Ποιος φοβάται την αλήθεια;

Δεν ήταν λίγοι οι αιθεροβάμονες (μεταξύ τους και ο υποφαινόμενος)  που πίστεψαν ότι άρχισε να φυσάει ούριος άνεμος μόλις πληροφορήθηκαν ότι το υπουργείο Παιδείας κατάργησε τη σχολική αργία των Τριών Ιεραρχών. Λες λοιπόν, αναρωτηθήκαμε με συγκίνηση, η περίφημη ρήση του Διονυσίου Σολωμού – «το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές» – να δραπετεύει επιτέλους από τα ξύλινα χείλη των πολιτικών και να μπαίνει σε άμεση εφαρμογή στη δημόσια εκπαίδευση; Ο ενθουσιασμός μας δεν κράτησε ούτε δύο εικοσιτετράωρα. Με μια αλαφιασμένη διευκρίνιση, από εκείνες που αχρηστεύουν εν μέρει ή εξ ολοκλήρου το αρχικό περιεχόμενο των υπουργικών εγκυκλίων, η Νίκη Κεραμέως ξεκαθάρισε ότι η κατάργηση της σχολικής αργίας επ’ ουδενί σήμαινε και κατάργηση του σχολικού εορτασμού. Ευλόγως η διευκρίνιση δυσαρέστησε τους πάντες: τα παιδιά που έχαναν την αργία, τους κηδεμόνες που εκλάμβαναν την υπαναχώρηση ως αντίφαση και τους θεολόγους, ρασοφόρους και μη, που δικαίως ανίχνευαν μια κουτοπόνηρη απόπειρα για χρύσωμα του χαπιού. Το κοσμικό πραξικόπημα στη θεοσεβούμενη παιδεία μας έλαβε τέλος πριν καν εκδηλωθεί. Λήξη συναγερμού.

Ο εορτασμός της μνήμης των Τριών Ιεραρχών ως «προστατών των ελληνικών γραμμάτων» καθιερώθηκε το 1842 από ένα ανεξάρτητο κράτος που μετρούσε μόλις δώδεκα χρόνια ζωής, έβγαινε από μια μακραίωνη δουλεία και προσπαθούσε να επιβάλλει ως συρραπτικό ιδεολόγημα τον «ελληνοχριστιανικό πολιτισμό», παραβλέποντας ή/και πλαστογραφώντας την ιστορική αλήθεια (με την κυριολεκτική σημασία της λέξης: το άλφα στερητικό μπροστά από τη λήθη· τον φύλακα άγγελο της μνήμης). Το εγχείρημα, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, θα ήταν αντίστοιχο με το να καθιερώσουμε τον Χίτλερ, τον Γκέμπελς και τον Γκέρινγκ ως άτεγκτους  προστάτες του εβραϊκού γένους ή τον Στάλιν, τον Ζντάνοφ και τον Μπέρια ως άγρυπνους φρουρούς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Υπερβάλλω; Καθόλου. Ακόμη και ο εθνικός μας μαζοχισμός μπορεί να κινείται μέσα σε κάποια ανεκτά όρια – αρκεί να γνωρίζουμε πότε και πού οφείλουμε να τα θέσουμε.

Βλέπετε, το πρόβλημα με τους Τρεις Ιεράρχες – τον Μέγα Βασίλειο, τον Ιωάννη Χρυσόστομο, τον Γρηγόριο Ναζιανζηνό – δεν έγκειται στο γεγονός πως ήταν άμοιροι της ελληνικής παιδείας. Απεναντίας. Είχαν επαρκή γνώση της και ήταν αμείλικτοι διώκτες της (όχι μόνο στα λόγια). Ετρεφαν αβυσσαλέο μίσος για την ελληνική σκέψη και δεν περνούσε από το μυαλό τους να την ανεχτούν παρά μονάχα λοβοτομημένη, στρεβλωμένη, αποκομμένη από τις πηγές και την ουσία της.

Τα ελληνικά γράμματα είναι «σκέτα ξύλα», έγραφε ο Μέγας Βασίλειος, «μάλλον δε δάδες που απώλεσαν και του δαυλού τη ζωντάνια και του ξύλου την ισχύ, μη έχοντας δε ούτε και του πυρός τη φωτεινότητα, αλλά σαν δάδες καπνίζουσες αμαυρώνουν και σπιλώνουν όσους τα πιάνουν». «Οι έλληνες φιλόσοφοι και ρήτορες είναι καταγέλαστοι και δεν διαφέρουν από τα παιδιά που λένε ανοησίες», συμπλήρωνε ο Ιωάννης Χρυσόστομος. «Η σοφία των Ελλήνων είναι τύφος», υπερθεμάτιζε ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός. Ελάχιστα ψήγματα από τα αμέτρητα ανθελληνικά τους παραληρήματα, προσβάσιμα πλέον στον καθένα μας με ένα απλό γκουγκλάρισμα.

Θα μου πείτε: τόσο κακό είναι να γιορτάζουν τα παιδιά μας τη μνήμη τους, έστω και αν ουσιαστικά γιορτάζουν τη μνήμη τριών «άλλων», ολότελα επινοημένων; Εξαρτάται. Σε μια δημόσια εκπαίδευση, κατ’ όνομα κοσμική, όπου οι κατά καιρούς ιθύνοντες δεν βρίσκουν τίποτε μεμπτό στο να διδάσκονται θρησκευτικά μυθεύματα παράλληλα με τα μαθήματα των θετικών επιστημών ως ισότιμης αποδεικτικής αξίας – «άποψη» τα θαύματα, «άποψη» και η εξελικτική θεωρία – ενθαρρύνοντας έναν «σχετικισμό» από τον οποίον βγαίνει ζημιωμένος μονάχα ο ορθολογισμός, η πλαστογραφία των Τριών Ιεραρχών προσομοιάζει με πλημμέλημα.