Ο γνήσιος «Confidence Man» ήταν ένας γοητευτικός απατεώνας της δεκαετίας του 1840, ο William Thompson. Η στρατηγική του ήταν να πιάνει κουβέντα με έναν άγνωστο, να κερδίζει την εμπιστοσύνη του και στη συνέχεια να κάνει μια περίεργη ερώτηση: του είχαν αρκετή εμπιστοσύνη για να του δανείσουν το χρυσό ρολόι τους για μια ημέρα; Ναι, ο κόσμος όντως το έχαψε αυτό.

Και οι καιροί δεν έχουν αλλάξει πολύ. Είναι καταπληκτικό πού φτάνουν κάποιοι άνθρωποι για να εξαπατήσουν τους ανυποψίαστους φίλους τους αλλά και τους αγνώστους. Τι γίνεται όμως όταν εμπλέκονται θέματα υγείας;

Η ψεύτικη νοσοκόμα που εκμεταλλεύτηκε μια πανδημία

Ακόμα και με τα στάνταρ των απατεώνων, η Julia Lyons ξεχωρίζει ως μία από τις πιο διαβολικές. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας γρίπης του 1918, η Lyons (με ψεύτικα ονόματα) «προσφέρθηκε» στο Σικάγο ως νοσοκόμα να φροντίζει άπορους ασθενείς στα σπίτια τους.

Με «εξειδίκευση» στην εξαργύρωση κλεμμένων επιταγών και χωρίς κανένα ιατρικό υπόβαθρο, υπολόγιζε στο γεγονός ότι η χώρα ήταν τόσο απελπισμένη για εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που κανείς δεν θα ρωτούσε περισσότερα. Και είχε δίκιο.

Η Lyonsν δεν ενδιαφερόταν τόσο να προσφέρει στους ασθενείς κάποια ανακούφιση όσο να τους «απαλλάξει» από τα χρήματά τους. Εκτός από την καθιερωμένη κλοπή μετρητών έδινε φθηνές συνταγές και στη συνέχεια έλεγε στον ασθενή ότι κοστίζουν σημαντικά περισσότερο. Ένας άτυχος πλήρωσε 100 δολάρια για μια ποσότητα οξυγόνου αξίας 5 δολαρίων.

Τελικά συνελήφθη και εξέτισε ποινή, μετά από μία απόδραση και επιμένοντας ότι την είχαν εξαναγκάσει σε μια εγκληματική ζωή.

Ο «γιατρός» που συνταγογραφούσε όρχεις κατσίκας

Πηγή εικόνας: Wikimedia Commons

Ο κόσμος των απατεώνων είναι γεμάτος από ισχυρισμούς που σπάνια αντέχουν στον έλεγχο. Ο John Brinkley – ο οποίος έλαβε το πτυχίο ιατρικής του από ανυπόληπτο εργοστάσιο διπλωμάτων – ήταν μοναδικός στο είδος του.

Η μεθοδολογία του για την αποκατάσταση του «ανδρισμού» προερχόταν περισσότερο από την επιστημονική φαντασία παρά από τη σύγχρονη ιατρική. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Brinkley προώθησε μια διαδικασία κατά την οποία εμφύτευε όρχεις κατσίκας σε ανθρώπους.

Επέμενε ότι η επέμβαση θεράπευε την «ανικανότητα» και τη στειρότητα. Η «θεραπεία» του Brinkley παραπλάνησε πολλούς ασθενείς που αναζητούσαν λύση για τέτοια προβλήματα, πληρώνοντας μέχρι και 750 δολάρια (πάνω από 10.000 δολάρια σήμερα) για την τοποθέτηση των γεννητικών οργάνων αιγοειδών.

Έγινε σταρ των μέσων ενημέρωσης, με δικό του ραδιοφωνικό σταθμό που διαφήμιζε τη διαδικασία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1930, ο Brinkley μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμιση έναν κριτικό που αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό τους ισχυρισμούς του. Έχασε τη δίκη και την έφεση. Χρεοκόπησε και πέθανε το 1942.

Και δόκτωρ… και διδάκτωρ

Ο Ferdinand Waldo Demara, γεννημένος στη Μασαχουσέτη, είχε ένα δίλημμα: ήθελε μια ζωή με κύρος και σεβασμό, αλλά είχε εγκαταλείψει το σχολείο σε ηλικία 16 ετών το 1935.

Τα επαγγέλματα που απαιτούσαν σημαντική εκπαίδευση έμοιαζαν εκτός συζήτησης… Αφού κατατάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό, πλαστογράφησε έγγραφα που του επέτρεπαν να προχωρήσει στην ιατρική σχολή.

