Γρίπη: «Φόβοι για νέα πανδημία» μετά την εξάπλωση του ιού Η5Ν1 σε εκτροφείο μινκ

Επιδημία γρίπης των πτηνών που ξέσπασε σε ισπανικό εκτροφείο μινκ δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για να μεταλλαχθεί ο ιός και να προκαλέσει πανδημία, προειδοποιούν κορυφαίοι ειδικοί.

«Είναι άκρως ανησυχητικό» σχολιάζει στον δικτυακό τόπο του Science ο Τομ Πίκοκ, ιολόγος του Imperial College στο Λονδίνο.

«Είναι ξεκάθαρα ένας μηχανισμός μέσω του οποίου μπορεί να ξεκινήσει πανδημία γρίπης Η5» συμφωνεί η Ιζαμπέλα Μόνε του ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Αναφοράς Γρίπης των Πτηνών στην Ισπανία, όπου εξετάστηκαν δείγματα από το ισπανικό εκτροφείο.

Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Eurosurveillance περιγράφει πώς τα μινκ ενός μεγάλου εκτροφείου στη Γαλικία άρχισαν να πεθαίνουν μυστηριωδώς τον περασμένο Οκτώβριο.

Η αρχική υποψία ότι επρόκειτο για επιδημία του κοροναϊού SARS-CoV-2, όπως είχε συμβεί προ ετών σε άλλα εκτροφεία μινκ στην Ευρώπη, τελικά διαψεύστηκε.

Τα 50.000 ζώα του εκτροφείου θανατώθηκαν όταν διαπιστώθηκε ότι είχαν προσβληθεί από γρίπη H5N1, η οποία σάρωσε πέρυσι άγριους πληθυσμούς πτηνών και οδήγησε στη θανάτωση δεκάδων εκατομμυρίων εκτρεφόμενων πουλερικών.

Ύποπτη μετάλλαξη

Ο Η5Ν1 έχει προκαλέσει μικρό αριθμό κρουσμάτων σε ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένου ενός θανάτου στην Κίνα, δεν μπορεί όμως να μεταδίδεται εύκολα μεταξύ θηλαστικών.

Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει λόγω της επιδημίας στα μινκ, η οποία δίνει στον ιό το περιθώριο να προσαρμοστεί καλύτερα στον οργανισμό των θηλαστικών.

Θεωρείται εξάλλου σχεδόν σίγουρο ότι ο ιός εξαπλώθηκε στο κτηνοτροφείο από ζώο σε ζώο.

Οι ιοί γρίπης των πτηνών συνδέονται σε υποδοχείς που υπάρχουν σε αφθονία στο αναπνευστικό σύστημα των πτηνών αλλά σπανίζουν στα θηλαστικά.

Όμως το συγκεκριμένο στέλεχος του Η5Ν1, με την ονομασία 2.3.4.4b, έχει προκαλέσει σποραδικά κρούσματα σε αρκετά είδη θηλαστικών, από αρκούδες και αλεπούδες μέχρι φώκιες και δελφίνια.

Ο ιός που απομονώθηκε από το εκτροφείο διαπιστώθηκε ότι φέρει μια μετάλλαξη, με την ονομασία T271A, η οποία εκτιμάται ότι διευκολύνει την αναπαραγωγή του ιού σε κύτταρα θηλαστικών.

Σύμφωνα με τη δρ. Μόνε, τα εκτροφεία μινκ πρέπει να λάβουν αμέσως έκτακτα μέτρα βιοασφάλειας όπως η χρήση μάσκας από το προσωπικό και η αποτροπή της επαφής των ζώων με άγρια πτηνά.

Η Ολλανδία είχε αποφασίσει να καταργήσει την εκτροφή μινκ το 2024 για ηθικούς λόγους, τελικά όμως έκλεισε όλα τα εκτροφεία το 2021 λόγω του κοροναϊού. Η δε Δανία θανάτωσε όλα τα εκτρεφόμενα μινκ το 2020, χωρίς όμως να επιβάλει μόνιμη απαγόρευση.

Ορισμένοι ειδικοί όπως ο Πίκοκ του Imperial College λένε τώρα ότι η εκτροφή θα πρέπει να εγκαταλειφθεί οριστικά λόγω κινδύνου ζωονόσων.

«Το γεγονός ότι συμβαίνει αυτό στην Ευρώπη τη σήμερον ημέρα, μετά την Covid-19, είναι κάτι που με ξεπερνά. Θα μπορούσε κανείς να πει πως πρόκειται για υπαρξιακή απειλή.