Τα παράδοξα των δημοσκοπήσεων

Τις ιδιαιτερότητες των επικείμενων εθνικών εκλογών, δεδομένης της διαδοχικής εφαρμογής διαφορετικών εκλογικών συστημάτων, συνεχίζουν να αποκωδικοποιούν τα κομματικά επιτελεία σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ιδίως υπό το πρίσμα του πώς οι πολίτες αντιλαμβάνονται την – πιθανότατα – διπλή αναμέτρηση.

Τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων και τα ψιλά γράμματα των κρυφών μετρήσεων αξιολογούνται σε βάθος για τη χάραξη στρατηγικής, ενόσω όλοι πλέον κινούνται με τακτική «πρώτης κάλπης». Με διόρθωση στη ρητορική της η κυβέρνηση ζητάει «καθαρή εντολή» αυτοδυναμίας από την πρώτη Κυριακή, αφήνοντας στην άκρη όσες λεπτομέρειες θεωρεί ότι σαστίζουν τους πολίτες. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσα στα άλλα… παράδοξα των γκάλοπ έχει μετρηθεί και το μπέρδεμα μερίδας της κοινωνίας σε ό,τι αφορά τις εκλογικές διαδικασίες.

Σε σημείο, όπως λένε οι ίδιες πηγές, που οι εθνικές κάλπες μπερδεύονται με τις δημοτικές, υπό την έννοια ότι κάποιοι περιμένουν δύο γύρους, όπως συμβαίνει στην αυτοδιοίκηση (με μονομάχους στην τελική αναμέτρηση) και όχι δύο ξεχωριστές αναμετρήσεις.

Μεταξύ πρώτης και δεύτερης κάλπης

Ενδεικτικό των ανησυχιών για τη στάση των πολιτών μπροστά στην πρώτη κάλπη είναι το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός ανέδειξε την κρισιμότητά της δύο φορές σε μία μέρα. «Η παγίδα της απλής αναλογικής πρέπει να μεταφραστεί σε εφαλτήριο νίκης» ήταν η αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη προς νεανικό ακροατήριο σε εκδήλωση της ΟΝΝΕΔ. «Να απενεργοποιήσουμε τη νάρκη, φανταστείτε να πρέπει για κάθε απόφαση να μπαίνουμε σε κομματικά παζάρια με κυβερνητικούς εταίρους» είπε σε κατοίκους του Αυλώνα.

Ολα τα κομματικά επιτελεία προβάλλουν δημόσια πια το ειδικό βάρος της πρώτης αναμέτρησης,  αναγνωρίζοντας ότι θα διαμορφώσει κρίσιμες δυναμικές. Πολιτικοί αναλυτές άλλωστε θεωρούν δύσκολη οποιαδήποτε μεγάλη μετατόπιση του εκλογικού σώματος στις δεύτερες κάλπες σε σχέση με τις πρώτες, όσο κι αν θα ασκούνται πιέσεις με σκληρά διλήμματα.

Χαμηλά οι αναποφάσιστοι

Ενα από τα… αλλόκοτα αφορά επίσης τον χαμηλό αριθμό αναποφάσιστων. Η μπάρα κινείται πέριξ του 10%, σε ποσοστά που το 2019 καταγράφονταν περίπου δύο εβδομάδες πριν από τις κάλπες. Για να… εισβάλλει η κυβέρνηση στον «κλειστό» πια πυρήνα αναζητείται ειδικός σχεδιασμός. Προσώρας επιλέγει να βγαίνει μπροστά ο Μητσοτάκης με διακυβεύματα και με ρητορική διεύρυνσης. «Θα συνεχίσουμε μέχρι να διαλυθεί η Βουλή να παράγουμε έργο» έλεγε χθες και χαρακτήριζε τη ΝΔ ως τη «μεγάλη λαϊκή παράταξη» που δεν χρειάζεται να δώσει «διαπιστευτήρια κοινωνικού προοδευτισμού».

