Ενα μεγάλο ευχαριστώ στον πρόεδρο Πούτιν

Χρωστάμε όλοι μαζί στην Ευρώπη ένα μεγάλο ευχαριστώ στον ρώσο πρόεδρο Πούτιν. Ενα πράγμα στο οποίο μπορούσαμε όλοι να συμφωνήσουμε πέρυσι ήταν ότι η εισβολή στην Ουκρανία θα ήταν καταστροφή για την ευρωπαϊκή βιομηχανία, δεδομένου ότι για δεκαετίες βασιζόταν στις ροές φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου. Τιμές άνω των 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα, που είδαμε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου, εκτιμούνταν ότι θα οδηγούσαν στην αποβιομηχάνιση ολόκληρης της ηπείρου. Η ευπάθεια της Ευρώπης θεωρήθηκε τόσο μεγάλη που το φυσικό αέριο έμεινε εκτός των κυρώσεων, έως ότου η Μόσχα, και όχι οι Βρυξέλλες, αποφάσισε να κλείσει τους αγωγούς.

Κι όμως το οικονομικό αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. Η ανάπτυξη του τέταρτου τριμήνου 2022 στην ευρωζώνη έφτασε στο 0,1%, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη, αψηφώντας τις εκτιμήσεις των οικονομολόγων για συρρίκνωση 0,1%. Η βιομηχανική παραγωγή της ευρωζώνης τον Νοέμβριο αυξήθηκε κατά 2% σε πραγματικούς όρους, ξεπερνώντας τις επιδόσεις της στο μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 2010.

Χρειάστηκε ένας πόλεμος για να πειστεί η Ευρώπη να σπρώξει δυτικότερα το ενεργειακό εκκρεμές. Ολοι έβλεπαν την πλήρη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια και κανείς δεν έκανε τίποτα για να την ανακόψει. Μάλιστα τα σχέδια στενότερων ενεργειακών σχέσεων (Nord Stream 2 κ.λπ.) αυξάνονταν. Ηρθε ο πόλεμος και όλοι κατάλαβαν ότι πρέπει να αλλάξουν.

Οι επιχειρήσεις έδειξαν πρωτοφανή προσαρμοστικότητα μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας. Οι χώρες αντίστοιχα βρήκαν γρήγορα άλλες πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας. Ολοι στράφηκαν και οργανώθηκαν ενόψει του μέλλοντος. Οι επιχειρήσεις άρχισαν να σκέφτονται φτηνές και μόνιμες ενεργειακές λύσεις, όπως τα φωτοβολταϊκά στη στέγη ή τα «πράσινα» μακροχρόνια συμβόλαια παροχής ενέργειας (PPA). Οι χώρες έκαναν ένα βήμα πίσω αρχικά ενεργοποιώντας τις παλιές μονάδες άνθρακα ή τα πυρηνικά τους εργοστάσια, προετοιμάζοντας σχέδια για να κάνουν πολλά βήματα μπροστά με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την παραγωγή υδρογόνου.

Χώρες όπως η Ελλάδα, «χρωστούν» επίσης στον πρόεδρο Πούτιν. Η οριστική και μετά τον πόλεμο αποκοπή της Ρωσίας από την Ευρώπη δημιούργησε τις προϋποθέσεις προκειμένου να ενισχυθεί ο ενεργειακός ρόλος της χώρας.

Η διαθέσιμη μονάδα υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα έγινε το σύμβολο της αντίστασης κατά των Ρώσων, προμηθεύοντας μέσω των παλιών ρωσικών αγωγών, με αντίστροφη ροή, χώρες όπως η Βουλγαρία τη στιγμή που δεν είχαν καμία εναλλακτική στην προμήθεια φυσικού αερίου.

Νέες μονάδες υποδοχής αερίου δημιουργούνται σε όλη τη χώρα, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό θα εξάγουν ποσότητες προς τις χώρες της Βαλκανικής, για τα πρώτα χρόνια της απεξάρτησής τους από το ρωσικό αέριο και το σταδιακό κλείσιμο των μονάδων άνθρακα.

Σχέδια «φαραωνικά» σαν το ηλεκτρικό καλώδιο Αιγύπτου – Ελλάδας βρίσκεται πλέον στα σκαριά. Θα φέρνει πάμφθηνο ρεύμα απευθείας στην Αττική από τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά της Σαχάρας. Το ένα τρίτο θα επανεξάγεται στην Ευρώπη, το άλλο ένα τρίτο θα μετατρέπεται σε υδρογόνο (το καύσιμο του μέλλοντος) και το τρίτο τρίτο θα τροφοδοτεί την ελληνική βιομηχανία, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις αναζωογόνησής της.

Ο πόλεμος Πούτιν δημιουργεί και μια νέα πανίσχυρη «βιομηχανία» στη Μεσόγειο, με την Ελλάδα ξανά στο επίκεντρο. Η βιομηχανία των θαλάσσιων αιολικών πάρκων (πλωτών ή πακτωμένων) αναμένεται να προσελκύσει επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων, με ωφελημένο τον ελληνικό ναυτιλιακό κλάδο (από πλοία μέχρι άγκυρες), τις ελληνικές βιομηχανίες καλωδίων και τις ελληνικές εταιρείες ενέργειας.