Άουσβιτς: O εφιάλτης ζωντανεύει στην εικονική πραγματικότητα

Οι μνήμες δεν πρόκειται να σβήσουν για όσους επέζησαν από το Ολοκαύτωμα, όμως η γενιά των επιζώντων χάνεται. Εκπαιδευτικοί και ιστορικοί αναζητούν νέους τρόπους για να κρατήσουν ζωντανές τις εμπειρίες για τις νεότερες γενιές.

Με την ταινία εικονικής πραγματικότητας Triumph of the Spirit («Ο Θρίαμβος του Πνεύματος»), οι θεατές μεταφέρονται στο ναζιστικό στρατόπεδο του Άουσβιτς.

Πάνω από 1,1 εκατ. άνθρωποι, το 90% Εβραίοι, σκοτώθηκαν στο Άουσβιτς, ένα από τα στρατόπεδα που είχε ανοίξει η ναζιστική Γερμανία στα κατεχόμενα πολωνικά εδάφη τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο χώρος είναι ανοικτός σε επισκέπτες ως μνημείο και μουσείο. Χρησιμοποιώντας την εικονική πραγματικότητα, οι θεατές μπορούν πλέον να ταξιδέψουν απευθείας στο παρελθόν.

«Βλέπεις τα παπούτσια των ανθρώπων, βλέπεις […]τα πράγματά τους» δήλωσε ο 16χρνος μαθητής Νταβίντ Μπίτον μετά την προβολή της ταινίας στην Ιερουσαλήμ. «Όταν το παρακολουθήσεις, είναι σαν εφιάλτης, δεν θες να είσαι μέσα σε αυτό».

Έκθεση της Παγκόσμιας Σιωνιστικής Οργάνωσης, που δημιοσιοποιήθηκε ενόψει της σημερινής Διεθνούς Ημέρας Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος, περιγράφει αύξηση του αντισημιτισμού διεθνώς αφού η πανδημία της COVID-19 δημιούργησε μια «νέα πραγματικότητα».

Σχεδόν το ένα τέταρτο των Ολλανδών που γεννήθηκαν μετά το 1980 πιστεύουν ότι το Ολοκαύτωμα είναι μύθος ότι ο αριθμός των θυμάτων είναι υπερεκτιμημένος, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από οργάνωση που προσπαθεί να εξασφαλίσει υλική αποζημίωση για τους επιζώντες.

Οι τρεις κινηματογραφιστές που βρίσκονται πίσω από την ταινία VR ελπίζουν ότι τεχνολογίες όπως η εικονική πραγματικότητα θα έχουν θετικό αντίκτυπο. Προσφέρουν την εμπειρία σε ομάδες που μπορούν να οργανώσουν προβολές καθώς και σε μεμονωμένους θεατές που μπορούν να παρακολουθήσουν την ταινία σε εμπορικό κέντρο στην Ιερουσαλήμ.

«Το γεγονός ότι νέοι άνθρωποι ασχολούνται με αυτή την τεχνολογία μας βοηθά να προσελκύσουμε την προσοχή τους και τότε, όταν φορέσουν τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας, αυτό είναι…» δήλωσε η Μίριαν Κοέν, εκ των δημιουργών του έργου.

Οι θεατές μπορούν να αποκτήσουν μια ιδέα για τη ζωή των Εβραίων στην Πολωνία πριν από το Ολοκαύτωμα, να επισκεφθούν το ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης και να ταξιδέψουν σε διάφορα σημεία του Ισραήλ ακούγοντας ιστορίες επιζώντων.

Για τον Μεναχέμ Χάμπερμαν, που εστάλη στο Άουσβιτς το 1944 με τρένο, η εμπειρία της ταινίας ήταν συγκλονιστική. Ο 95χρονος επιζών ξέσπασε σε κλάματα καθώς έβγαζε τα γυαλιά VR.

Η μητέρα και τα έξι αδέλφια του σκοτώθηκαν στους θαλάμους αερίων του στρατοπέδου. Εκείνος επέζησε και εστάλη σε διαφορετικό στρατόπεδο συγκέντρωσης που απελευθερώθηκε το 1945. Στη συνέχεια μετακινήθηκε στο Ισραήλ. Θυμάται μια περιοχή όπου γίνονταν ιατρικά πειράματα στους φυλακισμένους και έναν τοίχο μπροστά στον οποίο εκτελούνταν άνθρωποι.

«Ένιωσα σαν να επέστρεψα στην ίδια περίοδο» είπε. «Μου υπενθύμισε κάποια πράγματα που ακόμα και σήμερα δεν μπορώ να ξεχάσω».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Reuters