2+1 ερωτήματα μετά το ανάχωμα σε κόμματα – βιτρίνες εγκληματικών οργανώσεων

Η ψήφιση της διάταξης με την οποία επιχειρείται θεσμικό ανάχωμα σε κόμματα-βιτρίνες εγκληματικών οργανώσεων δεν πέτυχε το μέγιστο σε ό,τι αφορά τον κρίσιμο συμβολισμό της. Οχι μόνο το πολιτικό σύστημα δεν εμφανίστηκε απόλυτα ενωμένο στη Βουλή, όπως έδειξαν τα «υπέρ» μόνο από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ απέναντι στο «παρών» του ΣΥΡΙΖΑ και στα «όχι» από ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ25, αλλά επιπλέον έπεσε κι άλλο λάδι στη φωτιά της κόντρας μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης με σκληρά εκατέρωθεν «πυρά» για έλλειμμα δημοκρατίας και εκτροπή. Μένει να φανεί, μετά την προκήρυξη των εκλογών πια, εάν η νομοθετική πρωτοβουλία με στόχο σχηματισμούς-μορφώματα, πίσω από τους οποίους κινούν τα νήματα εγκληματίες, όπως εκείνο του πρωτόδικα καταδικασμένου Ηλία Κασιδιάρη, πετύχει και στην ουσία της. Τα ερωτήματα της επόμενης μέρας αναζητούν απαντήσεις, προβληματίζοντας τα πολιτικά στελέχη σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, καθώς και δημοσκόπους και πολιτικούς παρατηρητές.

Πώς θα επηρεαστεί ο πήχης της αυτοδυναμίας;

Στη ΝΔ «βλέπουν» πίσω από το «παρών» του ΣΥΡΙΖΑ στην ψηφοφορία «μικροκομματικές αγωνίες» του σε ό,τι αφορά τον εκλογικό πήχη της αυτοδυναμίας. Οι «κανόνες» της δεύτερης κάλπης πάντως είναι συγκεκριμένοι: το όριο της αυτοδυναμίας χαμηλώνει όσο αυξάνεται το συνολικό ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων. Εάν αυτά έπαιρναν αθροιστικά 6%, τότε ο πήχης της αυτοδυναμίας θα ήταν στο 38,5%, αλλά εάν τα εκτός Βουλής έπαιρναν 10%, το πρώτο κόμμα θα ανακουφιζόταν κατά μία μονάδα, κερδίζοντας αυτοδυναμία με 37,5%. Πολιτικοί αναλυτές επιμένουν ότι η διάθεση για χαλαρή ψήφο προς «μικρούς», είτε στα δεξιά είτε στα αριστερά, θα μειώνεται όσο πλησιάζουν οι κάλπες και ιδίως όταν έρθει η στιγμή της αναμέτρησης με την ενισχυμένη αναλογική εν μέσω εντεινόμενης πόλωσης και πιο σκληρών διλημμάτων. Είναι ξεκάθαρο ότι η ρύθμιση-φραγμός στην εκλογική κάθοδο «εγκληματικών οργανώσεων» δεν επηρεάζει από μόνη της τον πήχη της αυτοδυναμίας. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει ο σχηματισμός του Κασιδιάρη και των ομοίων του να… μην κοπεί από τον Αρειο Πάγο, να κατέβει στις εκλογές και τελικά να μην πιάσει το όριο του 3% για τη Βουλή. Και ενώ μένει να φανεί πόσα κόμματα θα κατέβουν στις επερχόμενες εκλογές, στα δεξιά του πολιτικού φάσματος καταγράφεται κινητικότητα, την οποία παρακολουθούν από τη ΝΔ, θεωρώντας ότι δεν επίκεινται «απειλητικές» διαρροές. Προβληματισμοί ωστόσο υπάρχουν. Πρωτίστως για την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου που προδιαγράφεται – εκτός συγκλονιστικού απροόπτου – ότι θα βρίσκεται στην επόμενη Βουλή, καταγράφοντας ανοδικές τάσεις, ιδίως σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Την ώρα που οι Ελληνες του έγκλειστου Κασιδιάρη έχουν βγει από τα «λοιπά κόμματα» στις μετρήσεις, ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος (ΠΑΤΡΙΔΑ) εντείνει την κινητικότητά του με στόχο να εδραιωθεί στην εξωκοινοβουλευτική Δεξιά, ενώ αντίστοιχα προσπαθούν να ανεβάσουν ρυθμούς οι Θάνος Τζήμερος και Φαήλος Κρανιδιώτης (Εθνική Δημιουργία).

Πού θα πάνε οι ψηφοφόροι;

Από τον ΣΥΡΙΖΑ χρεώνουν στη ΝΔ ότι θέλει τις ψήφους των ακροδεξιών, όσο κι αν η κυβέρνηση διαμηνύει ότι δεν συνδιαλέγεται με αυτό το κοινό. Στο ερώτημα για το πού θα μπορούσαν να πάνε οι ψηφοφόροι του Κασιδιάρη, δημοσκόποι και πολιτικοί αναλυτές δεν έχουν έτοιμη απάντηση. «Και τώρα ξεκινούν οι μετρήσεις…» λέει χαρακτηριστικά έμπειρος δημοσκόπος. «Θα πάνε εκεί που θα τους «πουν» να πάνε. Μην αποκλείουμε έναν νέο σχηματισμό ενδεχομένως» σημειώνει από την πλευρά του πολιτικός παρατηρητής. Αυτό το κοινό έχει ταλαιπωρήσει τους δημοσκόπους στο παρελθόν. Ειδικά στην περίοδο 2015-2019, οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής συνήθιζαν να περνούν κάτω από τα ραντάρ με απόκρυψη των προθέσεών τους. Αν υπάρχουν δεδομένα, όσο κι αν το πολιτικο-κοινωνικό περιβάλλον είναι πλέον διαφορετικό, με τη ΝΔ να φέρνει και θεσμικά ένα ανάχωμα στην εκλογική κάθοδο τέτοιων μορφωμάτων, αυτά αφορούν τις μεταβολές που υπήρξαν στα ποσοστά της Χρυσής Αυγής μεταξύ Σεπτεμβρίου του 2015 και Μαΐου του 2019 και από εκεί στον Ιούλιο του 2019. Από τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής στις ευρωεκλογές του 2019 σχεδόν τα 2/3 είχαν στραφεί εκεί και στις εθνικές κάλπες του Ιουλίου με τους υπόλοιπους προς ΝΔ, Ελληνική Λύση, ΣΥΡΙΖΑ.

Πώς θα μπορούσαν να αντεπιτεθούν;

Το ενδεχόμενο για κάποιας μορφής «αντεπίθεση» στο όνομα μιας νέας «αντι-συστημικής» λύσης απέναντι στους… συμβατικούς εξετάζεται στα επιτελεία των κομμάτων. Είναι ενδεικτικό, όπως εκτιμάται, το προηγούμενο των χρυσαυγιτών το 2014. Τότε, με δολοφονημένο τον Παύλο Φύσσα και με υπόδικα στελέχη, είχε προκύψει η… ντρίμπλα με την Εθνική Αυγή για τις ευρωεκλογές. Επρόκειτο για τη δημιουργία μιας εναλλακτικής των χρυσαυγιτών προκειμένου να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να παραμείνουν τότε στο εκλογικό παιχνίδι, στην περίπτωση που θα κοβόταν η Χρυσή Αυγή. Πεδίο προβληματισμού είναι τώρα το ενδεχόμενο να προκύψει συνασπισμός ανεξάρτητων υποψηφίων – ο οποίος θα αποτελούσε ουσιαστικά κόμμα, αλλά χωρίς ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Προς το παρόν η αντίδραση Κασιδιάρη περιορίζεται στο εξώδικο προς τον Πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα, το οποίο, σύμφωνα με κύκλους της κυβέρνησης, «τον καρφώνει, επιβεβαιώνοντας και με τη βούλα δικαστικού κλητήρα ποιος είναι ο πραγματικός επικεφαλής» του σχηματισμού.