Σεισμός Τουρκία: Τι είναι το «pancake collapse» και γιατί δυσχεραίνει το έργο των διασωστών

Τους 20.000 αγγίζει ο τραγικός απολογισμός του φονικού σεισμού σε Τουρκία και Συρία.

Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, χιλιάδες άνθρωποι έμειναν άστεγοι αναζητώντας τις οικογένειές τους ανάμεσα στα χαλάσματα.

Κάποιοι ανασύρονται ζωντανοί κάτω από τα ερείπια, καταφέρνοντας να επιβιώσουν ώρες και μέρες μετά την δόνηση των 7,8 Ρίχτερ.

Ένα μεγάλο «γιατί» αιωρείται πάνω από τα συντρίμμια. Γιατί τα κτίρια έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα και γιατί έπρεπε οι ζωές αθώων ανθρώπων να θυσιαστούν στον βωμό πρόχειρων και οικονομικών οικοδομικών σχεδίων;

Εκτιμάται ότι σχεδόν 4.000 κτίρια διέλυσε ο σεισμός των 7,8 Ρίχτερ και κατέρρευσαν με την «μορφή τηγανίτας» («pancake collapse»).

Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε αυτόν τον τρόπο κατάρρευσης κτιρίων μετά από σεισμό.

Με τον τρόπο είχαμε δει κτίρια να καταρρέουν το 2021 στο Μαϊάμι. Πού οφείλονται όμως και γιατί μπορεί να αποβούν μοιραίες;

Τι είναι τo «pancake collapse»

Το «pancake collapse» ονομάστηκε έτσι για τον τρόπο με τον οποίο τα πατώματα που καταρρέουν προσγειώνονται και στοιβάζονται καθώς πέφτουν, όπως εξηγεί ρεπορτάζ του CNN.

«Τα pancake collapse «στοιβάζουν» τα δάπεδα πάνω τους, μειώνοντας όλο τους το βάρος σχεδόν στο τελευταίο όροφο. Αυτό συνεχίζεται, συσσωρεύοντας περισσότερο βάρος καθώς πέφτει η δομή».

Πρόκειται για μια «βαθμιαία ρήξις» που συχνά ξεκινά από το κάτω μέρος: ένα φέρον στοιχείο είναι κατεστραμμένο, συνήθως στους κάτω ορόφους ή τα θεμέλια ενός κτιρίου, γεγονός που προκαλεί τους τελευταίους ορόφους να καταρρεύσουν κάθετα προς τα κάτω.

Όταν δεν υπάρχει υποστήριξη στους κάτω ορόφους ή τα θεμέλια, οι επάνω όροφοι αρχίζουν να χτυπούν από πάνω προς τα κάτω βαθμιαία.

Πόσο επικίνδυνα είναι

Το «pancake collapse» είναι πιο επικίνδυνη από άλλους τρόπους καταρρεύσεων επειδή συχνά υπάρχουν λίγα κενά, ή θύλακες χώρου και αέρα, στα ερείπια.

«Η τεράστια χωρητικότητα των υλικών… καθιστά πολύ δύσκολη την ύπαρξη κενών χώρων».

Επίσης, περιπλέκουν τις επιχειρήσεις διάσωσης, επειδή τα ερείπια που παραμένουν κοντά στο σημείο της κατάρρευσης είναι ασταθή και θα μπορούσαν να πέσουν καθώς οι διασώστες κινούνται μέσα στα ερείπια.

Γιατί συμβαίνουν

Αυτός ο τρόπος κατάρρευσης συμβαίνει αρκετά συχνά μετά από μεγάλους σεισμούς, όταν οι δονήσεις καταστρέφουν τις κατασκευές σε ένα κτίριο.

H πτώση των Δίδυμων Πύργων του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου είναι πιθανότατα το πιο αξιοσημείωτο (και δραματικό) παράδειγμα.

Όταν τα αεροπλάνα χτύπησαν την πλευρά των πύργων, κατέστρεψαν την φέρουσα Ικανότητα επιφανειακών θεμελιώσεων των πύργων , κάτι που τελικά οδήγησε τους τελευταίους ορόφους να κατεβούν στο υπόλοιπο κτίριο, είπε ο Lindsey.

Οποιοδήποτε είδος ζημιάς στα θεμέλια ενός κτιρίου ή σε κρίσιμες δομές στήριξης μπορεί να προκαλέσει αστοχία τηγανίτας, είπε ο Catbas.