Δημήτρης Μυταράς: Ο τοίχος του σπιτιού είναι ο πρώτος καμβάς που έχει ένα παιδί για να ζωγραφίσει

Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα είχε πει για τον Δημήτρη Μυταρά: «Αν βγάλεις τον Μυταρά από την ελληνική ιστορία της τέχνης, τότε καταλαβαίνεις ότι θα μείνει φτωχή.»

Γεννήθηκε πριν 93 χρόνια στις 18 Ιουνίου του 1934 στη Χαλκίδα. Γιος κουρέα ενώ τη μητέρα του δεν τη γνώρισε ποτέ. Πέθανε όταν εκείνος ήταν 3 χρόνων. Λίγο αργότερα ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε μέσα στον πόλεμο.

«Έτυχε η δεύτερη μητέρα μου να είναι μια καταπληκτική γυναίκα, η οποία μας έσωσε, διότι ήταν η καταγωγή της από τον Άγιο Ιωάννη τον Ρώσο, τα Αχμέταγα ή το Προκόπι όπως το λένε και μπορέσαμε να  έχουμε κάποια τρόφιμα. Έχω καταγράψει σε ένα βιβλίο εκείνη την περίοδο του πολέμου, δηλαδή από το 1940-1941 μέχρι το τέλος και μπορώ να πω και μέχρι τον εμφύλιο περίπου.», είχε δηλώσει ο ζωγράφος.

Παρά τις δυσκολίες το 1953 γίνεται δεκτός στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και σπουδάζει ζωγραφική έως το 1957, με δασκάλους τον Σπύρο Παπαλουκά και τον Γιάννη Μόραλη.

Από το 1964 έως το 1972 δίδαξε εσωτερική διακόσμηση στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (Σχολή Δοξιάδη), το οποίο αναδιοργάνωσε μαζί με τη σύζυγό του. Από το 1969 άρχισε να διδάσκει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Το 1975 εξελέγη καθηγητής και από το 1982 έως το 1985 διετέλεσε πρύτανης της ΑΣΚΤ.

Με έμφαση στην κατάκτηση του χρώματος

Ξεκίνησε την πορεία του στον εικαστικό χώρο μέσα από το σχέδιο, για να προχωρήσει αργότερα στην εφαρμογή και στην κατάκτηση του χρώματος. Στα έργα του το σχέδιο δεν είναι απλό δομικό στοιχείο της σύνθεσης, αλλά βασικό μέσο έκφρασης.

Εικαστικός δημιουργός με πολυδιάστατη δραστηριότητα και επίδοση σε πολλούς τομείς, επέδειξε μεγάλη παραγωγή σχεδίων και ζωγραφικών έργων, σκηνογραφιών και ενδυματολογικών μελετών, καθώς και δημιουργιών εφαρμοσμένης τέχνης: διακόσμηση κτιρίων (γλυπτός διάκοσμος τοίχων, διακοσμητικοί πίνακες, τοιχογραφίες), σχεδιασμός ταπήτων, διάκοσμος χρηστικών αντικειμένων, παιγνίδια, εικονογράφηση βιβλίων, περιοδικών και ημερολογίων, εικονογράφηση εξώφυλλων βιβλίων, περιοδικών, δίσκων και προγραμμάτων θεατρικών παραστάσεων, διαφημιστικοί πίνακες (αφίσες), γελοιογραφίες κ.ά.

Νωρίς ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία και την ενδυματολογία στο θέατρο και συνεργάστηκε με σημαντικούς σκηνοθέτες (Δ. Μυράτ, Κ. Κουν, Σ. Ευαγγελάτος, Μ. Βολανάκης, Σ. Καραντίνας κ.ά.).

Για το θέατρο σκηνογράφησε τα έργα:

Καβαλλάρηδες χωρίς άλογα, Δωδέκατη Αυλαία, I960 L. Pirandello,
Απόψε αυτοσχεδιάζουμε, Θέατρο Αθηνών, I960
J. Giraudoux, Ο πόλεμος της Τροίας δεν 8α γίνει (1962)
Ενώ μετά την επιστροφή του στην Αθήνα σκηνογράφησε τα έργα:
1969 Αριστοφάνης, Εκκλησιάζουσες, ΚΘΒΕ,
1970 Γ. Μπύχνερ, Βόυτσεκ, θέατρο Τέχνης,
1970 Ε. De Philippo, Ο δήμαρχος της συνοικίας Σανιτά, Εθνικό θέατρο,
1974 Ε. Μποντ, Το μονοπάτι που πάει βαθιά μες στο Βορρά, θέατρο Τέχνης,
1976 Γ. Σκαρίμπας, Ο ήχος του κώδωνος, ΕΡΤ,
1978 Π. Τακόπουλος, 7ονο/ και πνεύματα ενός ελληνικού ταγκό και Ο τελευταίος των Μονικίν, θέατρο Τέχνης,
1980 C. Goldoni, Καβγάδες στην Κιότζια, ΚΘΒΕ, ,
1983 Γ. Χορτάτσης, Κατζούρμπος, Εδνικό θέατρο,
1986 Ι. Παπαδόπουλος, Α, Β, Τ, Εδνικό θέατρο,
1994 Λ. Αναγνωστάκη, Διαμάντια και μπλουζ, θίασος Τ. Καρέζη Κ. Καζάκου,
1996 Αριστοφάνης, Πλούτος, θέατρο Τέχνης, Επίδαυρος.

Για το εικαστικό του έργο τιμήθηκε με δύο βραβεία και πέντε διακρίσεις. Το 1985 ο Δήμος Χαλκιδέων του απένειμε το χρυσό μετάλλιο της πόλης της ενώ το 1999 ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος απένειμε στο Δημήτρη Μυταρά  τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα. Το 2008 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Η πικρία και το τέλος

Μελανό σημείο η διαγραφή του από την Ακαδημία Αθηνών της οποίας μέλος είχε εκλεγεί μόλις το 2008. «Η απόφαση της Συγκλήτου να τεθεί στα μη ενεργά μέλη της, μου κοινοποιήθηκε στις 18/5/2010, δύο χρόνια αφότου είχα εκλεγεί και ενώ είχε προηγηθεί επιστολή μου με την οποία γνωστοποιούσα την ασθένειά μου, -οπτική νευροπάθεια-, που με ανάγκαζε να μπαινοβγαίνω στα  νοσοκομεία. Ακολούθησαν κι άλλες επιστολές με τις ιατρικές γνωματεύσεις της πάθησής μου από τη Σουηδία.

Έλειψα περισσότερο από έναν χρόνο, δεν μπορούσα για λόγους υγείας να παραστώ στην Ολομέλεια και σύμφωνα με το καταστατικό της Ακαδημίας Αθηνών, η απουσία πάνω από ένα χρόνο άνευ αδείας, θεωρείται παραίτηση. Αρρώστησα από μια ασθένεια που σύμφωνα με τους γιατρούς, απαιτεί τις περισσότερες φορές, τέσσερα χρόνια για να θεραπευτεί. Τώρα η όρασή μου έχει βελτιωθεί αλλά η διαγραφή μου με τσάκισε ηθικά» όπως ο ίδιος είπε εκφράζοντας την πικρία του.

Πέθανε στις 16 Φεβρουαρίου του 2017, σε ηλικία 82 χρόνων.