Ελιά: Πώς μεταδίδεται η βερτιτσιλλίωση – Συστάσεις

Η Βερτιτσιλλίωση αποτελεί την σοβαρότερη ασθένεια της ελιάς, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει εγκατασταθεί σε σημαντικό αριθμό ελαιώνων και σε διάφορες περιοχές.

Πρόκειται για μύκητα εδάφους με πολύ μεγάλο κύκλο ξενιστών, ο οποίος μολύνει τα δένδρα από τις λεπτές ρίζες και προκαλεί απόφραξη των αγγείων του ξύλου. Η ασθένεια ξεκινά με τον μεταχρωματισμό των φυτών και γίνεται τελικώς φανερή είτε με τη μορφή μεμονωμένων ξερών κλάδων στα μεγαλύτερης ηλικίας δένδρα (ημιπληγία) είτε με την πλήρη ξήρανση των νεαρών δένδρων (αποπληξία).

Τρόποι μετάδοσης στον αγρό

Η εισαγωγή της ασθένειας στον ελαιώνα πραγματοποιείται με την μόλυνση του εδάφους από το μύκητα και μπορεί να οφείλεται σε:

• Φύτευση προσβεβλημένου πολλαπλασιαστικού υλικού
• Προηγούμενη ευπαθή καλλιέργεια στον ίδιο ή παρακείμενο αγρό (π.χ. πυρηνόκαρπα, βαμβάκι κλπ) και
• Σε εισαγωγή του μύκητα με μεταφορά μολυσμένου χώματος και φυτικών ιστών από γειτονικούς αγρούς κυρίως με τη χρήση καλλιεργητικών μηχανη-μάτων αλλά και με την άρδευση, τις βροχές κλπ.
• Διασπορά του μύκητα σε προσβεβλημένους αγρούς

Η πρώτη εμφάνιση της ασθένειας στον αγρό είναι συνήθως εντοπισμένη και όταν δεν υπάρχει μεταφορά χώματος ο μύκητας εξαπλώνεται αργά, κατά κηλίδες.

Στην συνέχεια ο μύκητας μπορεί να διασπαρεί σημαντικά στο χωράφι με:

α) Μεταφορά χώματος από μολυσμένο σε υγιές τμήμα του αγρού από καλλιεργητικές πρακτικές (άρδευση με κατάκλιση, φρεζάρισμα, όργωμα κλπ) και

β) Διασπορά προσβεβλημένων φυτικών ιστών (πεσμένα φύλλα ή χρήση καταστροφέα).

Συστάσεις

Επειδή δεν υπάρχουν χημικά μέσα για τη θεραπεία της ασθένειας, συνιστάται η αυστηρή τήρηση των παρακάτω καλλιεργητικών μέτρων:

• Κοπή και καύση των προσβεβλημένων κλάδων με τα πρώτα συμπτώματα εκδήλωσης της ασθένειας. Τα μολυσμένα δένδρα συχνά αναβλαστάνουν από τη βάση και δίνουν νέα κλαδιά χωρίς συμπτώματα ενώ είναι συχνό το φαινόμενο της ανάρρωσης.
• Αποφυγή οργωμάτων
• Καταστροφή των ζιζανίων
• Άρδευση με σταγόνες και αποφυγή της κατάκλυσης και των αυλακιών
• Χρησιμοποίηση υγειών δενδρυλλίων για την εγκατάσταση ενός ελαιώνα
• Αποφυγή φυτέματος ελαιοδένδρων εκεί όπου προηγήθηκε καλλιέργεια ευπαθών στην ασθένεια φυτών (πατάτα, τομάτα, βαμβάκι κ.α.)
• Αποφυγή συγκαλλιέργειας ή γειτνίασης με ευπαθή στην ασθένεια φυτά.
• Εφαρμογή ηλιοαπολύμανσης σε εγκατεστημένους ελαιώνες
• Ξυλοφάγα έντομα σκολύτες
• Συνήθως προσβάλουν δευτερογενώς τα εξασθενημένα από διάφορες αιτίες ελαιόδεντρα.
• Για την αντιμετώπιση αυτών των εντόμων συνιστώνται καλλιεργητικά μέτρα όπως:
• Eπιμελές καθάρισμα των δένδρων από προσβεβλημένα ή μη ξερά ή εξασθενημένα κλαδιά και άμεση καύση αυτών.
• Αποφυγή διατήρησης προσβεβλημένης ξυλείας στους ελαιώνες.
• Διατήρηση των δένδρων σε καλή κατάσταση υγείας και θρέψης.