Μια λύση για την υπερχρέωση

Οι τόκοι ενός στεγαστικού δανείου φυσικού προσώπου σε πολλές χώρες δεν θεωρούνται φορολογητέο εισόδημα. Το ίδιο ίσχυε και στην Ελλάδα μέχρι την κρίση. Με την κατάργηση όλων σχεδόν των φοροαπαλλαγών για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης το 2010 καταργήθηκε η φορολογική απαλλαγή των τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας.

Για τα νομικά πρόσωπα, τις επιχειρήσεις, οι τόκοι δανείων συνέχισαν να θεωρούνται δαπάνη που εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα. Για την αντίστοιχη δαπάνη ενός νοικοκυριού για το δάνειο του σπιτιού του έχει καταργηθεί. Στο μεσοδιάστημα έως σήμερα τα μηδενικά έως και αρνητικά επιτόκια, δεν έκαναν επιτακτική την ανάγκη παρέμβασης. Τώρα που τα επιτόκια ανεβαίνουν σχεδόν κάθε μήνα, θα ήταν μια λύση. Στην τελευταία εφαρμογή του εν λόγω μέτρου λίγο πριν από τη χρεοκοπία μπορούσε κάθε δανειολήπτης να εκπίπτει το 20% των ετήσιων τόκων από το φορολογητέο εισόδημα. Σε παλαιότερες εποχές είχε φτάσει να εκπίπτει το 100% των τόκων.

Από ένα τέτοιο μέτρο που θα έβγαζε εκτός φορολογητέου εισοδήματος τη συνεχώς αυξανόμενη δαπάνη για τόκους θα κέρδιζαν όλοι. Τα νοικοκυριά θα ανακουφίζονταν συνεχίζοντας να αποπληρώνουν τις δόσεις τους. Τα νέα νοικοκυριά που θα ήθελαν να αποκτήσουν ένα σπίτι και δεν το κάνουν λόγω των επιτοκίων, θα ξανασκέφτονταν να λάβουν ένα στεγαστικό δάνειο, αν ένιωθαν την προστασία. Οι τράπεζες θα ωφελούνταν, καθώς θα αύξανε η συμμόρφωση και η συνέπεια των πολιτών στις αποπληρωμές των δανείων. Η δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων θα αποτρέπονταν. Το κράτος, η κυβέρνηση, θα ωφελούνταν καθώς θα επιβράβευε τη συνέπεια, με μακροπρόθεσμα ευεργετικά αποτελέσματα τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία. Οταν ένας πολίτης έχει το κίνητρο για να είναι συνεπής σε μια σημαντική του υποχρέωση, συνήθως ανταποκρίνεται με τον ίδιο τρόπο και στις άλλες. Εχουμε δει έντονα το αντίθετο φαινόμενο, όπου η αθέτηση μιας πληρωμής συμπαρασύρει όλη τη συναλλακτική συμπεριφορά προς την πλήρη άρνηση. Ακόμα και σήμερα χιλιάδες συμπολίτες μας συνεχίζουν να διαβιούν εκτός της σφαίρας της νόμιμης οικονομίας, καθώς τα χρέη του παρελθόντος δεν τους επιτρέπουν να εμφανίσουν ούτε ευρώ σε νόμιμα κανάλια.

Η παρούσα κυβέρνηση έχει εφαρμόσει από το καλοκαίρι του 2019 ένα δυναμικό πρόγραμμα παρεμβάσεων προκειμένου να αναθερμανθεί η αγορά κατοικίας στη χώρα. Εχει αναστείλει φόρους, έχει περικόψει τέλη για να το πετύχει και το πέτυχε. Είδαμε τεράστιες επενδύσεις να γίνονται στον κλάδο από εταιρείες κολοσσούς. Οι τιμές ανέβηκαν. Οι αξίες διόρθωσαν προς το καλύτερο στα βιβλία των τραπεζών.

Αυτό που δεν έχει καταφέρει η σημερινή κυβέρνηση είναι να εξασφαλίσει μια βιώσιμη πρόσβαση των πολιτών, των νέων και παλαιότερων ζευγαριών, στην αγορά νέας κατοικίας. Μέτρα που εξαγγέλθηκαν όπως η κινητροδότηση των νέων ή οι «τράπεζες» ακινήτων. Κάποια είναι καλά μέτρα, αλλά δείχνουν να αφορούν μια άλλη κοινωνία και μια άλλη οικονομία. Αλλα είναι σαν να βγαίνουν από τη σφαίρα του φαντασιακού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ.

Μια φιλελεύθερη κυβέρνηση δεν έχει λόγο να αρνηθεί την επιβράβευση των συνεπών, τη διευκόλυνση αυτών που χωρίς δική τους ευθύνη βρέθηκαν αντιμέτωποι με δυσκολίες που ξεπερνούν τις δυνάμεις τους…