Δρακουνκουλίαση: Στην τελική ευθεία για την εξάλειψη της φρικτής παρασιτικής ασθένειας

Μόλις 13 κρούσματα δρακουνκουλίασης καταγράφηκαν σε όλο τον κόσμο το 2022, ο μικρότερος αριθμός που έχει αναφερθεί ποτέ, σε μια εξέλιξη που αναπτερώνει τις ελπίδες για παγκόσμια εξάλειψη της παρασιτικής ασθένειας.

Η δρακουνκουλίαση, γνωστή και ως ασθένεια του σκουληκιού της Γουινέας, προκαλείται από παρασιτικό σκουλήκι που αναπτύσσεται μέσα στον ξενιστή για περίπου έναν χρόνο, πριν τελικά βγει από μια επώδυνη πληγή στο δέρμα.

Αν και συνήθως δεν είναι θανατηφόρα, η ασθένεια προκαλεί έντονο πόνο και αδυναμία κίνησης και εγκυμονεί τον κίνδυνο επικίνδυνης λοίμωξης στο σημείο εξόδου του παράσιτου.

«Βρισκόμαστε στα μισά του τέλους της διαδρομής» δήλωσε στο Associated Press ο Άνταμ Ουάις, υπεύθυνος του προγράμματος εξάλειψης στο Κέντρο «Κάρτερ», με έδρα την Ατλάντα, το οποίο πρωτοστατεί στην παγκόσμια προσπάθεια.

Το κέντρο ιδρύθηκε από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος ανέλαβε επικεφαλής του παγκόσμιου προγράμματος το 1986, όταν η ασθένεια προσέβαλλε περίπου 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους τον χρόνο.

Περίπου το 1% των ασθενών χάνουν τη ζωή τους λόγω λοίμωξης των πληγών τους.

Οι ασθενείς συχνά τυλίγουν το σκουλήκι γύρω από ένα ξυλάκι καθώς σέρνεται έξω από την πληγή (US CDC)

Το 2022, ανακοίνωσε το κεντρο, καταγράφηκαν κρούσματα μόνο σε τέσσερις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής: έξι στο Τσαντ, πέντε στο Νότιο Σουδάν, ένα στην Αιθιοπία και ένα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Η τελευταία φάση της προσπάθειας θα διαρκέσει τουλάχιστον πέντε με επτά χρόνια και θα είναι η πιο δύσκολη φάση του προγράμματος, επισήμανε ο Ουάις.

Θεραπεία για την δρακουνκουλίαση δεν υπάρχει, ωστόσο η μόλυνση μπορεί να προληφθεί με απλά φίλτρα νερού.

Οι ασθενείς προσβάλλονται όταν πιουν νερό που περιέχει μικροσκοπικά καρκινοειδή που μεταφέρουν προνύμφες του σκουληκιού Dracunculus medinensis.

Όταν καταποθούν, οι προνύμφες διαπερνούν το έντερο και αναπτύσσονται μέσα στην κοιλιά για περίπου έναν χρόνο.

Τα αρσενικά σκουλήκια, με μήκος λίγων εκατοστών, πεθαίνουν και παραμένουν μέσα στο σώμα του ξενιστή αφότου γονιμοποιήσουν τα θηλυκά.

Το ενήλικο θηλυκό, με μήκος που μπορεί να ξεπεράσει το ένα μέτρο, μεταναστεύει από την κοιλιά στο δέρμα, συχνά των ποδιών, και δημιουργεί μια επώδυνη φουσκάλα που τελικά ανοίγει και γίνεται πληγή,

Θα περάσουν εβδομάδες ή μήνες μέχρι να βγει από την τρύπα ολόκληρο το θηλυκό. Συχνά οι ασθενείς τυλίγουν την άκρη του σκουληκιού σε ένα μικρό ραβδί, το οποίο περιστρέφουν από λίγο κάθε μέρα.

Εφόσον το διεθνές πρόγραμμα πετύχει, η δρακουνκουλίαση θα γινόταν η δεύτερη ασθένεια που εξαλείφεται από τον πλανήτη μετά την ευλογιά το 1980.