Προσφυγικό: Εν μέσω αυξημένων αιτήσεων ασύλου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά περισσότερες απελάσεις

Μια «στρατηγική πιο αποτελεσματικών επιστροφών» σκιαγράφησε η ευρωπαία Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον και η Συντονίστρια Επιστροφών της ΕΕ, Μαρί Τζούριτς, σύμφωνα με δημοσίευμα του Euractiv. Όπως αναφέρει το μέσο, το σκαρίφημα που παρουσιάστηκε σήμερα, 24 Ιανουαρίου, θα αποτελέσει τη βάση για το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη στη Στοκχόλμη, αλλά και για την επόμενη σύνοδο κορυφής των αρχηγών των ευρωπαϊκών κρατών στις Βρυξέλλες τον Φεβρουάριο.

«Παρατηρούμε αύξηση των παράτυπων αφίξεων», δήλωσε η Γιόχανσον σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι η Frontex διαπίστωσε πέρσι περισσότερες από 330.000 παράτυπες αφίξεις στα ευρωπαϊκά σύνορα, αύξηση της τάξης των 100.000.

Όπως αναφέρει το Euractiv, η επίτροπος υποστήριξε ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων που φτάνουν με τον τρόπο αυτό στην ευρωπαϊκή επικράτεια δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας, ωστόσο υποβάλλουν αιτήσεις ασύλου.

Όσοι βλέπουν τις αιτήσεις τους να απορρίπτονται είναι υποχρεωμένοι να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους. Ωστόσο οι απελάσεις περιορίζονται στις 70.000 σε ετήσια βάση, σε σύγκριση με τις 300.000 αποφάσεις ασύλου που εκδίδονται.

«Τα κράτη-μέλη δεν μπορούν να επιλύσουν μόνα τους το πρόβλημα, ενώ το ίδιο ισχύει και για την Κομισιόν», είπε η Γιόχανσον.

Το σχέδιο

Το σχέδιο που σκιαγράφησε η Κομισιόν προβλέπει εκτός των άλλων τον ορισμό από την ΕΕ συγκεκριμένων κρατών προς τις οποίες θα πρέπει να εστιαστεί η προσπάθεια αύξησης του αριθμού των απελάσεων. Επιπλέον, παροτρύνει τις εθνικές αρχές να συνεργάζονται για να αντιμετωπίσουν τα «παραθυράκια» του συστήματος που επιτρέπουν στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες να υποβάλλουν εκ νέου αιτήσεις ασύλου σε άλλα κράτη-μέλη. Ακόμη, αναφέρει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι έπειτα από μια απορριπτική απόφαση ασύλου θα πρέπει να εκδίδεται αμέσως απόφαση απέλασης.

Η Frontex, η ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή που έχει εμπλακεί σε πλήθος σκανδάλων, πρόκειται επίσης να αποκτήσει επιπλέον εξουσίες στο ζήτημα των απελάσεων, σύμφωνα με τη Γιόχανσον.

Αυτή τη στιγμή, μόλις το 16% των αποφάσεων απέλασης που εκδίδονται σε κράτη-μέλη ακολουθούνται από αιτήσεις επανεισδοχής στην τρίτη χώρα όπου έχει κριθεί ότι πρέπει να μεταφερθούν.

Ο αριθμός των απελάσεων μεταναστών περιορίστηκε κατά 50% στη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πού οφείλονται οι περιορισμένες απελάσεις

Τα χαμηλά ποσοστά απελάσεων, που αποτελούσαν πραγματικότητα και πριν την Covid-19, οφείλονται, σύμφωνα με το Euractiv στην υπερβολική πίεση που είχαν δεχτεί οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες μετανάστευσης, την ανεπαρκή επικοινωνία στο εσωτερικό της ΕΕ, αλλά και την άρνηση των τρίτων χωρών να δεχτούν τους ανθρώπους που είδαν τις αιτήσεις ασύλου τους να απορρίπτονται.

Αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν υποστηρίξει την ιδέα των περικοπών στην οικονομική υποστήριξη των κρατών που αρνούνται να δεχτούν τους μετανάστες, αν και προς το παρόν η άποψη μειοψηφεί στο εσωτερικό της ΕΕ.

Συνολικά, τα 27 κράτη-μέλη δέχτηκαν πέρσι 924.000 αιτήσεις ασύλου, δηλαδή τριπλάσιες σε σχέση με τον αριθμό των παράτυπων αφίξεων, με τις περισσότερες να έχουν υποβληθεί στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Αυστρία. Ωστόσο, τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της δέχτηκε η Κύπρος, ακολουθούμενη από την Αυστρία.

Την ίδια στιγμή, η Γιόχανσον υποστήριξε ότι τα 4 εκατ. ουκρανών προσφύγων που έχουν καταφύγει σε χώρες του μπλοκ έχουν ως αποτέλεσμα τα κράτη-μέλη να δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν υπό το βάρος «τεράστιων πιέσεων».

Η ευρωπαία αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να θέσει συγκεκριμένους, αριθμητικούς στόχους απελάσεων, αφήνοντας αυτή την απόφαση στις επιμέρους εθνικές κυβερνήσεις.

«Προφανώς, το πρόβλημα είναι ότι οι επιστροφές δεν αντιμετωπίζονται μέχρι τώρα ως έδαφος συνεργασίας και ως κοινή ευθύνη», επεσήμανε.

«Δεν μπορώ παρά να συγκρίνω τη δουλειά μας για τις επιστροφές με τη δουλειά μας στα εξωτερικά σύνορα. Δεν τα πηγαίνουμε καλά στο πεδίο των επιστροφών από αριθμητικής άποψης και οι προοπτικές επίσης δεν φαίνονται θετικές, εκτός αν προχωρήσουμε σε αλλαγές», κατέληξε.