Πόσο φεμινισμό αντέχουμε;

Στις 22 Ιανουαρίου 2020, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου εκλέχθηκε από τη Βουλή Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η πρώτη γυναίκα στο ύπατο αξίωμα μιας χώρας όπου η κοινοβουλευτική παρουσία των γυναικών μετράει λιγότερο από 70 χρόνια (οι Ελληνίδες ψήφισαν για πρώτη φορά στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956, με τη Λίνα Τσαλδάρη από την ΕΡΕ και τη Βάσω Θανασέκου από τη Δημοκρατική Ενωση να είναι οι πρώτες γυναίκες που εκλέχθηκαν).

Το κλίμα εκείνων των ημερών αποτύπωνε μια χαρά υπερκομματική, την αίσθηση ότι προχωράμε στο μέλλον αφήνοντας πίσω μας στερεότυπα, προκαταλήψεις, αποκλεισμούς. Και θυμάμαι με συγκίνηση τα τηλεοπτικά πλάνα από τον τόπο καταγωγής της Προέδρου, τη Σταυρούπολη, όπου οι γυναίκες φόρεσαν τα καλά τους, πήγαν κομμωτήριο και γέμισαν το «αντρικό» καφενείο για να παρακολουθήσουν από την τηλεόραση την εκλογή του «κοριτσιού τους», πίνοντας πορτοκαλάδα μπλε. Ηταν σαν να έβλεπες σε ζωντανή μετάδοση τη μία εποχή να δίνει τη σκυτάλη στην επόμενη.

Εκτοτε μεσολάβησαν πολλά. Και σήμερα, η δημοφιλία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου καταγράφεται στο 30%, πιο χαμηλά από του Κωστή Στεφανόπουλου (που είναι στην πρώτη θέση με 85%), του Κάρολου Παπούλια, ακόμη και του Προκόπη Παυλόπουλου, του προέδρου του δημοψηφίσματος του 2015, του πολιτικού που έπαιζε «στρατιωτάκια αμίλητα, ακούνητα, αγέλαστα» όταν ο Κασιδιάρης, μπροστά στα μάτια του, έριχνε σφαλιάρες στη Λιάνα Κανέλλη.

Τριάντα έξι χρόνια σήμερα από τον θάνατο του Καρόλου Κουν, ενός από τους σημαντικότερους αναμορφωτές του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου

Προσπαθώ να ανιχνεύσω τους λόγους αυτής της «πτώσης», αν και δεν χρειάζεται να ψάξω πολύ. Μπροστά στα μάτια μας είναι, περισσότερο απ’ όσο φαντάζονται όσοι και όσες διακινούν την αποδόμηση της Προέδρου. Πρόκειται για έναν υφέρποντα, άντε να μην τον πω, μισογυνισμό, να τον πω αντιφεμινισμό, όχι και τόσο έξυπνα μεταμφιεσμένο σε άκρατο και άκριτο πασιοναρισμό – αν μου επιτρέπεται ο νεολογισμός. Διότι των στερεοτύπων φυγείν σχεδόν αδύνατον, ειδικά μάλιστα όταν νομίζεις ότι τα έχεις ξεπεράσει. Και τα στερεότυπα έχουν τεράστια γκάμα. Αρχίζουν από αυτό της γυναίκας – νοικοκυράς και φτάνουν στη γυναίκα – πασιονάρια. Τι; Δεν είναι στερεοτυπικό να φαντάζεσαι ότι η γυναίκα στην πολιτική οφείλει να είναι μια οργισμένη φλεγόμενη βάτος που θα βάλει μπουρλότο στην τοξική αρρενωπή αδιαλλαξία;

Κάπως έτσι φαντάζονταν την Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Οτι δεν θα σεβαστεί τη θεσμικότητα του ρόλου της. Γι’ αυτό και τη στοχοποίησαν επειδή, τάχα μου, δεν ανέλαβε πρωτοβουλία για να δοθεί άδεια στον Κουφοντίνα όταν έκανε απεργία πείνας. Επειδή δεν βραβεύτηκε ο διασώστης (και υβριστής της χώρας) Ιάσων, επειδή φωτογραφίστηκε στο τείχος του Εβρου, επειδή, επειδή, επειδή. Ακόμη και για την επίσκεψή της στα στέκια των τοξικομανών βρήκαν κάτι να πουν. Δεν πιστεύω ότι θα έκαναν το ίδιο αν ήταν άντρας. Εδώ δεν σηκώθηκε φρύδι για τον Παυλόπουλο.

Και από την άλλη, τα κλασικά εικονογραφημένα. Γιατί ντύνεται έτσι; Γιατί φοράει αυτό; Γιατί δεν φοράει το άλλο; Γιατί φωτογραφίζεται με τον σύντροφό της; Μα δεν της πάνε αυτά τα παπούτσια. Ούτε αυτό το ρούχο. Γιατί δεν προσλαμβάνει στυλίστα; (Κι εγώ προσπαθώ να θυμηθώ ποιος έχει πει να μην εμπιστευόμαστε αυτούς που, μόλις αποκτούν εξουσία, αλλάζουν την εμφάνισή τους).

Η χαμηλή δημοφιλία της Προέδρου οφείλεται, πάντα κατά τη γνώμη μου, στη νοοτροπία μιας χώρας που «παράγει» περισσότερα φεμινιστικά συνθήματα και αιτήματα απ’ όσα αντέχουν οι βαθιές ιδεοληψίες της.

Με το άγριο

Πώς το είπε ο Χρήστος Σπίρτζης; Δημοκρατία με το καλό ή με το άγριο. Τάλε κουάλε με έναν Συριανό (συχωρεμένο πια) που τα έργα και οι ημέρες του έχουν καταγραφεί στη «μυθολογία» της πόλης μου. «Συμπαθών τη χούντα» στα νιάτα του, Νέα Δημοκρατία μετά τη Μεταπολίτευση, έστριψε προς τον σοσιαλισμό όταν άρχισαν να ανεβαίνουν τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ, μπήκε μάλιστα και στην τοπική. Και ανέλαβε «επί της υποδοχής» στην πρώτη επίσκεψη της Μαργαρίτας Παπανδρέου, ως προέδρου της Ενωσης Γυναικών Ελλάδας, στο νησί. Επιστράτευσε και τη γυναίκα του, αλλά εκείνη είχε δουλειές, δεν προλάβαινε να πάει «στις φεμινίστριες». Λόγο στον λόγο έγινε μεγάλος καβγάς, με εκείνον να ουρλιάζει: «Μωρή, ή θα γίνεις φεμινίστρια ή θα σε σαπίσω στο ξύλο».