Ακρίβεια: Τα τρόφιμα ακριβαίνουν ενώ ο πληθωρισμός πέφτει

«Είδαμε τα χειρότερα στις τιμές των τροφίμων» προέβλεψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε ερώτηση για την ακρίβεια, στο πλαίσιο της συνέντευξης Tύπου που παραχώρησε χθες με θέμα «Οικονομία, Ανάπτυξη, Αγορά Εργασίας», ενώ συμπλήρωσε ότι πλέον θα αρχίσει η αποκλιμάκωση.

Στελέχη της αγοράς φαίνεται ότι δεν συμφωνούν απολύτως με αυτή την εκτίμηση, αναφέροντας στον ΟΤ ότι οι ανατιμήσεις στον κλάδο των τροφίμων θα συνεχιστούν τουλάχιστον μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2023.

Και αυτό γιατί το στοκ των προϊόντων που έχουν παραχθεί με ακριβές πρώτες ύλες δεν έχουν ακόμη διατεθεί στη λιανική, ενώ η αβεβαιότητα λόγω της γεωπολιτικής κρίσης συνεχίζεται αμείωτη παρά την αποκλιμάκωση στις τιμές της ενέργειας και λόγω επιδοτήσεων.

«Ακόμη και στην περίπτωση που αρχίσει να φαίνεται στην πράξη η διόρθωση στις τιμές των πρώτων υλών, οι τιμές καταναλωτή στα προϊόντα θα σταθεροποιηθούν για αρκετούς μήνες σε υψηλά επίπεδα», όπως επισημαίνουν.

Οι νέες σοδειές από το καλοκαίρι και μετά ενδεχομένως να κάνουν τη διαφορά, λένε.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι πολλές βιομηχανίες βασικών καταναλωτικών ειδών απέφυγαν πέρυσι να μετακυλήσουν το 100% του αυξημένου λειτουργικού κόστους από την άνοδο στις τιμές ενέργειας, τις πρώτες ύλες, τα υλικά συσκευασίας και τα μεταφορικά για να μην διακινδυνεύσει τη δυναμική του όγκου πωλήσεων. Κάτι τέτοιο εφέτος δεν υπάρχει περιθώριο να γίνει επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές.

Μάλιστα τονίζουν ότι αυξήσεις ενδεχομένως να δούμε εφέτος και στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, καθώς μπαίνουν σε ισχύ τα νέα συμβόλαια μεταξύ σούπερ μάρκετ και προμηθευτών, γεγονός που θα συμπαρασύρει και τις τιμές των επωνύμων προϊόντων.

Καίει ο πληθωρισμός των τροφίμων

Εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και τον Ιανουάριο θα εξακολουθήσει να «τρέχει» με υψηλότερο ρυθμό συγκριτικά με εκείνον του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (σ.σ. τον Δεκέμβριο ήταν στο +15,5%, όταν ο ΔΤΚ ήταν στο 7,2%, δηλαδή υπερδιπλάσιος), με τους ευάλωτους και τους έχοντες μεσαία εισοδήματα να περιμένουν το βοήθημα του Market Pass (κάρτα αγορών), προκειμένου να μειώσουν κάπως τις αβάσταχτες επιβαρύνσεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δεκέμβριος είναι ο 19ος μήνα κατά τον οποίο σημειώνονται αυξήσεις στην ομάδα αυτή, με την τάση να είναι αυξητική, καθότι τον Νοέμβριο του 2022 ήταν στο 15%, ενώ τον Οκτώβριο του 2022 στο 14,8%.

Οι τιμές είναι αυξημένες σε όλα τα προϊόντα, από γάλα, αυγά, κρέας και ψωμί έως χαρτικά και καθαριστικά, με τις αυξήσεις να αποτυπώνονται σε διψήφια ποσοστά.

Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, αυξήσεις 25,6% καταγράφονται στα γαλακτοκομικά, 21,7% στα έλαια, 18,1% στο ψωμί και τα δημητριακά, 17,8% στα κρέατα. Ακριβότερα κατά 13,1% ήταν σε ετήσια βάση τα λαχανικά, ενώ αυξήσεις 18,1% καταγράφονται στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού.

Το πρόβλημα, βεβαίως, είναι πολύ μεγαλύτερο για τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς οι αγορές τροφίμων αποτελούν το 34,8% των συνολικών τους δαπανών, με την κυβέρνηση να προτάσσει το «καλάθι του νοικοκυριού» ως μέτρο ανάσχεσης της ακρίβειας.

Διψήφια άνοδος στις τιμές εισαγωγών

Την ίδια ώρα, οι τιμές εισαγωγών στη βιομηχανία, αν και κατέγραψαν τάσεις αποκλιμάκωσης, σημείωσαν διψήφια άνοδο σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο του 2022, προμηνύοντας συνέχιση των πληθωριστικών πιέσεων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία, τον περασμένο Νοέμβριο κατέγραψε αύξηση 15,7% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2021, έναντι αύξησης 25% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2021 με το 2020.

Νέο κύμα ανατιμήσεων

Κι ενώ η κατάσταση είναι ήδη πολύ δύσκολη, με το «καλάθι του νοικοκυριού», αλλά και τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και τις συντάξεις να μην μπορούν να αποτελέσουν τον «κυματοθραύστη» στην ακρίβεια, νέες ανατιμήσεις έρχονται σε λίγες ημέρες.

Σύμφωνα με πηγές από την αγορά, οι αυξήσεις κυμαίνονται κατά μέσο όρο στο 10-11% και αφορούν περί τα 400 βασικά προϊόντα, χωρίς όμως στο νέο κύμα ανατιμήσεων να συμμετέχει το σύνολο των προμηθευτών. Οι νέες αυξημένες τιμές εκτιμάται ότι θα περάσουν σταδιακά στα ράφια και τα ψυγεία των σούπερ μάρκετ από τις αρχές του Φεβρουαρίου και σε διάστημα τριών – τεσσάρων εβδομάδων, ενώ έχουν αρχίσει να «τσιμπάνε» και τα προϊόντα που πωλούνται στα πρατήρια άρτου και στα κρεοπωλεία.

Πάντως ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε χθες ότι «την περασμένη εβδομάδα, για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο, ορισμένες βιομηχανίες τροφίμων έστειλαν στα σούπερ μάρκετ τιμοκαταλόγους με μειώσεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, «όχι μόνο ακύρωσαν τις αυξήσεις που είχαν προαναγγείλει, αλλά έκαναν και μειώσεις».

Σημειώνεται ότι ο τζίρος των σούπερ μάρκετ υπολογίζεται ότι το 2022 άγγιξε τα 12 δισ. ευρώ λόγω ανατιμήσεων και αυξημένων τουριστικών ροών με τον όγκο πωλήσεων να καταγράφει πτώση κατά 0,6%.

Πηγή: ΟΤ