Στη συνέχεια αποφάσισε να παρακάμψει την ιατρική σχολή και να πάρει προαγωγή. Όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με την αποκάλυψη της απάτης του, σκηνοθέτησε τον θάνατό του. Αρκετές περιπέτειες αργότερα, εμφανίστηκε τελικά ως «Cecil Hamann», φοιτητής του νομικού προγράμματος του Πανεπιστημίου Northeastern.

Στη συνέχεια, ο Demara αποφάσισε ότι απλώς θα πλαστογραφούσε περισσότερα χαρτιά για να αποκτήσει διδακτορικό δίπλωμα. Τη δεκαετία του 1950, εντάχθηκε στο καναδικό ναυτικό, πείθοντας ότι ήταν γιατρός.

Χρησιμοποίησε τις πενιχρές γνώσεις του για να θεραπεύσει ανθρώπους κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας – συμπεριλαμβανομένου ενός ακρωτηριασμού ποδιού, τον οποίο πραγματοποίησε με επιτυχία. Μετά από αυτό τον ανακάλυψαν και η ιστορία του εμφανίστηκε στο περιοδικό Life.

Σύντομα πήρε άλλη ταυτότητα και έγινε δεσμοφύλακας. Τελικά ανακαλύφθηκε και πάλι και αυτή τη φορά μπήκε στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκισή του, άρχισε να δημοσιοποιεί τις περιπέτειές του στην τηλεόραση και στον Τύπο. Πέθανε το 1981.

Η «διάδοχος του Steve Jobs»

Η Silicon Valley της Καλιφόρνια είναι γνωστό κέντρο για απατεώνες που μοιράζουν κενές υποσχέσεις. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η 19χρονη τότε Elizabeth Holmes, με τα λαμπερά μάτια, ήταν φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Πήγε στον καθηγητή της με μια φιλόδοξη ιδέα: ένα αυτοκόλλητο που θα μπορούσε να ανιχνεύει λοιμώξεις ή ασθένειες και να απελευθερώνει τα απαραίτητα αντιβιοτικά.

Ο καθηγητής της είπε ότι η ιδέα ήταν φυσικά αδύνατη, αλλά η Holmes ήταν ανυποχώρητη. Παραιτήθηκε από το Στάνφορντ για να ιδρύσει τη δική της εταιρεία, την Real-Time Cures, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Theranos.

Τελικά, ισχυρίστηκε ότι η Theranos κατάφερε να κατασκευάσει ένα μηχάνημα ταχείας εξέτασης αίματος. Αυτό υποτίθεται ότι θα μπορούσε να παρέχει επιτόπου ιατρικά αποτελέσματα αναλύοντας μια μόνο σταγόνα αίματος ενός ασθενούς.

Τα νέα για το πρωτοποριακό μηχάνημα της Holmes εξαπλώθηκαν στην Κοιλάδα σαν πυρκαγιά. Το προφίλ της Theranos αυξήθηκε μεταξύ των ειδικών του κλάδου και οι επενδυτές έριξαν σχεδόν 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε αυτήν.

Η Holmes είχε προαναγγελθεί ως το επόμενο μεγάλο αστέρι της τεχνολογίας. Κοσμούσε τα εξώφυλλα περιοδικών όπως το The New York Times Style Magazine και το Fortune, και συμπεριλήφθηκε σε λίστες όπως το Vanity Fair’s 2015 New Establishment List. Είχε χαρακτηριστεί «η επόμενη Steve Jobs».

Στην πραγματικότητα, η Holmes είχε πλέξει έναν περίπλοκο ιστό από ψέματα για να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι η εφεύρεσή της λειτουργούσε. Πλαστογράφησε αποτελέσματα εξετάσεων αίματος και είπε ψέματα στους επενδυτές σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές της εταιρείας. Έκανε ψευδείς ισχυρισμούς για τις δυνατότητες του μηχανήματός της στον Τύπο και απέλυε όποιον προσπαθούσε να αμφισβητήσει τη νομιμότητά του.

Οι αναφορές σχετικά με την πιθανώς απατηλή επιχείρηση της Χολμς προκάλεσαν έρευνες από διάφορες ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Αφού ήρθαν στο φως οι έρευνες σχετικά με το Theranos, το περιοδικό Forbes μείωσε στο μηδέν την προηγούμενη εκτιμώμενη καθαρή αξία της Holmes, η οποία ανερχόταν σε 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Τον Σεπτέμβριο του 2018, η Theranos έκλεισε.

Headlines