Πώς πρέπει να διαχειριστεί η Ευρώπη τις σχέσεις με την Τουρκία – Πώς ο σεισμός επηρεάζει τα δεδομένα

Η Τουρκία και η Συρία έχουν χτυπηθεί από δύο φρικτούς σεισμούς, οι μετασεισμοί των οποίων συνεχίζονται. Περισσότεροι από 9.500 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ενώ ενώ πολλοί άλλοι παραμένουν κάτω από τα σύντριμμά.

Όλα αυτά συμβαίνουν καθώς η Τουρκία προετοιμάζεται για εκλογές αυτή την άνοιξη — και ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση και η διεθνής κοινότητα ανταποκρίνονται στις καταστροφικές συνέπειες των σεισμών πιθανότατα θα επιβαρύνει πολύ την έκβασή της. Αυτό εγείρει το ερώτημα πώς η Ευρώπη θα πρέπει να διαχειριστεί τις σχέσεις με την Άγκυρα τους δύσκολους μήνες που έρχονται και να προετοιμαστεί να την επαναλάβει στη συνέχεια.

Αυτή την άνοιξη, πιθανότατα στις 14 Μαΐου 2023, οι Τούρκοι ψηφοφόροι θα κατευθυνθούν στις κάλπες για να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο και το κοινοβούλιο. Δεδομένης της στρατηγικής σημασίας της Τουρκίας, που ενισχύθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών είναι εξαιρετικά σημαντικό. Συμπίπτει με την 100η επέτειο της δημοκρατίας, είναι επίσης μια από αυτές που ο Ερντογάν, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία για δύο δεκαετίες, είναι αποφασισμένος να κερδίσει — και ο συμβολισμός είναι τεράστιος, όπως γράφει το Politico.

Το αποτέλεσμα των εκλογών, ωστόσο, δεν ήταν ποτέ τόσο αβέβαιο. Και σε αντίθεση με όλα τα άλλα από τότε που το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ανέβηκε στην εξουσία το 2002, αυτό είναι για να χάσουν ο Ερντογάν και το ΑΚΡ.

Πριν από ένα χρόνο, ο Ερντογάν έκανε δημοσκοπήσεις κάτω από το 40 τοις εκατό — και δεν ήταν καθόλου έκπληξη. Με την οικονομία να βρίσκεται σε στασιμότητα, τη διψήφια ανεργία και τον πληθωρισμό στα ύψη, που τροφοδοτούνται από την περίεργη εμμονή του Ερντογάν στα επιτόκια, η δημοτικότητα του Τούρκου ηγέτη έπεσε κατακόρυφα.

Μέχρι στιγμής, ο Τούρκος ηγέτης έχει αξιοποιήσει εξαιρετικά καλά τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα της χώρας. Αντί να στριμώχνεται μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας, η Άγκυρα έχει εκμεταλλευτεί ρεαλιστικά -και μερικές φορές ανελέητα- το φράχτη της για να αποσπάσει οφέλη και από τις δύο πλευρές.

Πουλάει drones στην Ουκρανία ενώ τριπλασιάζει το εμπόριο με τη Ρωσία. αυτοπαρουσιάζεται ως ο μόνος μεσολαβητής μεταξύ Κίεβου και Μόσχας, υπερηφανευόμενος ότι μεσολαβεί για συμφωνίες ανταλλαγής σιτηρών και κρατουμένων. και αξιοποιεί τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ για να παραλάβει F16 από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ κάνει παραχωρήσεις από τη Σουηδία και τη Φινλανδία καθώς περιμένουν στην πόρτα της Συμμαχίας. Το ίδιο κάνει και με τη Ρωσία, χρησιμοποιώντας τη στρατηγική υποβάθμιση της Μόσχας για να την πείσει να δώσει το πράσινο φως στις δραστηριότητές της στη Συρία.

Πολύ χειρότερα, ένα ολοένα πιο υποτελές δικαστικό σώμα έχει κινηθεί για να απαγορεύσει τους κύριους πολιτικούς αντιπάλους του Ερντογάν. Τον Δεκέμβριο, τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Ekrem Imamoğlu σε σχεδόν τρία χρόνια φυλάκιση. Εν αναμονή της προσφυγής του, ο Imamoğlu παραμένει στο αξίωμα και μπορεί ακόμη να είναι υποψήφιος εάν γίνει υποψήφιος της αντιπολίτευσης — αλλά η κίνηση δεν είναι τυχαία. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης είναι ο μόνος πολιτικός που έχει εντυπωσιακό ιστορικό όσον αφορά την νίκη του ΑΚΡ, αφού το έκανε όταν επικράτησε το 2019, παρά την επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη με πολιτικά κίνητρα.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, το δικαστικό σώμα αποφάνθηκε επίσης υπέρ της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών. Αυτό, παράλληλα με τη συρρίκνωση του χώρου για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την κοινωνία των πολιτών, σημαίνει ότι οι εκλογές στην Τουρκία θα διεξαχθούν σε ένα ολοένα και πιο αντιδημοκρατικό περιβάλλον — ένα περιβάλλον που μπορεί να γίνει περισσότερο αν ο Ερντογάν κάνει κατάχρηση της τρίμηνης κήρυξης έκτακτης ανάγκης που έχει ανακοινώσει σε 10 περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από τις δονήσεις.

Πώς ο σεισμός επηρεάζει τα δεδομένα

Μια φυσική καταστροφή θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια, αλλά η Τουρκία βρίσκεται σε μια άκρως σεισμική περιοχή και οι γεωλόγοι έχουν προειδοποιήσει για τους κινδύνους ενός νέου μεγάλου σεισμού εδώ και πολύ καιρό. Μετά τον τελευταίο καταστροφικό σεισμό της χώρας το 1999, ήταν σαφές ότι η Τουρκία είχε τεράστια ανάγκη από μια σημαντική ανατροπή των οικοδομικών κανόνων και προτύπων της. Όμως χρειάστηκε το 2018 για να ψηφιστεί αυτός ο νόμος για τον σεισμό και ένα ερώτημα που αναπόφευκτα θα τεθεί όταν τα ερείπια καθιζάνουν είναι πόσα από τα πάνω από 6.000 κτίρια που καταστράφηκαν και οι ζωές που χάθηκαν θα μπορούσαν να είχαν σωθεί, αν οι αρχές το είχαν αντιμετωπίσει ως υψηλότερη πολιτική προτεραιότητα;

Εξίσου σημαντικό είναι το πώς ο σεισμός θα επηρεάσει τις διεθνείς σχέσεις. Βλέπουμε τώρα μια έκρηξη διεθνούς αλληλεγγύης, μεταξύ άλλων από χώρες που έχουν περίπλοκες, αν όχι συγκρουσιακές σχέσεις με την Άγκυρα. Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι κρίσιμες από αυτή την άποψη, καθώς το 1999, οι δίδυμοι σεισμοί στην Ελλάδα και την Τουρκία είχαν πυροδοτήσει μια ιστορική συμφιλίωση μεταξύ των δύο χωρών, ανοίγοντας το δρόμο για την πιο πολλά υποσχόμενη φάση της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Κύπρο που κορυφώθηκε στο Ανάν το 2004. Σχέδιο.

Φυσικά, είναι απίθανο να δούμε μια άμεση αλλαγή σελίδας στην Ανατολική Μεσόγειο ή μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας. Ωστόσο, ο σεισμός και οι επερχόμενες εκλογές εγείρουν το ερώτημα πώς θα πρέπει να αντιδράσουν τώρα η Ευρώπη και η Δύση — και, όπως συμβαίνει πάντα με την Τουρκία, θα απαιτηθεί μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης.