Φιλιά: H ιστορία τους και όσα δεν ξέρετε

Το φιλί. Η τρυφερή συνήθεια του ανθρώπου να εκδηλώνει τα συναισθήματα του ξεκινά πολύ πίσω στους αιώνες. Οι ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν ότι το φιλί είναι η εξέλιξη της κίνησης που έκαναν οι άνθρωποι κατά την περίοδο των προϊστορικών χρόνων προσπαθώντας να μυρίσουν τον άλλον σε μία προσπάθεια να αντλήσουν πληροφορίες για εκείνον. «Σε κάποιο σημείο, γλίστρησαν και κατέληξαν στα χείλη και έκριναν ότι είναι πολύ καλύτερα», λέει ο Βον Μπράιαντ, ανθρωπολόγος και μελετήτης στο πανεπιστήμιο Τέξας Α&Μ.

Πώς ξεκίνησαν να φιλούν οι λαοί ανά την υφήλιο

Ετυμολογικά, το μεσαιωνικό ουσιαστικό φιλί προέρχεται από το έναρθρο αρχαίο απαρέμφατο «το φειλείν» του ρήματος «φιλώ», το οποίο κατά μία υπόθεση προέρχεται από το ινδοευρωπαϊκό b(e)eit που σημαίνει «κοντά».

Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν την όσφρηση για να διαπιστώσουν τη διάθεση του άλλου, την υγεία του και την κοινωνική του θέση. Έτριβαν τη μύτη τους στο πρόσωπο του άλλου γιατί στο πρόσωπό μας υπάρχουν οσφρητικοί αδένες και με το χρόνο το τρίψιμο στο πρόσωπο μεταφέρθηκε στα χείλη κι έτσι γεννήθηκε το φιλί ως κοινωνικός χαιρετισμός.

Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιήσε ο ιστορικός Ernest Crawley στις αρχές του 20ου αιώνα, οι πρώτες καταγραφές φιλιών εντοπίζονται στην Ελλάδα, την Ασσυρία και την Ινδία, ενώ την ίδια εποχή, στην αρχαία Αίγυπτο η πράξη ήταν παντελώς άγνωστη. Παραλλήλα πολλά είναι αυτά που έχουν γραφτεί ότι αυτός που το διέδωσε στην Ευρώπη ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Στην εποχή των Ρωμαίων το ονομάτιζαν «Savium» που σήμερα είναι το γαλλικό φιλί. Στη Βίβλο το φιλί αναφέρεται 9 φορές ενώ πολλοί Πάπες προσπάθησαν να το απαγορεύσουν.

Στην Ιαπωνία, το φιλί εθεωρείτο προσβλητικό όταν το διέδωσαν οι Αμερικανοί τον 19ο αιώνα. Όταν εκτέθηκε στο Τόκιο το γλυπτό του Ροντέν «Το Φιλί», τη δεκαετία του 1920, το έκρυψαν πίσω από ένα παραβάν, ενώ οι σκηνές με φιλιά αφαιρούνταν προσεκτικά από τις ταινίες του Χόλιγουντ που προβάλλονταν στην υπό κατοχή Ιαπωνία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το φιλί και τα οφέλη στον οργανισμό

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το φιλί απελευθερώνει τους ίδιους νευροδιαβιβαστές -χημικά μηνύματα στον εγκέφαλο- όπως αυτοί που εκλύονται όταν επιδιδόμαστε σε έντονη σωματική άσκηση. Η λειτουργία αυτή κάνει την καρδιά μας να χτυπά πιο γρήγορα και την αναπνοή μας να γίνεται πιο βαθιά και ασύγχρονη. Εξηγείται, έτσι, ότι -όπως έχει μετρηθεί- με ένα φιλί διάρκειας ενός λεπτού ένας μέσος άνθρωπος «καίει» περί τις 26 θερμίδες. Επιπλέον, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα φιλιά φέρουν «επιγενετικές φερομόνες», ουσίες σημαντικές για την υγεία και την ψυχολογία μας, οι οποίες, μάλιστα, μειώνουν το στρες.

Τα φιλιά και οι αριθμοί

– Μια ζωή φιλιά: Ο μέσος άνθρωπος περνά περίπου 336 ώρες -δηλαδή, δύο εβδομάδες- της ζωής του… φιλώντας.
– Το πρώτο φιλί: Ποιος ξεχνά το πρώτο του φιλί; Ακόμα κι αν το δώσαμε πριν τα δεκατέσσερα χρόνια μας, όπως κάνει το 50% όλων των ανθρώπων, είναι μία στιγμή που πάντα θα θυμόμαστε.
– Φιλιά για υγιή δόντια: Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα φιλιά βοηθούν στην προστασία των δοντιών, καθώς το επιπλέον σάλιο που παράγει το στόμα μας τα καθαρίζει.
– Φιλιά και χρώματα: Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως όταν φιλάμε ένα άτομο που έχει το ίδιο χρώμα μαλλιών με το δικό μας, το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ πιο παθιασμένο φιλί.
– Βραδινά φιλιά: Άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο εγκέφαλός μας έχει ειδικούς νευρώνες που μας βοηθούν να εντοπίζουμε τα χείλη του άλλου στο σκοτάδι.

Και τα απαγορευμένα φιλιά

Κάποιες πολιτείες της Αμερικής διέπονται από ειδικούς νόμους περί φιλιών:
Στην Indiana απαγορεύεται ένας άνδρας με μουστάκι να φιλά τακτικά άλλους ανθρώπους.
Στο Hartford, Connecticut, απαγορεύεται στους άνδρες να φιλούν δημόσια τις συζύγους τους την Κυριακή.
Στη Logan County, απαγορεύεται στους άνδρες να φιλούν μια γυναίκα όταν εκείνη κοιμάται.
Γυρίζει το κεφάλι σας; Ο Onur Guentuerkuen του Ruhr-University στο Bochum της Γερμανίας διεξήγαγε έρευνα σύμφωνα με την οποία τα δύο τρίτα των ανθρώπων γέρνουν το κεφάλι τους προς τα δεξιά όταν φιλούν ή φιλιούνται.