«Μένουμε Ευρώπη;» – Ενα ερωτηματικό και μια ανούσια σύγκρουση

Μπορεί ένας τίτλος να ανοίξει μια κουβέντα που έχει στην ουσία της τελειώσει; Η παρουσία του Ευάγγελου Βενιζέλου μαζί με τους Νίκο Αλιβιζάτο, Ιφιγένεια Καμτσίδου, Ξενοφώντα Κοντιάδη, Ανδρέα Τάκη και Δημήτρη Χριστόπουλο στην εκδήλωση «Μένουμε Ευρώπη; Υποκλοπές, Δικαιώματα και Κράτος Δικαίου» προκάλεσε αντιδράσεις στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου και βαβούρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – με αποκορύφωμα τον δημόσιο διάλογο ανάμεσα στον Βενιζέλο και την πρώην υπουργό, Αννα Διαμαντοπούλου, στον τοίχο του πρώτου.

Το ερωτηματικό στο σύνθημα «Μένουμε Ευρώπη», που εκτός των άλλων χρησιμοποιήθηκε ως σύνθημα για το «ναι» στο δημοψήφισμα του 2015, θεωρήθηκε από κάποιους ειρωνικό και από άλλους προκλητικό. Η επιλογή του Βενιζέλου να παραστεί ήταν ένας από τους παράγοντες που ενίσχυσε το σούσουρο, με τον ίδιο να απαντάει πως «δεν λειτουργεί ως λόγος έκπτωσης των απαιτήσεών μας από την εμπειρία του παρόντος και κυρίως ως λόγος να γινόμαστε επικίνδυνα ολιγαρκείς «για να μην έρθουν οι άλλοι», με αποτέλεσμα οι «άλλοι» να θεωρούν ότι εξαλείφεται η σημασία του Συντάγματος και των εγγυήσεων του κράτους δικαίου».

Αν η συζήτηση αφορούσε όντως το ερωτηματικό, θα ήταν άκαιρη και ανούσια -κανείς, ούτε η μια ούτε η άλλη πλευρά, δεν αμφισβητεί την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, κανείς δεν φλερτάρει πια με επικίνδυνες επιλογές που θα μπορούσαν να τη διακινδυνεύσουν.

Στην πραγματικότητα, όμως, η όλη κουβέντα υπερβαίνει και τον τίτλο αλλά και την ίδια την εκδήλωση, γιατί αντιπαραβάλλει τις δύο πλευρές ενός διαλόγου που καλώς ή κακώς βρίσκεται σε εξέλιξη εντός του προοδευτικού Κέντρου, μεταξύ εκείνων που αποτέλεσαν μέχρι το 2019 τον κορμό του «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου, στηρίζοντας στο τέλος τον βασικό του αντίπαλο.

Η πρώτη, αυτή στην οποία αναφέρθηκαν με τον δικό τους τρόπο πρόσωπα όπως η Διαμαντοπούλου και ο Γιώργος Φλωρίδης, αφορά εκείνη την όχι αμελητέα μερίδα κεντρώων που στη σύγκριση ανάμεσα στην προηγούμενη και τη σημερινή κυβέρνηση βρίσκουν ότι η δεύτερη υπερτερεί – ή ότι τα ατοπήματά της δεν είναι συγκρίσιμα με στιγμές του πρόσφατου παρελθόντος του ΣΥΡΙΖΑ και συστηματικών λαθών που έγιναν από πλευράς της ηγεσίας του τα τελευταία δέκα χρόνια. Ατοπήματα που ακόμη έχουν «ουρές», ενίοτε και δικαστικές.

Η άποψη του Βενιζέλου

Η πλευρά στην οποία αναφέρεται η παρουσία του Βενιζέλου («δεν συζητώ όμως μόνο με όσους συμφωνούν πολιτικά μαζί μου ούτε μετέχω μόνο σε εκδηλώσεις οι οργανωτές των οποίων συμφωνούν πολιτικά μαζί μου») είναι εκείνη που εκφράζεται το τελευταίο διάστημα σε σκληρό τόνο για την υπόθεση των υποκλοπών και τον μετέπειτα χειρισμό της από την κυβέρνηση – στη λογική πως δεν θα ανεχθούν συμπεριφορές που θεωρούν αντιθεσμικές, ακόμη και «προσβολή στο κράτος δικαίου» για να μην επωφεληθεί εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Βενιζέλος επί της ουσίας επισημαίνει κάτι ακόμα: ότι η πολιτική απομόνωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης ακόμα και σε επιστημονικό επίπεδο, ακριβώς λόγω πρότερης «αρνητικής εμπειρίας», δίνει αφορμή στον ΣΥΡΙΖΑ να σηκώνεται, όποτε κρίνει ότι τον συμφέρει, από το τραπέζι της δημόσιας συζήτησης, να εκτρέπει προς συμπεριφορές που κόστισαν.

Το ότι είναι ο Βενιζέλος, που διώχθηκε κυριολεκτικά στο σκάνδαλο Novartis, εκείνος που επιλέγει μια «μη συγκυριακή θεσμική προσέγγιση» έχει τη δική του σημασία – εξού και η απάντηση του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ πως δεν χρειάζεται να επιδώσει σε κανέναν «διαπιστευτήρια συνέπειας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας και σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ».

Αυτή η διαφορά έχει ενδιαφέρον σε σχέση με το συμπαγές των προηγούμενων ετών, αν όχι από μόνη της, τουλάχιστον στον δρόμο προς την κάλπη της απλής αναλογικής – παρότι εκτιμάται πως δύσκολα θα επηρεάσει καίρια το αποτέλεσμα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