Το 2021 έλεγε πως δεν θα διεκδικούσε την προεδρία των ΗΠΑ στις επόμενες εκλογές «εάν κατέβει υποψήφιος ο πρόεδρος Τραμπ». Άλλαξε ωστόσο γνώμη…
Κι έτσι, αυτή την Τετάρτη, η Νίκι Χέιλι αναμένεται να γίνει το πρώτο στέλεχος των Ρεπουμπλικανών που θα ανοίξει την κούρσα κατά του Ντόναλντ Τραμπ, διεκδικώντας και αυτή το κομματικό χρίσμα για τις προεδρικές εκλογές του 2024.
Η 51χρονη πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ -διορισμένη στο πόστο επί προεδρίας Τραμπ- έχει προαναγγείλει «μια μεγάλη ανακοίνωση» στις 15 του μήνα.
Θα γίνει στο Τσάρλεστον, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας που την ανέδειξε σχεδόν προ 20ετίας στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ.
«Η επιβίωση της Αμερικής είναι που έχει σημασία και αυτό είναι σημαντικότερο από ένα άτομο», δήλωσε τις προάλλες στο υπερσυντηρητικό δίκτυο Fox News.
«Κοιτώντας μπροστά», υπογράμμισε, «νομίζω ότι είναι καιρός για μια νέα γενιά».
«Δεν χρειάζεται να είναι κανείς 80 ετών για να γίνει ηγέτης», συμπλήρωσε: ένα ξεκάθαρο «καρφί» τόσο για τον Τραμπ, όσο και για τον νυν πρόεδρο Μπάιντεν.
Ήδη έδωσε το στίγμα της, δημοσιοποιώντας το πρώτο βίντεο για την επικείμενη καμπάνια της.
Η εισαγωγή γίνεται με το συνέδριο των Ρεπουμπλικανών το 1984 επί προεδρίας Ρίγκαν και την περιβόητη κεντρική ομιλία της υπερσυντηρητικής διπλωμάτισσας Τζιν Κιρκπάτρικ.
Η τότε πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ -ένθερμη αντικομμουνίστρια, φιλοϊσραηλινή και υποστηρίκτρια αυταρχικών καθεστώτων όπου συμβάδιζαν με τους στόχους της Ουάσιγκτον- είχε κατηγορήσει τους Δημοκρατικούς ότι «πάντα κατηγορούν πρώτα την Αμερική».
Για το κλείσιμο του βίντεο, η Χέιλι επέλεξε μια από τις δικές της αγαπημένες της ατάκες.
«Φοράω τακούνια όχι για μόδα, αλλά για να κλωτσάω κάθε φορά που βλέπω κάτι λάθος»…
Γεννημένη στη Νότια Καρολίνα, είναι κόρη Ινδών μεταναστών: ενός ακαδημαϊκού και μιας νομικού.
Ήταν Σιχ μέχρι το 1997, οπότε ασπάστηκε τον χριστιανισμό μετά τον γάμο της με Αμερικανό αξιωματικό.
Η ίδια έγραψε στο πρώτο της βιβλίο «Το Δεν Μπορώ δεν είναι επιλογή: η αμερικανική ιστορία μου» ότι είχε αντιληφθεί από παιδί πώς η θρησκεία της, η φυλή της ή ακόμη και το φύλο της «θα ήταν ένα μόνιμο ζήτημα».
Πριν μπει στην πολιτική, είχε ασχοληθεί με την επιχειρηματικότητα.
Πτυχιούχος λογίστρια, ανέλαβε την μπουτίκ ρούχων που είχε ανοίξει η μητέρα της. Έγινε μέλος των διοικητικών συμβουλίων εμπορικών επιμελητηρίων στην Νότια Καρολίνα και πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Γυναικών Επιχειρηματιών.
Το 2004 εξελέγη τοπική βουλευτής στη Νότια Καρολίνα και επτά χρόνια έγινε η πρώτη γυναίκα και μέλος μειονότητας που ανέλαβε κυβερνήτης της πολιτείας.
