τον Βάρμπιερ, αλλά όταν ο Γκρέιτον επέστρεψε στο κοινό τους δωμάτιο γύρω στις 4:30 π.μ., τον βρήκε να κοιμάται βαθιά.

Τι έγινε μέσα σε αυτό το δίωρο;

Ωστόσο, οι αρχές είχαν μόλις καταγράψει κοκκώδες υλικό από κάμερες κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης που έδειχνε κάποιο αγνώστου ταυτότητας άτομο να σκίζει μια προπαγανδιστική αφίσα σε μια απαγορευμένη περιοχή του ξενοδοχείου – και κατηγόρησαν τον Ότο Βάρμπιερ.

Στις 2 Ιανουαρίου 2016, καθώς η ομάδα των τουριστών περνούσαν από τον έλεγχο εισιτηρίων στην Πιονγκγιάνγκ πριν επιβιβαστούν στο αεροπλάνο της επιστροφής τους στην Κίνα, Βορειοκορεάτες αξιωματούχοι χτύπησαν τον Ότο στον ώμο και τον οδήγησαν μακριά.

«Έκανα ένα ειρωνικό σχόλιο» θυμήθηκε ο Γκρέιτον. «Στην πραγματικότητα είπα, ‘Λοιπόν, δεν θα σε ξαναδούμε’. Εκείνος κάπως γέλασε μαζί μου και αυτή ήταν η τελευταία φορά που τον είδαμε».

Η «εξομολόγηση», ο εγκλεισμός και ο θάνατος του Ότο

Επιστρέφοντας στην Αμερική, οι γονείς του δεν είχαν ιδέα τι είχε συμβεί στο γιο τους. Θα έπρεπε να είχε εξαφανιστεί για λιγότερο από μια εβδομάδα – αλλά μόλις στα τέλη Ιανουαρίου η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας επιβεβαίωσε ότι είχε συλλάβει τον Βάρμπιερ.

Ένα μήνα αργότερα, ο Ότο Βάρμπιερ έκανε το τηλεοπτικό του ντεμπούτο.

Στεκόμενος μπροστά σε δύο υπερμεγέθη πορτραίτα των «ανώτατων ηγετών» της Βόρειας Κορέας Κιμ Ιλ-Σουνγκ και Κιμ Γιονγκ-ιλ, ο Βάρμπιερ μίλησε στις κάμερες και ευχαρίστησε την κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας για την «ευκαιρία να ζητήσω συγγνώμη για το έγκλημά μου, να ικετεύσω για συγχώρεση και να παρακαλέσω για οποιαδήποτε βοήθεια για να σώσω τη ζωή μου».

Ντυμένος με κοστούμι και παλεύοντας να συγκρατήσει τα δάκρυα είπε ότι προσπάθησε να κλέψει την αφίσα προπαγάνδας ως «τρόπαιο» για μια εκκλησία των Μεθοδιστών στην πατρίδα του για να «βλάψει την εργασιακή ηθική και το κίνητρο του κορεατικού λαού».

Τελικά, δεν μπορούσε πλέον να συγκρατήσει τα δάκρυα. «Πήρα τη χειρότερη απόφαση της ζωής μου», φώναξε, «αλλά είμαι άνθρωπος».

Δείτε το βίντεο

Κάτι δεν κολλάει στην ιστορία

Φυσικά, η ιστορία που είπε ο Βάρμπιερ κατά τη διάρκεια της εκπομπής ήταν γεμάτη ασυνέπειες. Για παράδειγμα, ο Βάρμπιερ ήταν Εβραίος και δεν είχε καμία σχέση με εκκλησία μεθοδιστών. Αυτό οδήγησε πολλούς να υποψιαστούν ότι τα λόγια που είπε δεν ήταν δικά του.

Ανεξάρτητα από αυτό, τον Μάρτιο του 2016, η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας τον καταδίκασε σε 15 χρόνια καταναγκαστικής εργασίας για εγκλήματα κατά του κράτους. Εν τω μεταξύ, μια εκστρατεία πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες πίεζε για την επιστροφή του.

Χρειάστηκε να περάσει πάνω από ένας χρόνος, αλλά μια αντιπροσωπεία Αμερικανών αξιωματούχων έφερε τελικά τον νεαρό φοιτητή στην πατρίδα του τον Ιούνιο του 2017. Δυστυχώς, η περίσταση κάθε άλλο παρά χαρούμενη ήταν.

Επέστρεψε σε «κατάσταση μη ανταποκρινόμενης εγρήγορσης»

Σύμφωνα με τον Ντάνιελ Καντέρ, έναν από τους γιατρούς που φρόντισαν τον Βάρμπιερ, επέστρεψε σε «κατάσταση μη ανταποκρινόμενης εγρήγορσης». Δεν ήταν σε θέση να μιλήσει, αλλά έδειχνε «αυθόρμητο ανοιγοκλείσιμο των ματιών».

Σύμφωνα με τις νοσοκόμες που τον είχαν φροντίσει στη Βόρεια Κορέα, ο Βάρμπιερ βρισκόταν σε κώμα από την επομένη της δίκης του, τον Μάρτιο του 2016. Δεν είχε φτάσει καν στο στρατόπεδο εργασίας.

Φυσικά, η Βόρεια Κορέα αρνήθηκε τους ισχυρισμούς ότι τον είχε κακοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο. Οι αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι ο Βάρμπιερ είχε προσβληθεί από αλλαντίαση και υπέστη αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο. Πέθανε στις 19 Ιουνίου 2017, περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του στο νοσοκομείο.

Οι γονείς του δεν πίστεψαν ποτέ την ιστορία της Βόρειας Κορέας. Πίστευαν ακράδαντα ότι ο γιος τους είχε υποστεί σωματικά βασανιστήρια ενώ βρισκόταν στη φυλακή. Ωστόσο, μια ιατρική εξέταση δεν βρήκε σημάδια ότι ο Ότο είχε ξυλοκοπηθεί, σημειώνοντας ότι είχε πέσει σε κώμα αφού υπέφερε από έλλειψη αίματος και οξυγόνου στον εγκέφαλό του – ενδεχομένως λόγω καρδιοαναπνευστικής ανακοπής.

Είναι απίθανο να αποκαλυφθεί ποτέ η αλήθεια για την ύποπτη σύλληψη, τη δίκη και τον θάνατο του Ότο Βάρμπιερ. «Δεν ξέρουμε τι του συνέβη» δήλωσε ο ιατροδικαστής «και αυτό είναι το τελικό  συμπέρασμα. Ότι δεν ξέρουμε τίποτα».