Σκωτσέζικο ουίσκι: Από τον πάτο του βαρελιού… ξανά στην πρώτη γραμμή της ζήτησης

Οι παλιοί Σκωτσέζοι αποκαλούσαν το ουίσκι «νερό της ζωής». Δεν είναι τυχαίο ότι συνέκριναν την απόλαυση του με ένα φιλί, λέγοντας ότι είναι πιο εύγευστο όταν το μοιράζεσαι, παρά όταν το πίνεις μόνος.

Αλήθεια ή ψέματα, τα τελευταία χρόνια το ουίσκι και συγκεκριμένα το σκωτσέζικο ουίσκι, φαινόταν να έχει χάσει την αποδοχή των πολλών, που είχαν στραφεί στα πιο… λευκά ποτά. Σήμερα όμως που ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έκανε τη βότκα… non grata, το ουίσκι γνωρίζει ξανά μεγάλες δόξες.

Τα νέα αποστακτήρια

Το παραπάνω αποδεικνύει το νέο αποστακτήριο στα πρότυπα νεοϋρκέζικου ουρανοξύστη που δεσπόζει στο παλιό ιστορικό λιμάνι του βόρειου Εδιμβούργου. «Κανείς δεν είχε φτιάξει ένα τέτοιο κτίριο στο παρελθόν», περηφανεύεται ο Ian Stirling, συν-ιδιοκτήτης του Port of Leith. Και δεν έχει άδικο, αφού χρειάστηκαν για την ολοκλήρωση του τέσσερα χρόνια και 13.5 εκατομμύρια στερλίνες, ένα ποσό που προήλθε αποκλειστικά από ιδιώτες επενδυτές.

Οι Σκωτσέζοι φαίνεται να παίρνουν την εκδίκηση τους από τους frenemis (φιλεχθρούς) Βρετανούς, που δεν μπορούν να τους συγχωρέσουν για το Brexit που δεν θέλησαν και όλα τα κακά δεινά της μοίρας που σήμερα ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο τραβά, εξαιτίας εκείνης της οριακής και συγκυριακής απόφασης. Όπως καυστικά έγραψαν οι New York Times «ενώ η βρετανική οικονομία παραπαίει ένας τομέας ανθεί: το ουίσκι». «Ζούμε πραγματικά τρομερούς καιρούς», δήλωσε σε σχετικό άρθρο του Guardian ο Stirling,λέγοντας ότι «βλέπουμε τους εαυτούς μας ως μέρος του νέου κύματος».

Μια… χρυσή ιδέα

Όταν εκείνος και ο συγκάτοικος του, σήμερα συν-ιδιοκτήτης του Port of Leith, άρχισαν να συζητούν τι μπορούν να κάνουν με το ουίσκι που τόσο πολύ αγαπούν, δεν υπήρχε αποστακτήριο ούτε για δείγμα σε ολόκληρο το Εδιμβούργο. Σήμερα το εντυπωσιακό Port of Leith, εκεί όπου παλαιότερα φτιάχνονταν και διοχετεύονταν σε κάθε γωνιά της γης μάρκες ουίσκι, όπως οι Vat 69, Bailie Nicol Jarvie, Hankey Bannister, Glenmorangie και Highland Queen είναι το τρίτο που ανοίγει στην πρωτεύουσα της Σκωτίας.

Για την ώρα, όπως και τα υπόλοιπα νέα αποστακτήρια, το Port of Leith φτιάχνει κυρίως τζιν και εξάγει ήδη σε 24 χώρες ανάμεσα τους η Γερμανία, η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Νέα Ζηλανδία. «Όμως πραγματικά όλοι ψοφάνε για το ουίσκι μας», εξηγεί ο Stirling, μιλώντας για την αρχή του Brexit, τότε που τα μπουκάλια τους δεν μπορούσαν να μπουν στη χώρα και μετά δεν μπορούσαν ούτε και να βγουν. Ένας πραγματικός εφιάλτης, που ισορρόπησε σε οικονομικό επίπεδο η αποδυναμωμένη αγγλική λίρα. «Φέτος το καλοκαίρι είχαμε μιλιούνια Αμερικανών», συνεχίζει ο ίδιος.

Γεύση από τα παλιά

Την νέα χρυσή εποχή του ουίσκι αποδεικνύει και η εξαγορά του παλαιότερου αποστακτηρίου της Σκωτίας, του Glenturret, που χρονολογείται από το 1973 από τη γαλλική εταιρεία πολυτελών κρυστάλλων Lalique και τον Ελβετό επιχειρηματία  Hansjörg Wyss. Η τοποθεσία του με θέα το ποτάμι, από όπου κατεβαίνει το νερό για το ουίσκι σε συνδυασμό με το εξαιρετικό εστιατόριο με αστέρι Michelin που προσφέρει δείπνο 15 πιάτων και βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του, κουβαλά ένα άρωμα πολυτέλειας από το κινηματογραφικό παρελθόν. Το Glenturret είναι το μόνο αποστακτήριο που ανακατεύει χειροκίνητα το κριθάρι σε ζεστό νερό για να ξεπλύνει τα σάκχαρα, μια διαδικασία που είναι γνωστή ως πολτοποίηση. «Θέλαμε να κρατήσουμε την παράδοση, αλλά μας άλλαξε τα σχέδια το υψηλό κόστος σε φυσικό αέριο», αναφέρει ο διευθυντής του, John Laurie.

Όσον αφορά το μεγάλο ερώτημα, αν το ουίσκι ζει μια νέα χρυσή εποχή, ο ίδιος απαντά με έμφαση καταφατικά και εξηγεί ότι από το άνοιγμα εκ νέου του αποστακτηρίου, η φίρμα του έχει ήδη εισχωρήσει σε 11 αγορές σε όλο τον κόσμο. Πώς να αντισταθεί άλλωστε κανείς σε ένα κρυστάλλινο μπουκάλι Lalique με ένα ουίσκι Glenturret 33 ετών; «Πουλάμε 10.000 στερλίνες το μπουκάλι», λέει ο ίδιος, επιβεβαιώνοντας τα στοιχεία που θέλουν τις εξαγωγές ουίσκι να έχουν αυξηθεί κατά 20% το 2021. Το δίχως άλλο την επαναφορά του ουίσκι στην πρώτη γραμμή της παραγωγής και της κατανάλωσης επιβεβαιώνει το άνοιγμα εκ νέου του Jonnie Walker στην Princes Street, που δεν είναι ένα άλλο αποστακτήριο, αλλά ένας οίκος εμπειριών για τους λάτρεις του ουίσκι, τον οποίο έχουν ήδη επισκεφτεί 350.000 άτομα από ολόκληρο τον κόσμο από τον Σεπτέμβριο του 2021 μέχρι σήμερα.

Τα είδη του ουίσκι

Για την ιστορία τρία είναι τα βασικά είδη του σκωτσέζικου ουίσκι:: το blended, το single malt και το single cask. Το πρώτο είναι κατά βάση αυτό που η ανθρωπότητα θεωρούσε ως το σκωτσέζικο ουίσκι μέχρι τη δεκαετία του ‘60 και το οποίο κατέχει ακόμα το 90% της αγοράς, το δεύτερο είναι προϊόν των αρχών της δεκαετίας του ’60 και έγινε αρκετά γρήγορα η επιλογή των «ψαγμένων» και το τρίτο είναι το ουίσκι από ένα και μόνο βαρέλι, στο οποίο δεν γίνεται καμία ανάμειξη. Όσον αφορά το πώς το πίνουμε, με σόδα, νερό, πάγο, cola δεν έχει καμιά σημασία, η ωραία διάθεση και η καλή παρέα μετράει…