Μεταξύ άλλων προώθησε μέτρα για τον περιορισμό της μετανάστευσης και του δικαιώματος στην άμβλωση, ενώ υπέγραψε με… μισή καρδιά την απόφαση για απομάκρυνση της σημαίας της Συνομοσπονδίας από το πολιτειακό Καπιτώλιο μετά το ρατσιστικών κινήτρων μακελειό σε εκκλησία Μεθοδιστών στο Τσάρλεστον, με θύματα Αφροαμερικανούς, το 2015.
Όταν αναβαθμίστηκε από τον Τραμπ το 2017, αναλαμβάνοντας πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, ακολούθησε κατά γράμμα την εξωτερική πολιτική του, υιοθετώντας επιθετική στάση απέναντι στο Ιράν και υπερασπιζόμενη τις θέσεις του Ισραήλ.
Παραιτήθηκε από το πόστο το 2018, αναφέροντας ως λόγο ότι ήθελε να περάσει περισσότερο χρόνο με τον άντρα της και τα δύο παιδιά τους.
Έναν χρόνο μετά δημιούργησε την ομάδα πολιτικής Stand for America, συγκεντρώνοντας μεγάλες δωρεές από δισεκατομμυριούχους και διαχειριστές hedge funds.
Εντάχθηκε επίσης στο διοικητικό συμβούλιο της Boeing, η οποία διατηρεί εγκαταστάσεις στη Νότια Καρολίνα και ήταν σε αγαστή συνεργασία με την Χέιλι, την περίοδο που ήταν κυβερνήτης της πολιτείας.
Παραιτήθηκε το 2020 από τον αεροναυπηγικό κολοσσό. Στο μεσοδιάστημα έγραψε δύο βιβλία, ενώ κέρδιζε εξαψήφια ποσά δίνοντας ομιλίες.
Μια… περίπλοκη σχέση με τον Τραμπ
Το δίκτυο NBC πιστώνει τώρα ως θετικά σημεία στη Χέιλι την εμπειρία της σε θέματα εθνικής ασφάλειας και το ότι «ήταν τους λίγους στο υπουργικό συμβούλιο του Τραμπ που δεν βυθίστηκαν σε σκάνδαλα ή διαμάχες».
Αρκετοί διαφωνούν.
Ένας εξ αυτών είναι ο πρώην υπουργός Εξωτερικών -επίσης επίδοξος διεκδικητής του χρίσματος των Ρεπουμπλικανών- Μάικ Πομπέο.
Στα απομνημονεύματά του που κυκλοφόρησαν πρόσφατα αναφέρει ότι η Χέιλι χρησιμοποίησε όλα τα μέσα που διέθετε για να γίνει το 2020 η υποψήφια αντιπρόεδρος στο πλευρό του Τραμπ, παίρνοντας τη θέση του Μάικ Πενς.
Τελικά αυτό δεν συνέβη, προσθέτοντας άλλο ένα κεφάλαιο στην περίπλοκη σχέση μεταξύ της Χέιλι και του Τραμπ.
Ήταν έντονα επικριτική απέναντί του στη διάρκεια των προκριματικών εκλογών στους Ρεπουμπλικανούς το 2016.
Τον ακολούθησε όμως στην κυβέρνησή του, όταν ο ίδιος ήταν πια στον Λευκό Οίκο.
Μετά την ήττα του στις προεδρικές εκλογές του 2020 και την εισβολή στο Καπιτώλιο, η Χέιλι υποστήριξε ότι η πολιτική καριέρα του Τραμπ είχε τελειώσει.
Ένα χρόνο μετά ωστόσο έλεγε στη Wall Street Journal ότι «τον χρειαζόμαστε στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα».
Τώρα έχει αλλάξει και πάλι γνώμη, κατεβαίνοντας ως αντίπαλός του για το χρίσμα, παρά το γεγονός ότι είχε δεσμευτεί δημόσια ότι δεν θα το κάνει.
Σύμφωνα πάντως με τον Τραμπ, η Χέιλι του ζήτησε πρώτα την… «ευλογία» του.
Είπε ότι του τηλεφώνησε πρόσφατα για να του πει ότι σκέφτεται να θέσει και αυτή υποψηφιότητα για το 2024.
«Της μίλησα για λίγο», ανέφερε, «και της είπα: «Κοίτα, ξέρεις, ακολούθησε την καρδιά σου αν θέλεις να κατέβεις υποψήφια».
Μετά την προαναγγελία της υποψηφιότητάς της, ο Τραμπ ανέβασε στο δικό του μέσο κοινωνικής δικτύωσης, το Truth Social, το βίντεο του 2021 με τη δήλωση της Χέιλι ότι «δεν θα έβαζα υποψηφιότητα αν το κάνει ο πρόεδρος Τραμπ».
Ίντριγκες και σενάρια
Αναλυτές αναφέρουν ότι η Χέιλι μπορεί να κάνει μια καλή αρχή στις εσωκομματικές προκριματικές εκλογές, καθώς η Νότια Καρολίνα θα είναι από τις πρώτες πολιτείες όπου θα γίνει η διαδικασία.
Θα έχει ωστόσο απέναντί της κι άλλους αντιπάλους, εκτός από τον Τραμπ.
Ο περισσότερος ντόρος γίνεται γύρω από την πιθανή υποψηφιότητα του κυβερνήτη της Φλόριντα, Ρον ΝτεΣάντις. Στα ονόματα που ακούγονται συμπεριλαμβάνεται εν τω μεταξύ και αυτό του γερουσιαστή της Νότιας Καρολίνας, Τιμ Σκοτ, που θα μπορούσε κάλλιστα να πάρει ψήφους από τη Χέιλι.
Τελευταία σχετική δημοσκόπηση της Morning Consult τη δείχνει -τουλάχιστον σε αυτή τη φάση- να συγκεντρώνει μόλις 3%, έναντι 49% του Τραμπ , 31% του ΝτεΣάντις και 7% του Πενς.
«Οι περισσότεροι από αυτούς είναι φίλοι μου», είπε τις προάλλες η ίδια στο Fox News. «Ας αφήσουμε την καλύτερη γυναίκα να κερδίσει», συμπλήρωσε ειρωνικά.
Όμως η προεδρία μπορεί να μην είναι τελικά ο αυτοσκοπος της Νίκι Χέιλι σε αυτή τη φάση, υποστηρίζει ο πολιτικός αναλυτής και αρθρογράφος στο New York Magazine Εντ Κίλγκορ.
«Υπάρχει η αντίληψη ότι στην πραγματικότητα διεκδικεί την αντιπροεδρία», προσθέτει ο Κίλγκορ, χαρακτηρίζοντας την προοπτική ως «αποδεκτό βραβείο παρηγοριάς».
Είναι άλλωστε μια πολιτικός μόλις 51 ετών. Θεωρείται ήδη από πολλούς στο κόμμα της ανερχόμενο πολιτικό «αστέρι».
Έχει επίσης αρκετές προεδρικές εκλογές στις οποίες μπορεί να προσβλέπει για να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ.
«Όμως καλό θα ήταν να μην καταλήξει να φανεί πολύ αδύναμη στην πολιτεία της», επισημαίνει ο Αμερικανός αρθρογράφος.
«Διαφορετικά το -επιφανειακό σε μεγάλο βαθμό- προφίλ που έχει χτίσει ως πολιτική πρωταθλήτρια θα μπορούσε να εξαφανιστεί, όπως μια σπάνια χιονόπτωση στην ηλιόλουστη Καρολίνα».
«Η Σούζι Γουάιλς με βοήθησε να καταφέρω μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές νίκες», αιτιολόγησε ο Τραμπ την επιλογή του να της προσφέρει τη θέση του προσωπάρχη στον Λευκό Οίκο.
Η Ουάσιγκτον «θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να υπερασπιστεί τους ανθρώπους μας», στη Μέση Ανατολή διεμήνυσε ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν.
Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος – η τιμή της εργασίας ανά μονάδα παραγωγής – αυξήθηκε με σταθερό ετήσιο ρυθμό 1,9% το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου
