Η 81χρονη Nyariara κατευθύνεται στα μονοπάτια του οικισμού Korogocho στη Κένυα προς την Εκκλησία. Είναι Πέμπτη και δεν πηγαίνει σε κάποια λειτουργία της εκκλησίας ή για πνευματική τροφή. Πρόκειται να διευθύνει ένα μάθημα αυτοάμυνας.

Στην αίθουσα, μια ομάδα ηλικιωμένων γυναικών συνομιλούν καθώς αναδιατάσσουν τα έπιπλα για να δημιουργήσουν χώρο. «Έχουν περάσει μερικές εβδομάδες από τότε που συναντηθήκαμε και είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε με προθέρμανση», τους λέει η μία εκ των γυναικών καθώς τους επιδεικνύει διατάσεις της πλάτης, πλευρικές διατάσεις και άγγιγμα του δαπέδου. Κάποιοι μουρμουρίζουν και αστειεύονται για το πώς το σώμα τους δυσκολεύεται να συμβαδίσει με αυτό της Beatrice.

Μία παίρνει έναν σάκο του μποξ και οι υπόλοιπες σχηματίζουν μια γραμμή. Κραυγές του τύπου «Όχι! Όχι! Όχι! Όχι! Δεν θέλω να έχω καμία σχέση μαζί σου» ακούγονται στον αέρα καθώς κάθε γυναίκα παίρνει τη σειρά της να χτυπήσει τον σάκο.

«Γιαγιά προστάτεψε τον εαυτό σου»

Σύμφωνα με πληροφορίες του Guaridian  oi γυναίκες είναι μέλη του Shosho Jikinge, που στα σουαχίλι σημαίνει «Γιαγιά προστάτεψε τον εαυτό σου», μιας ομάδας 20 ατόμων ηλικίας μεταξύ 55 και 90 ετών που ζουν όλες στο Korogocho και μαθαίνουν πώς να υπερασπίζονται τον εαυτό τους από σεξουαλικές επιθέσεις και άλλα εγκλήματα, όπως ληστείες.

Περίπου 10 χιλιόμετρα (έξι μίλια) βορειοανατολικά του κέντρου της πόλης, το Korogocho είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο πυκνοκατοικημένους άτυπους οικισμούς του Ναϊρόμπι. Είναι επίσης ένας από τους πιο επικίνδυνους, με υψηλά ποσοστά ανεργίας, φτώχειας, κατάχρησης ναρκωτικών και αλκοόλ, ενδοοικογενειακής βίας και εγκληματικότητας.

«Ξεκινήσαμε αυτή την ομάδα το 2007 όταν συνειδητοποιήσαμε ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες είχαν γίνει εύκολος στόχος βιασμών και κακοποίησης», λέει η Nyariara, ιδρυτικό μέλος. Εκπαιδεύτηκε για έξι μήνες από εθελοντές λάτρεις των πολεμικών τεχνών και διευθύνει μαθήματα από το 2014.

Θλιβερά τα στοιχεία

Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τις σεξουαλικές επιθέσεις σε ηλικιωμένες γυναίκες στην Κένυα. Ωστόσο, σύμφωνα με τη δημογραφική και υγειονομική έρευνα της Κένυας 2022 που δημοσιεύθηκε αυτό το μήνα, το 13% όλων των γυναικών ανέφεραν ότι βίωσαν σεξουαλική βία σε κάποια στιγμή της ζωής τους και το 7% είχαν συναντήσει σεξουαλική βία τον τελευταίο χρόνο. Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι το 34% των γυναικών στην Κένυα έχουν βιώσει σωματική βία από την ηλικία των 15 ετών, εκ των οποίων το 16% το τελευταίο έτος.

Η Gladys Wanjiku, 80 ετών, μια άλλη κάτοικος του Korogocho και μέλος της τάξης, λέει ότι οι εγκληματίες εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι οι περισσότερες ηλικιωμένες γυναίκες είναι χήρες που ζουν μόνες τους. Λέει ότι οι επιτιθέμενοι ακολουθούν τις ηλικιωμένες γυναίκες στα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της ημέρας για να δουν πού ζουν, και στη συνέχεια επιστρέφουν τη νύχτα. «Το κλείδωμα της πόρτας δεν βοηθάει γιατί έρχονται στο σπίτι και ξηλώνουν τμήματα του τοίχου, καθώς είναι φτιαγμένος από ανακυκλωμένα κονσερβοκούτια ή κυματοειδές σίδερο. Βιάζουν και στη συνέχεια στραγγαλίζουν το θύμα τους», προσθέτει.

