Ουκρανία: Θα είναι «game changer» του πολέμου τα άρματα μάχης; – Ποιες είναι οι προϋποθέσεις

Για τη διαφορά που κάνει ένας πόλεμος, όπως αυτός στην Ουκρανία, γράφει το Politico, αναφορικά με την αξία των τανκς που ήρθαν ξανά στο προσκήνιο μετά την πολύμηνη εκστρατεία του Κιέβου για να πάρει Leopard 2 και Μ1 Abrams.

Το γνωστό Μέσο τονίζει ότι μόλις πριν από δύο χρόνια χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο συζητούσαν αν θα έπρεπε να ξεφορτωθούν εντελώς τα άρματα μάχης, δεδομένης της προόδου των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και του κυβερνοπολέμου.

Τι ελπίζουν οι Ουκρανοί

Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι 300 υπερσύγχρονα δυτικά άρματα μάχης – ιδιαίτερα αυτά με την ταχύτητα, την ευελιξία, την προστατευτική θωράκιση και τη δύναμη πυρός των Leopard και των Abrams – θα τους επιτρέψουν να αλλάξουν τη ροή του πολέμου, δίνοντας στις δυνάμεις τους την τεθωρακισμένη δύναμη που απαιτείται για να διασπάσουν τις ρωσικές γραμμές στο Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ και τη Ζαπορίζια, να ανακαταλάβουν εδάφη από τους Ρώσους και να προχωρήσουν στην Κριμαία, που προσαρτήθηκε παράνομα από τη Ρωσία το 2014.

Τα δυτικά άρματα μάχης «θα αλλάξουν την πορεία του πολέμου και θα δώσουν την αφετηρία για το τέλος του», δήλωσε την Τρίτη ο Μιχαΐλο Ποντόλιακ, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς έγινε γνωστό ότι η Γερμανία πρόκειται να υποκύψει στις πιέσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Πολωνίας μεταξύ άλλων και να συμφωνήσει να προμηθεύσει κάποια από τα δικά της Leopard 2 και να άρει τους περιορισμούς της στους εταίρους του ΝΑΤΟ που επανεξάγουν κάποια από τα άρματα μάχης τους στην Ουκρανία.

«Θα είμαστε σε θέση να τελειώσουμε αυτόν τον πόλεμο σε λίγους μήνες», πρόσθεσε ο Ποντόλιακ. Μόλις δύο ημέρες πριν, ο προεδρικός σύμβουλος, όπως και άλλοι στο Κίεβο, ήταν έξαλλος με την άρνηση της Γερμανίας να προμηθεύσει Leopard και την επιφυλακτικότητα του καγκελάριου Όλαφ Σολτς να δεσμευτεί ακόμη και να επιτρέψει στους ευρωπαίους γείτονές της, κυρίως στην Πολωνία, να το πράξουν.

«Η αναποφασιστικότητα σκοτώνει περισσότερους από τους ανθρώπους μας. Κάθε μέρα καθυστέρησης είναι ο θάνατος των Ουκρανών. Σκεφτείτε πιο γρήγορα», είχε προτρέψει ο Ποντόλιακ σε ένα tweet του.

Αργοπορημένη μεταστροφή

Αν και χαιρετίστηκε στο Κίεβο, η μεταστροφή της Γερμανίας ήρθε πολύ αργότερα από ό,τι ήλπιζαν οι Ουκρανοί, θέτοντας σε κίνδυνο τα σχέδιά τους για μια πρώιμη εαρινή επίθεση πριν οι Ρώσοι εξαπολύσουν μια μεγάλη επίθεση εναντίον τους.

Φοβούμενοι την ανάφλεξη μιας ευρύτερης σύγκρουσης ή τη μετατροπή του ΝΑΤΟ σε άμεσο μέρος του πολέμου, η διστακτικότητα του Βερολίνου δεν έδωσε πολύτιμο χρόνο στο Κίεβο και μπορεί να σημαίνει ότι τα Leopard θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν αρχικά για να αποτρέψουν μια ρωσική προέλαση προτού επικεντρωθούν στην επίθεση, ανησυχούν ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές, όπως σημειώνει το Politico.

