Το θρίλερ με το μπαλόνι και η κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας

Ενας μόνο υπερηχητικός πύραυλος αέρος-αέρος AIM-9X από ένα αμερικανικό μαχητικό F-22 χρειάστηκε τελικά προκειμένου να καταρριφθεί το Σάββατο το κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι που είχε πρωτοεισέλθει στον αμερικανικό εναέριο χώρο μία εβδομάδα νωρίτερα και έγινε αιτία να αναβάλει ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν την προγραμματισμένη επίσκεψή του στο Πεκίνο. Συγχαίροντας τους πιλότους, ο Τζο Μπάιντεν έσπευσε να διευκρινίσει πως είχε δώσει εντολή κατάρριψης από την Τετάρτη, όταν το μπαλόνι πετούσε πάνω από τη Μοντάνα, χρειάστηκε όμως υπομονή τεσσάρων ημερών ώστε να βρεθεί πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό, ανοιχτά των ακτών της Νότιας Καρολίνας, και να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπήρχε κίνδυνος θυμάτων και καταστροφών στο έδαφος. Ηταν ένας έμμεσος τρόπος να απαντήσει ο αμερικανός πρόεδρος στις σφοδρές κριτικές που δέχεται από τους Ρεπουμπλικανούς για αδυναμία και «φιάσκο της εθνικής ασφάλειας». Τον πιο άβολο ρόλο, όμως, σε αυτή την υπόθεση που παραπέμπει σε κατασκοπευτική ταινία τον έχει αναμφισβήτητα η Κίνα – η οποία δείχνει να ενεργεί επί του παρόντος βάσει της αρχής «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση».

Οταν έμαθε το ευρύ κοινό, την περασμένη Πέμπτη, ότι ένα κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι με μέγεθος «όσο τρία σχολικά λεωφορεία στη σειρά» πετούσε από μέρες πάνω από τις ΗΠΑ (είχε εισέλθει στον αμερικανικό εναέριο χώρο στις 28 Ιανουαρίου, πριν περάσει στον καναδικό εναέριο χώρο στις 30 του μήνα και επιστρέψει στον αμερικανικό την επομένη), το Πεκίνο υποστήριξε ότι επρόκειτο για ένα μη στρατιωτικό αερόπλοιο, που εξυπηρετούσε «ερευνητικούς σκοπούς, κυρίως μετεωρολογικούς», και εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι παρεξέκλινε της πορείας του και εισήλθε στον εναέριο χώρο των ΗΠΑ αποδίδοντάς το «ατύχημα» αυτό σε λόγους «ανωτέρας βίας». Ομως μετά την απόφαση του Μπλίνκεν να αναβάλει το ταξίδι που είχε προγραμματίσει για χθες και σήμερα στο Πεκίνο, κάνοντας λόγο για μια «ξεκάθαρη» και «απαράδεκτη» παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας των ΗΠΑ και του διεθνούς δικαίου, η Κίνα ανέβασε τους τόνους, κατηγορώντας πολιτικούς και μέσα ενημέρωσης στις ΗΠΑ ότι εκμεταλλεύτηκαν το περιστατικό προκειμένου να τη δυσφημήσουν. Και όταν πια το μπαλόνι καταρρίφθηκε, κατήγγειλε την Ουάσιγκτον για «υπερβολική αντίδραση» και «σοβαρή παραβίαση των διεθνών πρακτικών», συμπληρώνοντας ότι «επιφυλάσσεται του δικαιώματος» να απαντήσει.

Στρατιωτικές εγκαταστάσεις

Οι κινεζικοί ισχυρισμοί περί «πολιτικού αερόπλοιου» που παρασύρθηκε από τους δυτικούς ανέμους στον Ειρηνικό αντιμετωπίστηκαν εξαρχής με καγχασμούς από την Ουάσιγκτον. Το μπαλόνι, επεσήμαναν αξιωματούχοι, είχε τη δυνατότητα ελιγμών και έκανε κάποιες εσκεμμένες στροφές, περνώντας πάνω από ευαίσθητες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών βάσεων και σιλό πυρηνικών πυραύλων, ιδίως στη Μοντάνα – αν και, επέμειναν οι ίδιοι αξιωματούχοι, στην εποχή των δορυφόρων, είναι μάλλον «περιορισμένη» η «προστιθέμενη αξία» ως προς τη συλλογή πληροφοριών από αυτό. Επιπλέον, την Παρασκευή εντοπίστηκε και δεύτερο κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι στη Λατινική Αμερική, όπως σημειώνει λοιπόν η ιταλική «Corriere della Sera», «δύο «ατυχήματα» μαζί είναι πολλά». Τα αμερικανικά επιχειρήματα πιθανώς να γίνουν προσεχώς ακόμα πιο γερά: το κινεζικό μπαλόνι καταρρίφθηκε περίπου έξι ναυτικά μίλια από τις ακτές της Νότιας Καρολίνας, σε αμερικανικά χωρικά ύδατα, με τα συντρίμμια να καλύπτουν μια περιοχή 11 τετραγωνικών χιλιομέτρων, και στην περιοχή αναπτύχθηκαν πολλά στρατιωτικά πλοία προκειμένου να περισυλλέξουν στοιχεία του κινεζικού κατασκοπευτικού εξοπλισμού.

Ερωτήματα

Πολλά είναι τα ερωτήματα που ζητούν απάντηση όσον αφορά τα κίνητρα που ώθησαν τους Κινέζους να στείλουν ένα κατασκοπευτικό μπαλόνι πάνω από τις ΗΠΑ. Το μόνο βέβαιο είναι πως η όλη υπόθεση εντείνει τη διπλωματική κρίση ανάμεσα στις δύο χώρες: η επίσκεψη του Μπλίνκεν, που είχε προγραμματιστεί από τον Νοέμβριο, θα ήταν η πρώτη αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Κίνα από το 2018 και θεωρούνταν κρίσιμη για τη σταθεροποίηση των όλο και πιο τεταμένων διμερών σχέσεων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