Ο άγριος θάνατος της Σύλβια Πλαθ – «Πόνος, πάρτι, δουλειά»

Μια παγωμένη νύχτα κατά τη διάρκεια ενός από τους πιο κρύους χειμώνες στην ιστορία του Λονδίνου, η νεαρή ποιήτρια, η Σύλβια Πλαθ, ξάπλωσε μπροστά στον φούρνο και άνοιξε το γκάζι. Έκτοτε, ο θάνατος της – και το νοσηρό μυθιστόρημα και οι ποιητικές συλλογές της – έχουν γοητεύσει γενιές αναγνωστών.

Προικισμένη συγγραφέας από νεαρή ηλικία, η Πλαθ άρχισε να γράφει και να δημοσιεύει ποιήματα πριν καν φτάσει στην εφηβεία της. Φοίτησε στο Smith College, κέρδισε μια θέση φιλοξενούμενης συντάκτριας στο περιοδικό Mademoiselle και έλαβε υποτροφία Fulbright για σπουδές στο Cambridge του Λονδίνου. Αλλά κάτω από τα άριστα λογοτεχνικά διαπιστευτήρια της η Πλαθ πάλευε με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η μάχη με τον ίδιο της τον εαυτό

Πράγματι, οι εσωτερική πάλη της Πλαθ φαινόταν να είναι συνυφασμένη με την παραγωγική πεζογραφία της. Ενώ ανέβαινε στις λογοτεχνικές βαθμίδες, η Πλαθ υπέφερε επίσης από σοβαρή κατάθλιψη που είχε ως αποτέλεσμα ψυχιατρική περίθαλψη και απόπειρες αυτοκτονίας.

Όταν η Σύλβια Πλαθ πέθανε το 1963, τόσο η ψυχική της υγεία όσο και η λογοτεχνική της καριέρα είχαν φτάσει στο ναδίρ. Ο σύζυγος της Πλαθ, Τεντ Χιουζ, την είχε εγκαταλείψει για μια άλλη γυναίκα – αφήνοντας την Πλαθ να φροντίζει τα δύο τους παιδιά – και η Πλαθ είχε δεχτεί πολλές απορρίψεις για το μυθιστόρημά της, The Bell Jar (Ο Γυάλινος Κώδων).

Photo: Flickr

Αυτή είναι η τραγική της ιστορία

Γεννημένη στις 27 Οκτωβρίου 1932 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, η Σύλβια Πλαθ έδειξε λογοτεχνικές υποσχέσεις σε νεαρή ηλικία. Δημοσίευσε το πρώτο της ποίημα, με τίτλο «Ποίημα», στην Boston Herald όταν ήταν μόλις εννέα ετών. Ακολούθησαν κι άλλες ποιητικές δημοσιεύσεις, ενώ ένα τεστ IQ που έκανε η Πλαθ στην ηλικία των 12 ετών καθόρισε ότι ήταν «πιστοποιημένη ιδιοφυΐα» με βαθμολογία 160.

Δηλαδή «αλλού» με τη βούλα

Όμως η πρώιμη ζωή της Πλαθ αμαυρώθηκε από τραγωδία. Όταν ήταν οκτώ ετών, ο πατέρας της, Όττο, πέθανε από διαβήτη. Η Πλαθ είχε μια περίπλοκη σχέση με τον αυστηρό πατέρα της, την οποία διερεύνησε αργότερα στο ποίημά της «Μπαμπάς», γράφοντας: «Πάντα σε φοβόμουν, Με τη Luftwaffe σου, τη φλυαρία σου».

Και καθώς η Πλαθ μεγάλωνε, τα λογοτεχνικά της χαρίσματα και το εσωτερικό της σκοτάδι έμοιαζαν να παίζουν ρόλους μονομαχίας. Ενώ φοιτούσε στο Smith College, η Πλαθ κέρδισε μια υψηλού κύρους θέση «φιλοξενούμενου συντάκτη» στο περιοδικό Mademoiselle.

Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για το καλοκαίρι του 1953, αλλά περιέγραψε την εμπειρία της από την εργασία και τη ζωή στην πόλη ως «πόνο, πάρτι, δουλειά» σύμφωνα με την Guardian.

Photo: Wikimedia Commons

Οι πρώτες απόπειρες αυτοκτονίας

Πράγματι, οι εσωτερικές μάχες της Πλαθ είχαν αρχίσει να εντείνονται. Οι New York Times αναφέρουν ότι η Πλαθ υπέστη ψυχική κατάρρευση μετά από μια απόρριψη από ένα πρόγραμμα συγγραφής στο Χάρβαρντ, η οποία, όπως γράφει το Poetry Foundation, οδήγησε την ποιήτρια σε απόπειρα αυτοκτονίας σε ηλικία 20 ετών τον Αύγουστο του 1953. Στη συνέχεια έλαβε θεραπεία με ηλεκτροσόκ.

«Είναι σαν η ζωή μου να διατρέχεται μαγικά από δύο ηλεκτρικά ρεύματα: χαρούμενα θετικά και απελπισμένα αρνητικά – όποιο τρέχει εκείνη τη στιγμή κυριαρχεί στη ζωή μου, την πλημμυρίζει», έγραψε αργότερα η ίδια, σύμφωνα με το Poetry Foundation.

Ωστόσο, παρά τους αγώνες της, η Πλαθ συνέχισε να διαπρέπει. Κέρδισε υποτροφία Fulbright και μετακόμισε στο Λονδίνο για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Και, εκεί, η Πλαθ γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, τον Τεντ Χιουζ, σε ένα πάρτι τον Φεβρουάριο του 1956.

Δείτε το βίντεο

Άγρια έλξη

Κατά τη διάρκεια της έντονης αρχικής τους συνάντησης, η Πλαθ δάγκωσε το μάγουλο του Χιουζ, τραβώντας αίμα. Η Χιουζ έγραψε αργότερα για «το πρησμένο δαχτυλίδι-μαύρο από σχήμα δοντιών/που επρόκειτο να σημαδέψει το πρόσωπό μου για τον επόμενο μήνα/εμένα από κάτω του για πάντα».

«Είναι σαν το τέλειο αρσενικό αντίγραφο του δικού μου εαυτού» έγραψε η Πλαθ. Στη μητέρα της, πρόσθεσε ότι ο Χιουζ ήταν: «ο μόνος άντρας που έχω συναντήσει και είναι αρκετά δυνατός για να είμαι ίση μαζί του – έτσι είναι η ζωή. Aπλά προέκυψε από αυτό, υποθέτω, ένα συναίσθημα ότι και οι δύο γράφαμε τόσο πολύ και περνούσαμε τόσο καλά κάνοντάς το, που αποφασίσαμε ότι αυτό πρέπει να συνεχιστεί» σύμφωνα με την Washington Post.

Aν και παντρεύτηκαν μετά από μόλις τέσσερις μήνες και απέκτησαν δύο παιδιά μαζί, τη Φρίντα και τον Νίκολας, η σχέση της Πλαθ και του Χιουζ χάλασε γρήγορα.

Photo: YouTube

Γραφή και έρωτας

Το ζευγάρι παντρεύτηκε στις 16 Ιουνίου του 1956 και έκανε μήνα του μέλιτος στο Μπένιντορμ της Ισπανίας. Την επόμενη χρονιά, η Πλαθ και ο Χιουζ μετακόμισαν στη Μασαχουσέτη, όπου εκείνη δίδασκε στο πανεπιστήμιο Smith College.

Ήταν πρόκληση για εκείνη να βρίσκει χρόνο και ενέργεια για να γράφει όταν δεν δίδασκε. Στα τέλη του 1959, μετά από άλλη μια μετακόμιση και εκτεταμένα ταξίδια, το ζευγάρι επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου απέκτησε την πρώτη του κόρη, τη Φρίντα, την 1η Απριλίου 1960.