Η καθυστέρηση έχει αυξήσει την οργή στο Κίεβο. Οι Ουκρανοί πολιτικοί λένε ότι η συνεχής αμφιθυμία βοηθάει μόνο τον Βλαντίμιρ Πούτιν και λένε ότι είναι καιρός να σταματήσει το μοτίβο της καθυστέρησης από ορισμένους δυτικούς εταίρους.

Χρειάζονται μήνες εκπαίδευσης

Θα χρειαστούν μήνες εκπαίδευσης για να γίνουν οι Ουκρανοί ειδικοί στον χειρισμό των Leopard – τα 31 Abrams δεν θα σταλούν παρά πολύ αργότερα μέσα στο έτος – και να δημιουργήσουν την υποστήριξη συντήρησης και τις γραμμές εφοδιασμού που απαιτούνται για ανταλλακτικά, επισκευές και καύσιμα.

Πρώην δυτικοί διοικητές αρμάτων μάχης και αναλυτές χερσαίου πολέμου προειδοποιούν ότι θα χρειαστεί επίσης χρόνος για να μάθουν οι Ουκρανοί να ενσωματώνουν τα άρματα μάχης σε επιχειρήσεις με άλλες δυνάμεις και να τα χειρίζονται παράλληλα με εκατοντάδες άλλα τεθωρακισμένα οχήματα υποστήριξης, που επίσης έχουν υποσχεθεί οι σύμμαχοι του Κιέβου και παραδίδονται σιγά-σιγά, όπως τα Stryker και Bradley.

Επίσης, ο ουκρανικός στρατός θα πρέπει να κατανοήσει πώς να λειτουργεί τα άρματα μάχης σε συνδυασμό με νέα συστήματα πυροβολικού – συμπεριλαμβανομένου του προηγμένου συστήματος πυροβολικού ARCHER που προμηθεύει η Σουηδία – καθώς και με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ελικόπτερα και οποιαδήποτε πολεμικά αεροσκάφη μπορεί να συγκεντρώσει η Ουκρανία ή της δοθούν.

Το πλεονέκτημα των Leopard

Ένας από τους λόγους για τους οποίους το Κίεβο ήθελε τα Leopard είναι ότι είναι ευκολότερο να συντηρηθούν και να λειτουργήσουν από τα Abrams – και οι Ουκρανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι θα χρειαστούν μόνο ένα μήνα για να εκπαιδεύσουν τα πληρώματα των αρμάτων τους. Ωστόσο, άλλοι αναμένουν περισσότερο χρόνο εκμάθησης.

Ο υποστράτηγος εν αποστρατεία Μπεν Χόντζες, πρώην διοικητής του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, σημειώνει ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες έχουν υψηλά κίνητρα και έχουν αποδειχθεί πολύ προσαρμοστικοί στο να μαθαίνουν να χρησιμοποιούν νέο εξοπλισμό, ενώ υπολογίζει μια περίοδο εκπαίδευσης επτά έως 11 εβδομάδων.

Ο πρώην αξιωματικός τεθωρακισμένων του βρετανικού στρατού Ντέιβιντ Κόρνις, ο οποίος σήμερα είναι ακαδημαϊκός, συμφωνεί με αυτό το χρονικό εύρος.

«Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το Leopard σχεδιάστηκε για στρατεύματα κληρωτών με την προϋπόθεση ότι μπορείς να τους εκπαιδεύσεις γρήγορα στο άρμα», δήλωσε. «Δεν χρειάζεται τόσος πολύς χρόνος για να τους προετοιμάσεις. Δεν ξέρω πόσος χρόνος χρειάζεται ακριβώς, αλλά φαντάζομαι μερικές εβδομάδες εντατικής εκπαίδευσης και θα είσαι έτοιμος να το λειτουργήσεις», πρόσθεσε.

Αισιόδοξο το χρονοδιάγραμμα;

Άλλοι λένε ότι το χρονοδιάγραμμα αυτό είναι πολύ αισιόδοξο.

«Πρέπει να εκπαιδεύσεις τους ανθρώπους όχι μόνο για να πολεμούν με τα άρματα μάχης και να επιχειρούν στο πεδίο, αλλά πρέπει να εκπαιδεύσεις τους ανθρώπους να τα συντηρούν», δήλωσε ο Νίκολας Ντράμοντ, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού και τώρα σύμβουλος άμυνας και ειδικός στον χερσαίο πόλεμο.

«Η δεύτερη εργασία είναι πολύ πιο δύσκολη από την πρώτη, διότι αν δεν συντηρούνται σωστά, μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για τρεις ή τέσσερις ημέρες, κάτι πάει στραβά και τότε απλά (σ.σ. το τανκ) κολλάει όπου και αν σταματήσει και είναι άχρηστο. Πρέπει να έχεις όλη την υλικοτεχνική υποδομή και την υποστήριξη επισκευών. Και έτσι θα έλεγα ότι χρειάζεσαι τουλάχιστον τρεις μήνες για να εκπαιδεύσεις τους ανθρώπους. Οι Ουκρανοί μπορεί να μην έχουν την πολυτέλεια του χρόνου, αλλά αυτό χρειάζονται, και ιδανικά ίσως χρειάζονται πέντε μήνες», δήλωσε.

Πριν από τις βροχές

Ο χρόνος παράδοσης των αρμάτων μάχης και των υποστηρικτικών τεθωρακισμένων οχημάτων είναι επίσης ασαφής. Το Βερολίνο δήλωσε την Τετάρτη ότι τα πρώτα Leopard από τη Γερμανία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στην Ουκρανία σε δύο μήνες, αλλά υπήρξε επίσης συζήτηση ότι αυτό θα μπορούσε να μεταφερθεί στον Απρίλιο.

Οι Ουκρανοί θα τα προτιμούσαν νωρίτερα για μια επίθεση πριν από τις εποχιακές βροχές και την εαρινή «απόψυξη», όταν οι λασπώδεις συνθήκες – γνωστές ως bezdorizhzhia στα ουκρανικά και rasputitsa στα ρωσικά – καθιστούν την κίνηση των στρατευμάτων και των βαρέων τεθωρακισμένων πιο δύσκολη.

Ο Γιούρι Σακ, σύμβουλος του υπουργείου Άμυνας της Ουκρανίας, παραπονέθηκε την Πέμπτη ότι οι δυτικές χώρες δεν έχουν ακόμη δώσει «καμία σαφή ένδειξη» στο Κίεβο σχετικά με το πόσα άρματα μάχης θα δοθούν στην Ουκρανία.

Ο ίδιος δήλωσε στο BBC: «Χρειαζόμαστε 300 με 400 άρματα μάχης για να αλλάξει το παιχνίδι. Δεν έχουμε καμία σαφή ένδειξη για το πόσα τεθωρακισμένα θα δώσει η κάθε χώρα. Έχουμε γνωστοποιήσει στους εταίρους μας ότι αυτός είναι ο αριθμός που χρειαζόμαστε».

Αν κρίνουμε από τις υποσχέσεις και τις  ενδείξεις μέχρι στιγμής, γράφει το Politico, μπορεί να πάρουν μόνο τα δύο τρίτα από όσα ζητούν και να καταλήξουν με 100 έως 200 τανκς. Το Μέσο αναρωτιέται αν αυτός ο αριθμός μπορεί να αποτελέσει «game changer» για την πορεία του πολέμου.

«Τα άρματα μάχης θα βοηθήσουν την Ουκρανία να υπερασπιστεί τις θέσεις της με λιγότερες απώλειες», δήλωσε ο Τζον Χερμπστ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ο οποίος τώρα εργάζεται στη δεξαμενή σκέψης Atlantic Council. «Θα αποδειχθούν επίσης ανεκτίμητα αν η Μόσχα εξαπολύσει μια μεγάλη επίθεση από τη Λευκορωσία ή από αλλού – κάτι που αναμένουν οι υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας».