Tiny Jackal (Θανάσης Περάκης): «Οταν ο γιος μου με ρωτήσει γιατί τον λένε Παύλο…»

Από την ανήσυχη εφηβεία της παραβατικότητας, των σκοτεινών δρόμων, της δυσβάσταχτης απώλειας του αδελφικού του φίλου Παύλου Φύσσα, στη διαρκή αναζήτηση της σωτηρίας μέσα από τη μουσική. Το περιγράφει ιδανικά ο στίχος του Tiny Jackal από ένα ακυκλοφόρητο τραγούδι του: «Ξημερώματα χορεύουμε στα πόδια ενός αγγέλου, δεν υπάρχει σωτηρία για εμάς, μόνο η Μπέλλου»

Εχετε οικογένεια, μεγαλώνετε έναν γιο. Οταν ξεκινούσατε ν’ ασχολείστε με τη μουσική και με δεδομένο ότι η σκηνή της χιπ – χοπ στέκεται απέναντι στα στερεότυπα αισθανθήκατε ότι κάνετε έναν συμβιβασμό;

Ηθελα από μικρός να δημιουργήσω οικογένεια, παιδιά. Είναι υπέροχο να μεγαλώνεις έναν άνθρωπο και να προσπαθείς να τον κάνεις έστω λίγο καλύτερο από εσένα. Είναι μια νίκη. Και αν θέλεις είναι μια όψη της τέχνης και αυτό.

Είναι μία ακόμη προκατάληψη σαν κι εκείνη που σχετίζεται με την κόντρα, στα όρια της μόδας, ανάμεσα στο χιπ – χοπ των δυτικών προαστίων και το χιπ – χοπ των βορείων προαστίων. Κατ’ εμέ, δεν συνδέεται με την οικονομική κατάσταση του καθενός.

Αλλά με τι;

Με το γεωγραφικό κομμάτι. Για να γράψεις μουσική πρέπει κάτι να δεις και να ζήσεις – εκτός και αν γράφεις παραμύθια. Το χιπ – χοπ εμπεριέχει αμεσότητα, ευθύτητα, εικόνες που κάθε μέρα αντιμετωπίζεις, βλέπεις και καταγράφονται μέσα σου.

Οπότε ένα παιδί, όπως εγώ, που μεγαλώνει στον Κορυδαλλό, στη Γρηγορίου Λαμπράκη, στον έκτο όροφο, σ’ ένα μπαλκόνι που βλέπει το προαύλιο των φυλακών, ή στον Ρέντη, μέσα στα εργοστάσια, ή στο Πέραμα, στα ναυπηγεία ή στα Λιπάσματα, δημιουργεί έναν κόσμο μέσα του.

Εχει σημασία όταν βγαίνει ένα παιδί από την πόρτα του τι αντικρίζει. Καθορίζεται από την περιοχή όπου κατοικεί. Οι εικόνες αυτές καταγράφονται μέσα σου και σε διαμορφώνουν.

Αρα εσάς η εικόνα των φυλακών σάς καθόρισε.

Και όχι μόνο αυτό. Μεγάλωσα σε μια γειτονιά σκληρή. Υπήρχε έντονος χουλιγκανισμός, φασαρίες. Κάθε τρεις και λίγο άκουγες να κλέβουν ένα παιδί, άλλο να το μαχαιρώνουν. Επίσης μια φορά στους τρεις μήνες δραπέτευε κάποιος από τις φυλακές και όλη η πόλη ήταν μέσα στον πανικό των περιπολικών και των σειρήνων. Αυτά χαράσσονται στο μυαλό και είναι εικόνες που σου μένουν για πάντα.

Εκτός από τις εικόνες που αναφέρετε, επιδρούν, φαντάζομαι, και τα προσωπικά βιώματα.

Πολύ σημαντικά για τον καθένα. Από αυτό εκκινεί η ιστορία που θέλει να πει ο καθένας. Είτε είναι μια πραγματική και ουσιαστική είτε είναι μια σαχλή. Και ερχόμαστε τώρα στη διαφορά που έχει το χιπ – χοπ από τις υπόλοιπες μουσικές, που σπάνια αναφέρεται αλλά καλό είναι να λέγεται. Αυτός που τα λέει – τραγουδάει – τα γράφει μόνος του. Είναι δικό του, το αισθάνεται. Στα άλλα είδη, πλην εξαιρέσεων, υπάρχει ο συνθέτης, ο στιχουργός και ο ερμηνευτής. Μπορεί να προκύψει βεβαίως κάτι μαγικό από αυτό γιατί υπάρχουν τρεις ιστορίες, αλλά είναι διαφορετικές.

Ποια είναι η πιο σκληρή εικόνα που έχετε από τα παιδικά σας χρόνια;

Είναι πάρα πολλές. Δεν θα ξεχάσω όμως ποτέ την απόδραση του Παλαιοκώστα όταν σηκώθηκε το ελικόπτερο. Αυτό δεν φεύγει από το μυαλό. Να ανεβαίνει ένα ελικόπτερο από τη μέση του πουθενά και να γεμίζει σκόνη όλη η πόλη. Καθαρίζαμε για μήνες τα σπίτια μας στον Κορυδαλλό.

Αυτή η αγριότητα, οι συμμορίες, οι φασιστικές οργανώσεις…

…Ολα αυτά ήταν σε έξαρση την εποχή που είχα αρχίσει να αντιλαμβάνομαι τον κόσμο. Είναι γειτονιές όπου είχαμε πολλούς φασίστες και δεν το κατάλαβα ποτέ αυτό: πως δηλαδή είναι εκεί και ζουν ανάμεσά μας, δίπλα από το μπλόκο της Κοκκινιάς! Το λέω για τον συμβολισμό. Γειτονιές με ναρκωτικά, με βία. Πολλά παιδιά χάσαμε: από ναρκωτικά, στον δρόμο ή κατέληξαν στη φυλακή. Δεν ήταν εγκληματίες. Οι καταστάσεις τα οδήγησαν κάποια στιγμή – τη λάθος, αν θέλεις – να λοξοδρομήσουν.

Μπήκατε ποτέ σε τέτοιους δύσκολους δρόμους;

Ναι, μπήκα. Η πρώτη μεγάλη παρανομία μου ήταν στα 13 μου χρόνια. Κάποιοι, από την πλατεία, μεγαλύτεροι σε ηλικία, είχαν μια «φαεινή» ιδέα να πάνε σε ένα κατάστημα να κλέψουν. Εγώ ήμουν απ’ έξω για να προσέχω. Δεν πήγε πολύ καλά αυτό και με συνέλαβαν.

Μόνο εσάς;

Ναι, γιατί ήμουν 13 ετών, πανικοβλήθηκα, δεν τα κατάφερα. Αυτό ήταν το πρώτο μου δικαστήριο. Προφανώς δεν είπα ποτέ για τους άλλους και υποστήριξα ότι τυχαία βρέθηκα εκεί. Ημουν παιδί και γι’ αυτό και τη γλίτωσα.

Δεύτερη παρανομία;

Δυστυχώς, χωρίς να χαίρομαι γι’ αυτό, ξυλοδαρμός, και μάλιστα χωρίς να φταίω. Ταλαιπωρήθηκα, κάθισα αρκετές μέρες στο κρατητήριο. Αλλά όλα αυτά τα έχω αφήσει πίσω. Ολα καλά, προχωράμε.

Η σκηνή του χιπ – χοπ έχει συνδεθεί με την εγκληματικότητα, με ναρκωτικά. Γιατί συμβαίνει όλο αυτό;

Η μουσική αυτή έχει μέσα της κάτι επαναστατικό. Αλλά όταν είσαι 16 ετών δεν έχεις τα κριτήρια να διακρίνεις την επαναστατικότητα. Θεωρείς ότι είναι σύμφυτη με το αντιδραστικό, με τον τσαμπουκά κ.λπ. Οσοι ασχολήθηκαν με τη μουσική βρήκαν τον δρόμο τους. Οι άλλοι, όχι. Ακολούθησαν τον δρόμο στον οποίο βρίσκονταν ήδη.

Εχετε φίλους δηλαδή που…

…ναι, ταλαιπωρούνται ακόμα, με την απεξάρτηση, με φυλακές. Η ζωή τους είναι αυτή: μια μέσα, μια έξω. Είναι παιδιά όμως που τους στεκόμαστε πάντα, είμαστε δίπλα τους σε ό,τι χρειαστούν. Γιατί αν τα ζήσεις αυτά τα παιδιά σε άλλες στιγμές – εκτός δηλαδή κακής συγκυρίας και τοξικότητας της περιοχής, όλα αυτά που συμβάλλουν στο να οδηγήσουν κάποιον στην παραβατικότητα – διαπιστώνεις ότι είναι πολύ καλά. Απλώς δεν είχαν τα ερεθίσματα εκείνα που θα τους έβγαζαν σε διαφορετικά μονοπάτια. Δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν το καλό από το κακό.

Κι εσείς ακροβατούσατε;

Πολλές φορές. Εχω κάνει πολλά πράγματα για τα οποία ντρέπομαι πολύ. Ευτυχώς κατάφερα και τη γλίτωσα. Η σωτηρία για παιδιά σαν κι εμένα δεν υπάρχει. «Ξημερώματα χορεύουμε στα πόδια ενός αγγέλου, δεν υπάρχει σωτηρία για εμάς, μόνο η Μπέλλου».

Αισθάνεστε ακόμη επιρρεπής;

Εχουμε ξεφύγει από την ηλικία που κάναμε πράγματα για να επιβιώσουμε – κάποια για τα οποία θα ξαναπώ όντως ντρέπομαι.

Τι κάνατε; Πουλούσατε ναρκωτικά;

Και διάφορα άλλα για την ανάγκη της επιβίωσης. Η ζωή μού τα έφερε δύσκολα. Αντιμετωπίσαμε οικονομικά προβλήματα, αναγκάστηκα να κάνω δυο τρεις δουλειές, οι οποίες δεν ήταν, όπως είπα, όλες νόμιμες. Ετσι τα έφερε η ζωή, έτσι έγινε. Αυτό που κατάλαβα ότι με έσωσε είναι η αγάπη μου για τη μουσική. Πάντα ένιωθα μια έλξη, μια μαγεία, που δεν μπορούσε να μου τη δώσει κάτι άλλο.

Νιώθατε ότι μέσω της μουσικής συνδεόσασταν με το υγιές κομμάτι της ζωής;

Βέβαια. Οταν λαμβάνω μηνύματα από κόσμο, όταν σταματούν στον δρόμο και μου μιλούν με συγκινητικά λόγια, ότι τους προσέφερα παρηγοριά μέσα από ένα τραγούδι μου, λειτουργούν σωτήρια για μένα τον ίδιο. Οι «σωτηρίες» μου ήταν πολλές και μικρές. Σωτηρίες που άνθρωποι σαν κι εμένα τις χρειάζονται όλη την ώρα. Συχνά μπορεί να βυθίζομαι σ’ ένα βαθύ σκοτάδι. Η μόνη σωτηρία που έχω είναι να το βγάλω αυτό από μέσα μου γράφοντάς το. Ελευθερώνομαι. Σαν μια εξομολόγηση για κάποιον που νιώθει απλώς το ίδιο πράγμα. Οταν μας τραβάει το σκοτάδι, πρέπει να πηγαίνουμε προς το φως.

Είναι πάντα εύκολο;

Ε, όχι. Οταν έφυγε ο Παύλος, υπήρχε μόνο σκοτάδι. Αλλαξε η ζωή μου σε πολλά επίπεδα. Ημασταν μαζί από παιδιά, είχαμε συγκρότημα, πηγαίναμε γήπεδο, βόλτες. Ηταν ο ένας από τους δυο κολλητούς μου. Ημασταν αδέρφια. Η επόμενη ημέρα ήταν κάτι άλλο. Δεν μπορώ να το περιγράψω. Ενιωσα θλίψη, μίσος, αδικία. Πέρασα μια περίοδο η οποία ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Ομως, όταν πρέπει να σταθείς όρθιος και να βγάλεις το στήθος σου απέναντι στο τέρας, εκεί συνειδητοποίησα ότι είναι ο αγώνας που κάναμε και πριν. Απλά τώρα μας χτύπησε την πόρτα. Και είναι πολύ δύσκολο όταν σου χτυπάει την πόρτα.

Θυμάστε τις τελευταίες σας συζητήσεις;

Εκείνη η μέρα ήταν πολύ δύσκολη και ο Παύλος από πολύ τυχαία γεγονότα βρέθηκε σ’ εκείνο το σημείο. Το μεσημέρι μιλούσαμε και συζητούσαμε αν θα βλέπαμε μαζί τον αγώνα Ολυμπιακός – Μαρσέιγ. Ηπιαμε καφέ μετά από καιρό γιατί το τελευταίο διάστημα έμενε στη Σαλαμίνα, είχε όρεξη και συζητούσαμε για πολλά πράγματα, κάναμε πολλά σχέδια. Εκεί έμειναν όμως όλα, σ’ εκείνον τον καφέ.

Ενιωσα πολλές φορές – και δεν μου έχει φύγει ακόμη από μέσα μου – ότι θα ήθελα να ήμουν εκείνη τη στιγμή μαζί του. Μπορεί να άλλαζε η ιστορία, ίσως προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Επειδή μας είχαν ξανασυμβεί παρόμοια περιστατικά στο παρελθόν, λέω ότι 99% θα έμενα. Ισως να μην υπήρχε δολοφονία, ίσως να υπήρχαν δύο.

Εχω βασανίσει πολλές φορές το μυαλό μου με αυτές τις πιθανότητες. Αυτός ο αγώνας – ο δικαστικός – εν μέρει κερδήθηκε. Και αυτό χάρη στη Μάγδα. Η απόφαση ήταν μια δικαίωση για την κοινωνία, όχι μόνο για τον Παύλο.

Τι θα πείτε στον γιο σας για τον αδερφό που χάσατε;

Θα με ρωτήσει κατ’ αρχάς «γιατί με λένε Παύλο…».