Αν και η υπόθεση των δύο κλεμμένων έργων της Εθνικής Πινακοθήκης έκλεισε για τη Δικαιοσύνη με τη δίκη που πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου 20 ημέρες, έχει προκύψει ένα σοβαρό ζήτημα με τις φθορές τους.
Το έργο με τίτλο «Γυναικείο κεφάλι» του Πάμπλο Πικάσo, το οποίο είναι ένα πορτρέτο της φωτογράφου και συντρόφου του Πικάσο, Ντόρα Μάαρ, που εκτίθεται πλέον ανάμεσα σε άλλα σημαντικά έργα της δυτικοευρωπαϊκής τέχνης στην Πινακοθήκη, έχει συντηρηθεί και αποκατασταθεί.
Όμως, η δεκαετής ταλαιπωρία του από τον κλέφτη έχει επιφέρει στη προσωπογραφία ανεπανόρθωτες φθορές.
Οι φθορές που πρόεκυψαν από την κλοπή
«Τα δύο έργα που είχαν κλαπεί από την Εθνική Πινακοθήκη έχουν υποστεί δομικές αλλαγές, οι οποίες δεν είναι ορατές στο μάτι του θεατή. Συγκεκριμένα για το “Γυναικείο κεφάλι” του Πάμπλο Πικάσο, διαπιστώθηκε ότι διαταράχθηκε σε μεγάλο βαθμό η συνοχή των στρωμάτων, δηλαδή η επαφή των χρωματικών στρωμάτων με τον φορέα (ύφασμα), γεγονός που καθιστά το έργο ευπαθές και ασταθές, όπως κατατέθηκε άλλωστε κατά την εξέτασή μου στη δημόσια συνεδρίαση του ποινικού δικαστηρίου, της 20ής Ιανουαρίου 2023», δήλωσε σε συνέντευξη της στην εφημερίδα «Καθημερινή» η Εφη Αγαθονίκου, διευθύντρια συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης.
«Για κάθε ζωγραφικό έργο των συλλογών της ΕΠΜΑΣ διατηρείται αρχείο της φυσικής κατάστασης διατήρησής του, αλλά και των ενεργειών επεμβατικής, σωστικής και προληπτικής συντήρησης. Τα τεκμήρια αυτά ανανεώνονται όταν υπάρχουν μεταβολές».
Προφανώς και στην περίπτωση του συγκεκριμένου έργου υπήρχε πλήρης φάκελος τεκμηρίωσης και βάσει αυτού έγινε η εξέταση του έργου μετά την ανάκτησή του, εξηγεί η κα Καραδήμα. Ποιες ήταν, λοιπόν, οι μεταβολές που διαπιστώθηκαν και ποιοι οι λόγοι που τις προξένησαν;
Διαταρραχή σε μεγάλο βαθμό η επαφή των χρωματικών στρωμάτων με τον μουσαμά του έργου
«Αρχικά οι αδέξιοι και βίαιοι χειρισμοί κατά την κλοπή επέφεραν δομικές αλλαγές στη στρωματογραφία, οι οποίες στη συνέχεια εγκαθιδρύθηκαν εξαιτίας των ακατάλληλων συνθηκών αποθήκευσης», διευκρινίζει η ίδια αναφερόμενη στην πολυετή ταλαιπωρία του έργου.
Τα κλοπιμαία βρέθηκαν σε ρέμα στο Πόρτο Ράφτη. Ενας από τους αστυνομικούς που συμμετείχαν στις έρευνες κατέθεσε ότι οι δύο πίνακες, του Πικάσο και του Μοντριάν, βρέθηκαν καλυμμένοι με νάιλον συσκευασίες και τυλιγμένοι με μονωτική ταινία. Βρίσκονταν μέσα σε μεγάλους πολυεστερικούς χαρτοφύλακες, παρόμοιους με εκείνους που χρησιμοποιούν οι αρχιτέκτονες.
Για την επανέκθεση του έργου ακολουθήθηκε πρωτόκολλο αποκατάστασης βασισμένο στις αρχές της αντιστρεψιμότητας και της ελάχιστης επέμβασης. Από την πλευρά της, η Πινακοθήκη έχει φροντίσει «για λόγους προληπτικής συντήρησης της ζωγραφικής επιφάνειας» να τοποθετηθεί ειδικό κρύσταλλο στο μπροστινό μέρος έτσι ώστε να εξασφαλιστεί με τον καλύτερο τρόπο η προστασία του έργου από περαιτέρω φθορά.
Το «Γυναικείο κεφάλι» τιμητική προσφορά του Πικάσο στον ελληνικό λαό
Για τη γενναία αντίστασή του κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, μέρος της σημαντικής δωρεάς Γάλλων καλλιτεχνών που συγκεντρώθηκε χάρη τις προσπάθειες του φιλέλληνα Ροζέ Μιλλιέξ και της συζύγου του Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ, και εξετέθη το 1949 στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Περίπου τρεις δεκαετίες αργότερα, η δωρεά παρουσιάστηκε για δεύτερη φορά και στη συνέχεια το έργο έμεινε για καιρό στις αποθήκες της Πινακοθήκης. Βγήκε και πάλι στην επιφάνεια το 2007 για ένα μήνα, όταν η Εθνική Πινακοθήκη συμμετέχοντας στον εορτασμό των 100 χρόνων του Γαλλικού Ινστιτούτου εξέθεσε εκ νέου τη δωρεά. Η επόμενη και τελευταία παρουσίασή του στο κοινό έγινε το 2011.
Η ποσότητα γλυκού νερού που χάθηκε σε μια δεκαετία ξεπερνά κατά 35.000 φορές τη λίμνη του Μαραθώνα. Η προειδοποίηση του ΟΗΕ και ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Κάνουμε «σαφές» σε ό,τι αφορά «την κινεζική βοήθεια με drones» στη Ρωσία πως ξεπερνά τα εσκαμμένα, «πρέπει να έχει και θα έχει συνέπειες», προειδοποίησε η Αναλένα Μπέρμποκ.
«Νομίζω ότι είναι λογικό όταν δίνουμε όπλα να μπορούν μ’ αυτά να χτυπούν όχι μόνο τα βέλη, αλλά και τους τοξότες που τα ρίχνουν», είπε ο Μπορέλ για τους αμερικανικούς πυραύλους κατά της Ρωσίας.
Οι χώρες της G20 δηλώνουν πως «υποστηρίζουν την κατάπαυση του πυρός» στη Γάζα και στον Λίβανο, ενώ τάσσονται υπέρ των πρωτοβουλιών που αποσκοπούν σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία.
«Πρέπει να εξελιχθούμε για να ευθυγραμμιστούμε με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών μας και της αγοράς», δηλώνει η πρόεδρος του AP, ανακοινώνοντας την περικοπή του προσωπικού του.
«Θα πούμε ξεκάθαρα στην τουρκική κυβέρνηση, όπως έγινε και με άλλες χώρες, ότι δεν είναι πλέον δυνατόν να κάνουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα με τη Χαμάς», δηλώνει ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Η Ρωσία είναι αυτή που κατ’ επανάληψη κλιμακώνει τη σύγκρουση», ισχυρίζεται η Ουάσιγκτον, αναφερόμενη στους 11.000 βορειοκορεάτες στρατιώτες που όπως λέει έχουν αναπτυχθεί στο Κουρσκ.
Μετά από 24 χρόνια αναμονής, ο «Μονομάχος» επέστρεψε στις σκοτεινές αίθουσες. Το θέμα είναι αν το sequel του Ρίντλεϊ Σκοτ θα φανεί αντάξιο της ιστορίας του.
![ΗΠΑ: Στρατηγικό σχέδιο για τριπλασιασμό της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας έως το 2050 [γράφημα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/nuclear-power-4021418_1280-300x300.jpg)
