Μετά την πρόταση μομφής: Η πολιτική ζωή σε σταυροδρόμι

«Ρυπαρά δίκτυα. Ρανταπλάν. Ενοχος ή βλαξ;»: Οι τρεις ημέρες της συζήτησης για την πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή είχαν σκληρές φράσεις, βαριές κατηγορίες και μεταμεσονύχτιες τοποθετήσεις βουλευτών. Χωρίς ωστόσο καμιά ιδιαίτερη αγωνία για το αποτέλεσμα, η κοινοβουλευτική σύγκρουση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα ήταν η πρώτη πράξη μιας προεκλογικής μάχης με ακραία πόλωση, βουτηγμένης και στη σκανδαλολογία, που θα αξιοποιείται κατά το δοκούν τόσο από τη μία όσο και από την άλλη πλευρά. Η πρόταση δυσπιστίας αποδείχτηκε ο δείκτης πολιτικής συμπεριφοράς που θα συντροφεύσει τις πολιτικές δυνάμεις μέχρι τις κάλπες, δίνοντας μια γεύση της καμπάνιας και της στρατηγικής των πολιτικών κομμάτων. Η λάσπη στον ανεμιστήρα, εκατέρωθεν, αναμένεται να είναι ένα από τα κύρια συστατικά της εκλογικής αναμέτρησης που έρχεται. Στη Βουλή, η πολιτική ζωή βρέθηκε σε ένα σταυροδρόμι. Η ανακοίνωση του αποτελέσματος της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή, το εναρκτήριο λάκτισμα.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να παρουσιάσει ένα αντιθεσμικό προφίλ για τη σημερινή κυβέρνηση, βάζοντας το Μέγαρο Μαξίμου στο κέντρο της υπόθεσης των παρακολουθήσεων. Στον αντίποδα, η κυβέρνηση «χτύπησε» στα αδύναμα σημεία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εξαπολύοντας τα βέλη της και στον πρόεδρο της ΑΔΑΕ για τις κινήσεις του το τελευταίο διάστημα, χρεώνοντάς του σύνδεση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δείχνοντας πως θα συνεχίσει να συγκρίνει τα πεπραγμένα της προηγούμενης και της σημερινής κυβέρνησης. Από εδώ και πέρα, στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη θα είναι να αναθερμάνει τη σχέση του με το πολιτικό Κέντρο, η οποία επλήγη τουλάχιστον στο κομμάτι εκείνο των κεντρώων που κρίνουν ως προβληματική τη διαχείριση των υποκλοπών και τη μεταχείριση του προέδρου της ΑΔΑΕ, Χρήστου Ράμμου. Ο Αλέξης Τσίπρας, από την άλλη, με αναφορές στη «δημοκρατική παράταξη» και την «πορεία προς τον λαό», επιχειρεί να εδραιώσει τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της Κεντροαριστεράς ως ηγετική δύναμη και να συσπειρώσει το ακροατήριό του στην προεκλογική περίοδο.

Η Δημοκρατία

Παράλληλα, τις ίδιες μέρες που με την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή και τη συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας ο ΣΥΡΙΖΑ θέλησε να αναδείξει τους κινδύνους για τη δημοκρατία από τους χειρισμούς της κυβέρνησης στο θέμα των υποκλοπών, συνεχίζει να κουβαλάει στην πλάτη του πληγές από την περίοδο της δικής του διακυβέρνησης. Μια σκληρή ιστορία ευθυνών, που ξετυλίγεται εκ νέου στις δικαστικές αίθουσες μέσα από τις αφηγήσεις συγγενών και επιζώντων, για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι φορτίζει συναισθηματικά όποιον τυχόν την ακούσει. Δύο ειδικά δικαστήρια για στελέχη της προηγούμενης κυβέρνησης, τον Νίκο Παππά και τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη. Η συζήτηση για «μαύρες σακούλες» που φέρονται να έφτασαν μέχρι το κόμμα ή η φερόμενη προσπάθεια ελέγχου του μετοχικού σχήματος του ΣΥΡΙΖΑ channel, με βάση το τελευταίο sms που κατέθεσε η πλευρά του Χρήστου Καλογρίτσα, «θολώνουν» το μήνυμα που θέλει να περάσει η αξιωματική αντιπολίτευση. Παράλληλα, η επιμονή στα fake news για τη «μικρή Μαρία» στον Εβρο, αναδεικνύει έναν τρόπο αντιπολίτευσης που η κυβέρνηση θα συνεχίζει να αξιοποιεί, όπως φάνηκε και κατά τη συζήτηση στη Βουλή, για να αναδείξει τη συνέχεια ανάμεσα στον τρόπο διακυβέρνησης του 2015-2019 και στη μετέπειτα αντιπολίτευση.

Αυτό το κλίμα, με κατηγορίες για αντιδημοκρατική παρέκκλιση από τη μία και την υπενθύμιση ανοιχτών υποθέσεων από την άλλη, προδιαγράφει και το ύφος της εκλογικής αντιπαράθεσης τους μήνες που έρχονται.