Με τα λόγια του, «στεκόμαστε κοντά σε όλους ανεξαρτήτως του τι έχουν ψηφίσει». Ο στόχος διεύρυνσης προς το Κέντρο αντιμετωπίζεται ως στοίχημα από το μηδέν, χωρίς δεδομένο αποτέλεσμα, ανεξάρτητα την εικόνα του 2019, ενώ επιπλέον η ΝΔ αναγνωρίζει τη δυσκολία για έστω βελτίωση των σχέσεων με επιμέρους κοινωνικές ομάδες στις οποίες καταγράφει χαμηλότερα ποσοστά από εκείνα που ήθελε ή περίμενε.

Εκροές – εισροές ψηφοφόρων

Στο μικροσκόπιο είναι βεβαίως και οι… εισροές και εκροές, με το νεοδημοκρατικό επιτελείο να καταγράφει, σύμφωνα με πληροφορίες, τάση επαναφοράς της ισορροπίας, που υπήρχε στις γνώμες της δεξαμενής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ για τον Μητσοτάκη, προτού ξεσπάσει η υπόθεση των υποκλοπών, η οποία κλόνισε τις σχέσεις της κυβέρνησης με το κεντρώο ακροατήριο. Αυτή τη στιγμή και κυρίως λόγω της πασοκικής κάμψης η ΝΔ κινείται προς μικρή ανάκαμψη, όπως συμβαίνει όμως (και περισσότερο) με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Μητσοτάκης και Τσίπρας ερίζουν για αυτή τη δεξαμενή και, την ώρα που το ΠΑΣΟΚ έχει ανοιχτό το στοίχημα «επαναπατρισμού» των ψηφοφόρων, θεωρούν ότι η συγκυρία δυσκολεύει για τη Χαριλάου Τρικούπη. Και αυτό γιατί όσο πλησιάζει η ώρα της αναμέτρησης η στρατηγική κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης θα εστιάζει στην πόλωση. Απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη, η ΝΔ θα κινείται, όποτε χρειάζεται, σε υψηλούς τόνους, χωρίς να γκρεμίζει γέφυρες με τον… κόσμο του.

Σε ό,τι αφορά την κινητικότητα στα δεξιά της ΝΔ και τους δυσαρεστημένους με την κυβέρνηση δεξιούς, το γαλάζιο ραντάρ είναι στραμμένο προς τα εκεί με ψυχραιμία. Θεωρείται ότι οι ατζέντες που ανοίγει εμφατικά η κυβέρνηση, όπως ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας, εξοπλιστικών κ.ά., έχουν δημιουργήσει αναχώματα στις διαρροές.

Η ανθεκτικότητα Μητσοτάκη

Στο γαλάζιο στρατόπεδο «βλέπουν» την παράταξη σε τροχιά αυτοδυναμίας, όσο κι αν οι ψυχραιμότερες φωνές παραδέχονται ότι η επίτευξη του στόχου θα απαιτήσει πολύ περισσότερο… κόπο. Οι δημοσκοπήσεις πιστοποιούν ανθεκτικότητα στο προφίλ του Μητσοτάκη, παρότι γεγονότα προκαλούν πιέσεις έως τραύματα στην κυβερνητική εικόνα. Δείχνουν επίσης αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να κεφαλαιοποιεί τη γαλάζια φθορά.

Προσωπικά ο Πρωθυπουργός εξακολουθεί να αξιολογείται θετικά σε ποσοστά υψηλότερα από εκείνα της κυβέρνησης, εξού και λειτουργεί ως κεντρικό πρόσωπο στην καμπάνια της ΝΔ. Και ενώ αρνητικές εντυπώσεις καταγράφονται επιμέρους σε υψηλά ποσοστά για το κυβερνητικό έργο, δεν αλλάζει το (πιο) προβληματικό για τον ΣΥΡΙΖΑ το ισοζύγιο αρνητικών – θετικών εντυπώσεων. «Δεν υπάρχει προηγούμενο κυβέρνησης σε πολύ πιο ήπιες καταστάσεις να διατηρεί τέτοιο δημοσκοπικό προβάδισμα» σχολίασε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.

Στην πραγματικότητα, το στοιχείο αυτό αξιολογείται ως δίκοπο μαχαίρι, καθώς το πρωθυπουργικό επιτελείο ξορκίζει τον εφησυχασμό – πόσω μάλλον την αλαζονεία. Κοινώς, οι παγίδες κρύβονται (και) στην προεξόφληση του αποτελέσματος.