Την επόμενη χρονιά, η Πλαθ απέβαλε το δεύτερο παιδί τους. Αργότερα αποκαλύφθηκε σε μια επιστολή προς τον θεραπευτή της, ότι η Πλαθ έγραψε για τον Χιουζ πως την χτυπούσε δύο ημέρες πριν από την αποβολή.

Αρκετά από τα ποιήματά της πραγματεύονται την απώλεια. Το 1962 γεννήθηκε ο γιος τους Νίκολας. Και τότε ήταν που τα πράγματα περιπλέχτηκαν.

Photo: YouTube

Η σχέση του Τεντ Χιουζ με την Ασσία Βέβιλ

Τον Μάιο του 1962 η Ασσία Βέβιλ και ο τρίτος σύζυγός της, ο Καναδός ποιητής Ντέιβιντ Βέβιλ, προσκλήθηκαν να περάσουν ένα Σαββατοκύριακο με την Πλαθ και τον Χιουζ, οι οποίοι ζούσαν τότε στο χωριό North Tawton στο Devon της Αγγλίας.

Ήταν τότε, όπως έγραψε αργότερα ο Χιουζ σε ένα ποίημα, που «ο ονειροπόλος μέσα μου την ερωτεύτηκε» και λίγες εβδομάδες αργότερα ξεκίνησε τη σχέση του με την Ασσία.

Λίγους μήνες μετά, η Πλαθ και ο Χιουζ έκαναν διακοπές στην Ιρλανδία. Την τέταρτη ημέρα, ο Χιουζ εξαφανίστηκε στο Λονδίνο για να συναντήσει την Ασσία, με την οποία ξεκίνησε ένα δεκαήμερο ταξίδι στην Ισπανία, το ίδιο μέρος όπου αυτός και η Πλαθ είχαν κάνει μήνα του μέλιτος.

Με την επιστροφή του στην πατρίδα, ο γάμος διαλύθηκε όταν αρνήθηκε να τερματίσει τη σχέση του με την Βέβιλ. Η Πλαθ και ο Χιουζ χώρισαν τον Ιούλιο του 1962. Λίγο πριν και αρκετές φορές μετά, η Πλαθ επιχείρησε να βάλει τέλος στη ζωή της.

Photo: YouTube

Αυτοκτόνησε με τα παιδιά της στο δίπλα δωμάτιο

Η Πλαθ έζησε σε ένα διαμέρισμα με τα παιδιά της κατά τη διάρκεια του ζοφερού χειμώνα του 1962 – 1963, λειτουργώντας ουσιαστικά ως μονογονεϊκή μητέρα του μικρού της γιου και της μικρής της κόρης. Όπως είναι γνωστό, πέθανε αυτοκτονώντας από αέριο στην κουζίνα της, ενώ τα παιδιά της κοιμόντουσαν ήσυχα στο δίπλα δωμάτιο, στις 11 Φεβρουαρίου του 1963.

Οι μήνες που μεσολάβησαν μεταξύ της ανακάλυψης της σχέσης του Χιουζ και του θανάτου της ήταν αξιοσημείωτα παραγωγικοί, και μεγάλο μέρος της ποίησης που παρήγαγε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δημοσιεύτηκε μετά θάνατον.

Το 2017 ήρθε στο φως μια σειρά εμπιστευτικών επιστολών της Πλαθ προς την ψυχίατρό της, Δρ Ρουθ Μπαρνχάουζ, στις οποίες ισχυριζόταν ότι ο Χιουζ ασκούσε σωματική και ψυχολογική βία τα τελευταία χρόνια του γάμου τους.

Οι επιστολές που αποκαλύφθηκαν γράφτηκαν από την Πλαθ μια εβδομάδα πριν αφαιρέσει τη ζωή της. Η ανακάλυψη αναζωπύρωσε τις φλόγες που είχαν κατακάψει επί μακρόν έναν από τους πιο διάσημους και καταστροφικούς λογοτεχνικούς γάμους.

Ο γιος της αυτοκτόνησε την ίδια την ίδια ημέρα με τη μητέρα του, το 2009.

Photo: Wikimedia Commons