Ούτε οι φωνές για βοήθεια βοηθούν, καθώς η έμφυλη βία είναι τόσο διαδεδομένη στην περιοχή που οι γείτονες υποθέτουν ότι οι φωνές προέρχονται από καυγά μεταξύ ζευγαριών. Η ομάδα αποφάσισε ότι έπρεπε να σημάνει συναγερμό με τρόπο που θα εξασφάλιζε ότι ο κόσμος θα ανταποκρινόταν. «Σήμερα, όταν η κοινότητα ακούει «Όχι! Όχι! Όχι! Όχι! Δεν θέλω να έχω καμία σχέση μαζί σου», ξέρουν ότι πρόκειται για μια ηλικιωμένη γυναίκα που δέχεται επίθεση και έρχονται να μας σώσουν», λέει η Wanjiku.

Στα σημεία που πονάνε περισσότερο

Η εκπαίδευση διδάσκει στις γυναίκες πώς να χτυπούν δυνατά τους επιτιθέμενους στα σημεία που πονάνε περισσότερο. Το πρόσωπο της Nyariara λάμπει από υπερηφάνεια καθώς διηγείται τη συνάντησή της με έναν επιτιθέμενο. Πριν από μερικά χρόνια, ξύπνησε από την πόρτα της που έτριζε καθώς κάποιος προσπαθούσε να την ανοίξει με τη βία. Όταν ρώτησε ποιος ήταν, μια ανδρική φωνή της είπε ότι θα ανοίξει με τη βία την πόρτα αν δεν τον αφήσει να μπει.

«Τον προειδοποίησα ότι αν άνοιγα την πόρτα, ο ένας από εμάς θα κατέληγε σε κελί της αστυνομίας και ο άλλος στο νεκροτομείο. Υπέθεσε ότι θα άνοιγα την πόρτα και θα τον περίμενα να μπει μέσα, αλλά την άνοιξα και βγήκα έξω, τρυπώντας τα μάτια του με τα δάχτυλά μου. Τρόμαξε και υποχώρησε. Τον ακολούθησα και τον χτύπησα.

Ο επιτιθέμενος έπεσε και η Nyariara συνέχισε να πατάει τους όρχεις του, καθώς φώναζε για βοήθεια. Είχε ήδη υποτάξει τον εισβολέα μέχρι να φτάσουν οι γείτονές της. «Φώναζε: ‘Γιαγιά μη με σκοτώσεις’. Αυτή η πληροφορία πήγε σε όλο το Korogocho και τους έκανε να με φοβούνται», λέει χαμογελώντας.

Το σεξ με τις ηλικιωμένες μπορεί να προστατεύσει από το AIDS

Οι σεξουαλικές επιθέσεις σε ηλικιωμένες γυναίκες είναι εν μέρει αποτέλεσμα των μύθων σχετικά με τις δυνάμεις τους. Ορισμένοι νεαροί άνδρες πιστεύουν ότι το σεξ με μια ηλικιωμένη γυναίκα μπορεί να θεραπεύσει τον ιό HIV και το AIDS, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι μπορεί να καθαρίσει τις αμαρτίες τους μετά τη διάπραξη εγκλημάτων.

Εκτός από την εκπαίδευση αυτοάμυνας, οι γυναίκες διευθύνουν επίσης μια λέσχη αποταμίευσης, γνωστή ως Chama. Για το μάθημα αυτοάμυνας, συνεισφέρουν 20 σελίνια Κένυας (13 πένες) την εβδομάδα. «Τα χρήματα αυτά είναι χρήσιμα όταν ένα μέλος είναι άρρωστο ή χάνει ένα μέλος της οικογένειας», λέει η Nyariara.

Πηγή φωτογραφιών: The Guardian.com

Headlines